Бабаева Зухра Давронбек қизининг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақидаги эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Хоразм вилояти чорвачилик тарихи (1925-2021 йиллар)»,  07.00.01 – Ўзбекистон тарихи.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/Tar1214.
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Баллиева Руза, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоқ давлат университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, илмий кенгаш рақами: Қорақалпоқ давлат университети DSc.03/06.04.2024.Tar.20.05
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси, унвони:
Хўжамуратов Умаржон Рустамович, тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент Жумашев Асқар Мамбетович, тарих фанлари доктори, профессор. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
Етакчи ташкилот: Хоразм Маъмун академияси.
II. Тадқиқотнинг мақсади 1925-2021 йилларда Хоразмда чорвачилик соҳасида рўй берган ўзгаришлар ва унинг натижа ва оқибатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Хоразм чорвачилик фаолияти ва тарихи қуйидаги тўртта босқичга бўлиниб, биринчи босқичда ХХ аср биринчи ярмидаги колхозлаштириш сиёсати оқибатида чорвачиликда кўрилган зарар ва унинг ижтимоий ҳаётдаги оқибатлари, иккинчи босқичда ХХ аср иккинчи ярмидаги кейинги йилларда чорвачиликнинг изчил йўлга қўйилиши ҳамда аср охирига бориб иқтисодиётда ва чорвачилик соҳасида юзага келган таназзул сабаблари, учинчи босқичда Ўзбекистон Республикасида бозор иқтисодиётига асосланган мулкчилик муносабатларининг шаклланиши ҳамда тўртинчи босқичда янги тараққиёт йўлининг яратилиши жараёнлари билан боғлиқлиги аниқланган;
Қишлоқ хўжалигида асрлар давомида мавжуд бўлган чорвачилик соҳаси ХХ аср биринчи чорагида совет тузуми ўрнатган социалистик мафкура асосида қайта тизимлаштирилиши, хусусий чорвачилик буткул тугатилиб, кооператив мулк шаклига ўтказилиши натижасида чорва моллари сонининг кескин камайиши ва аҳоли турмуш даражасининг пасайиши далилланган;
Колхоз ва совхозлар дастлаб беш йиллик давлат дастурлари асосида тизимли ташкиллаштирилди. Кейинчалик давлат дастурларида пахта яккаҳокимлигининг ўрнатилиши ва чорва моллари учун ажратилган озуқа майдонлари ва яйловлар камайиб кетиши натижасида чорвачилик маҳсулотлари билан аҳолини таъминлашда бир қатор муаммолар юзага келгани исботланган;
Мустақилликдан кейинги йилларда давлатимиз томонидан дастлаб чорвачилик фермер хўжаликларини қўллаб-қувватлаш асосий устувор вазифа этиб белгиланган бўлса, эндиликда мавжуд чорва молларининг катта қисмини сақлаётган шахсий деҳқон хўжаликларидаги чорва сонини кўпайтириш устувор йўналишга айланганлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларнинг жорий қилиниши: Мавзуга оид олиб борилган тадқиқотлар юзасидан ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида чорвачилик соҳасидаги ўзгаришлар ва ислоҳотлар даврини тизимли равишда 4 даврга бўлиб ўрганишни тавсия этади. Биринчи давр 1925-1945 йилларни ўз ичига олиб, ушбу даврда Ўзбекистон ССР ташкил этилиши ва қишлоқ хўжалигини ёппасига жамоалаштиришнинг оқибатлари, иккинчи жаҳон уруши йилларидаги чорвачилик аҳволи кенг ёритилган. Хоразм вилояти чорвачилик тарихи тадқиқот иши тавсия ва хулосалари Хоразм вилоят ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш бошқармасининг №45/2-249 сонли 05.06.2024 йил санасида берилган маълумотномасига асосан соҳа тарихини ўрганишда ҳамда ривожлантиришда яқиндан ёрдам бериши таъкидланди. 
Иккинчи давр 1945-1991 йилларни ўз ичига олиб ушбу даврда чорвачилик соҳаси тизимли равишда йўлга қўйилди, аммо совет тузумининг инқирозга юз тутиши оқибатида кооператив сҳорва хўжаликлари таназзулга учраши ҳақидаги маълумотлар юртимиз қишлоқ хўжалиги ва чорвачилик маданияти тарихини ўрганишда муҳим аҳамият касб этиши Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондининг номоддий маданий меросни излаб топиш ва тарғиб қилиш ишларида фойдаланилган. (Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондининг № 01-31/26-07-24 сон маълумотномаси). 
Учинчи давр: 1991-2016 йилларни ўз ичига олиб, жараёнда дастлабки хусусийлаштириш даври ўтказилиб, чорва фермер хўжаликлари тузилиб, давлат томонидан қўллаб-қувватланди ва кейинги йилларда шахсий деҳқон  хўжаликларига ҳам турли имтиёзлар берилиб, уларнинг чорвачилик маҳсулотларини етказиб бериш борасидаги асосий бўғин эканлиги илмий хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтида амалга оширилган илмий тадқиқот лойиҳаларида фойдаланилган. (ФА-ИЗ-Г002 “Подготовка и издание книги История Каракалпакстана (1991-2015 гг)” мавзусидаги илмий тадқиқот 10.06.2025 № 318/1 рақамли маълумотнома).
Тўртинчи давр: 2016- йилдан бошланган бўлиб, узоқни кўзловчи стратегик ислоҳотлар асосида соҳани ривожлантиришга қаратилган йирик давлат дастурлари, йўл хариталари, ва уларнинг амалий аҳамиятини кўрсатувчи якунловчи босқич ҳисобланади. ХХИ аср биринчи чорагида соҳада эришилган ютуқлар истоҳотлар ва уларнинг амалий натижалари Ўзбекистон Республикасининг Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси қошидаги Ўзбекистон тарихи телеканалининг 2024-йил 9-август куни эфирга узатилган “Аслида қандай” кўрсатувининг ссенарийларида фойдаланилган (“Аслида қандай” кўрсатувининг ва 06-28-901 сонли маълумотномаси).