Соатов Юсуф Хўжаёр ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ҳудудларда экологик туризмни самарали ривожлантиришда табиий ресурслар салоҳиятини баҳолаш (Сурхондарё вилояти мисолида)», 08.00.17 — «Туризм ва меҳмонхона фаолияти» (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PhD/Iqt3939.
Илмий раҳбар: Норчаев Асатулло Норбўтаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети,DSc.03/10.12.2019.I.16.01.
Расмий оппонентлар: Аҳмедов Икром Акромович, иқтисодиёт фанлари доктори, проф; Йўлчиев Асилбек Ортиқали ўғли, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори(PhD).
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.    Тадқиқотнинг мақсади Сурхондарё вилоятида экологик туризмни ривожлантириш истиқболларига қаратилган илмий таклифлар ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат
III.    Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
экологик туризм салоҳиятини омилли баҳолашнинг муаллифлик ёндашуви асосида
«табиий-иқлим салоҳияти» омиллари гуруҳи (ТИС = 3,5 балл), «тарихий-маданий салоҳият» омиллари гуруҳи (ТМС > 3,6 балл), «инфратузилмавий салоҳият» омиллари гуруҳи (ИС = 2,9 балл), «кадрлар (меҳнат) салоҳияти» омиллар гуруҳи (КС = 1,8 балл) орқали Сурхондарё вилояти туманларида экологик туризмни ривожлантиришнинг истиқболли йўналишларни белгилаш таклифи асосланган;
Сурхондарё вилоятида жойлашган экотуристик ҳудудларда фестиваллар ўтказиш, трек йўллари, офф-роад маршрутлар ташкил этишдан иборат экстремал туризм (Бойсун, Дарбанд, Цангардак), дор йўллар, туристлар учун хавфсиз платформаларни ўз ичига олган жампинг (Дарбанд, Боботоғ атрофидаги тоғлар), гидлар тайёрлаш, экологик ёритиш, илмий туризмни кўзда тутувчи спелеотуризм (Тешик-Тош, Зараутсой, Амир Темур ғори) турларини кенгайтириш истиқболлари асосланган;
Сурхондарё вилоятининг тоғ ва тоғолди зоналари табиий-рекреация, тарихий- маданий ресурс салоҳиятини баҳолаш орқали барқарор ривожлантириш имкониятларига кўра туманларнинг ресурс салоҳиятини «юқори», «ўрта» ва «ўртачадан паст» салоҳиятли ҳудудларга ажратган ҳолда «биринчи гуруҳ – биринчи босқич», «иккинчи гуруҳ – иккинчи босқич», «учинчи гуруҳ – икки босқич тажрибаларини ўрганиш асосида» схемаси бўйича кичик туризм зоналарини ташкил этиш таклифи ишлаб чиқилган;
Сурхондарё вилоятига экотуризм йўналишида ташриф буюраётган туристлар оқимига таъсир кўрсатувчи кўп омилли эконометрик модель асосида 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV.    Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
экологик туризм салоҳиятини омилли баҳолашнинг муаллифлик ёндашуви асосида
«табиий-иқлим салоҳияти» омиллари гуруҳи (ТИС = 3,5 балл), «тарихий-маданий салоҳият» омиллари гