Шамансурова Зилола Абдувахитовнанинг
фан доктори (DCs) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Акциядорлик жамиятларида инновацион лойиҳаларни молиялаштиришнинг методологик асосларини такомиллаштириш», 08.00.07 - Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.DSc/Iqt237 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/10.12.2019.I.16.01.
Расмий оппонентлар: Ғуломов Саидаҳрор Саидаҳмедович, иқтисодиёт фанлари доктори, академик; Жумаев Нодир Хосиятович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Исмаилов Алишер Агзамович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент Кимё халқаро университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади акциядорлик жамиятларида Инновaцион лойиҳаларни молиялаштиришнинг замонавий ёндашувларидан фойдаланиш ҳамда методологик асосларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра «инновaцияларни молиялаштириш» тушунчасининг иқтисодий мазмуни илмий тадқиқотлар ва янги ишланмалардан ҳосил бўлган янгиликни амалиётга жорий қилиш орқали иқтисодий, ижтимоий ёки техник самарадорликни оширишни таъминловчи ижобий ўзгаришларни амалга ошириш учун зарур бўлган маблағларни жалб қилиш, тақсимлаш ва бошқариш жараёни нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
давлат улуши 50 фоиз ва ундан юқори бўлган акциядорлик жамиятларининг инновaцион лойиҳаларни молиялашда лойиҳа рентабеллиги ички меъёри даражасининг барча молиялаштириш манбалари бўйича ўртача фоиз ставкасидан юқори бўлган (IRR>WАCC) тенгсизлик ҳолатини таъминлаш орқали жалб қилинган капиталнинг самарадорлигига эришиш таклифи асосланган;
акциядорлик жамиятларининг янги маҳсулотлар ишлаб чиқариш технологияларини ўзлаштириш мақсадидаги инновaцион лойиҳаларига давлат илмий дастурларига ажратилган маблағларнинг 10 фоизини йўналтириш орқали инновацион лойиҳаларни молиялаштириш барқарорлигини ошириш таклифи асосланган;
акциядорлик жамиятлари йиллик даромадларининг мақбул чегараси (10%<IP<20%)даги маблағларни инновaцион лойиҳаларга молиялаштиришга йўналтириш орқали давлат томонидан ажратилган грант ва субсидиялар ҳажмини камайиш таклифи асосланган;
акциядорлик жамиятларининг инновацион лойиҳаларга ажратилган маблағларини илмий-тадқиқот ва тажриба-конструкторлик ишланмаларига таъсирини баҳолашда авторегрессив тақсимланган лаг эконометрик модели асосида «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖда инновацион лойиҳаларга жами харажатларнинг 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Акциядорлик жамиятларида инновaцион лойиҳаларни молиялаштиришнинг методологик асосларини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган илмий амалий ва услубий таклиф ҳамда тавсиялар асосида: 
услубий ёндашувга кўра «инновaцияларни молиялаштириш» тушунчасининг иқтисодий мазмунини илмий тадқиқотлар ва янги ишланмалардан ҳосил бўлган янгиликни амалиётга жорий қилиш орқали иқтисодий, ижтимоий ёки техник самарадорликни оширишни таъминловчи ижобий ўзгаришларни амалга ошириш учун зарур бўлган маблағларни жалб қилиш, тақсимлаш ва бошқариш жараёни нуқтаи назаридан такомиллаштириш бўйича назарий ва услубий маълумотлардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган «Молия бозори ва молиявий технологиялар» номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган (Термиз давлат университети ректорининг 2024 йил 25 майдаги 250-POʻ-сон буйруғи, 250-POʻ-004 рақамли гувоҳнома). Ушбу таклифнинг жорий этилиши натижасида талабаларда акциядорлик жамиятларида инновaцион лойиҳаларни молиялаштиришда мазкур тушунчаларга мазмунан тўғри ёндашиш, уларнинг таркибий қисмлари ўртасидаги ўзаро боғлиқлик ҳамда хусусияти жиҳатларни тўлиқ ҳисобга олиш имкони яратилган;
давлат улуши 50 фоиз ва ундан юқори бўлган акциядорлик жамиятларининг инновaцион лойиҳаларни молиялашда лойиҳа рентабеллиги ички меъёри даражасининг барча молиялаштириш манбалари бўйича ўртача фоиз ставкасидан юқори бўлган (IRR>WАCC) тенгсизлик ҳолатини таъминлаш орқали жалб қилинган капиталнинг самарадорлигига эришиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 6 июлдаги ПҚ-307-сон қарори билан тасдиқланган «2022–2026 йилларда Ўзбекистон Республикасининг Инновaцион ривожланиш стратегияси тўғрисида»га қарорга мувофиқ 2023-2026 йилларда иқтисодиёт тармоқлари ташкилотлари томонидан янги ишланма ва технологиялар асосида илмий ҳажмдор ва инновaцион маҳсулотлар ишлаб чиқаришни ўзлаштириш лойиҳаларини амалга оширишда қўлланилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2025 йил 19 мартдаги BM-0276-сон маълумотномаси). Мазкур илмий янгиликнинг амалиётга татбиқ этилиши натижасида узоқ муддатли инновaцион лойиҳалар даромадли эканлиги, йирик капитал талаб қилинадиган инновaцион лойиҳаларни пул оқимлари аниқлаш имконини бериб, «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг активлар рентабеллиги (ROA) кўрсаткичи 2023 йилда 5 фоизга ошган;
акциядорлик жамиятларининг янги маҳсулотлар ишлаб чиқариш технологияларини ўзлаштириш мақсадидаги инновaцион лойиҳаларига давлат илмий дастурларига ажратилган маблағларнинг 10 фоизини йўналтириш орқали инновацион лойиҳаларни молиялаштириш барқарорлигини ошириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 6 июлдаги ПҚ-307-сон қарори билан тасдиқланган «2022–2026 йилларда Ўзбекистон Республикасининг Инновaцион ривожланиш стратегияси тўғрисида»га қарорга мувофиқ 2023-2026 йилларда иқтисодиёт тармоқлари ташкилотлари томонидан янги ишланма ва технологиялар асосида илмий ҳажмдор ва инновaцион маҳсулотлар ишлаб чиқаришни ўзлаштириш лойиҳаларини амалга оширишда қўлланилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2025 йил 19 мартдаги BM-0276-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши натижасида акциядорлик жамиятлари инновaцион лойиҳаларга маблағ жалб қилиш ва  лойиҳа доирасида янги маҳсулотларни ишлаб чиқаришда технологияларни ўзлаштиришда давлат илмий дастурларининг 10 фоизгача маблағларини молиялаштиришга йўналтириш имконини бериб, «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖда 2024 йил 26 та инновaцион лойиҳаларни давлат илмий дастуридан молиялаштириш амалга оширилган;  
акциядорлик жамиятлари йиллик даромадларининг мақбул чегараси (10%<IP<20%)даги маблағларни инновaцион лойиҳаларга молиялаштиришга йўналтириш орқали давлат томонидан ажратилган грант ва субсидиялар ҳажмини камайиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 6 июлдаги ПҚ-307-сон қарори билан тасдиқланган «2022–2026 йилларда Ўзбекистон Республикасининг Инновaцион ривожланиш стратегияси тўғрисида»ги қарорига мувофиқ 2023-2026 йилларда иқтисодиёт тармоқлари ташкилотлари томонидан янги ишланма ва технологиялар асосида илмий ҳажмдор ва инновaцион маҳсулотлар ишлаб чиқаришни ўзлаштириш лойиҳаларини амалга оширишда қўлланилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2025 йил 19 мартдаги BM-0276-сон маълумотномаси). Мазкур илмий-амалий янгиликнинг амалиётга татбиқ этилиши акциядорлик жамиятларини оперaцион даромадини 20 фоизгача  илмий-тадқиқот ва тажриба-конструкторлик ишланмаларини молиялаштириш ва акциядорлик жамиятларини инновaцион лойиҳаларини молиялаштиришда давлат грант ва субсидиялари орқали ажратилган маблағларни камайишига имкон берган;
акциядорлик жамиятларининг инновацион лойиҳаларга ажратилган маблағларини илмий-тадқиқот ва тажриба-конструкторлик ишланмаларига таъсирини баҳолашда авторегрессив тақсимланган лаг эконометрик модели асосида «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖда инновацион лойиҳаларга жами харажатларнинг 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичлари «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖ амалиётига жорий қилинган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2025 йил 19 мартдаги BM-0276-сон маълумотномаси). Мазкур таклифни амалиётга жорий этиш натижасида акциядорлик жамиятларининг инновацион лойиҳаларга ажратилган маблағларни ўсишига илмий-тадқиқот ва тажриба-конструкторлик ишланмалари таъсирининг қисқа ва узоқ муддатда ўзгаришини, акциядорлик жамиятларининг инновацион лойиҳаларга қилинган харажатларни ошишига сабаб бўлувчи омилларни аниқлаш имконини берган.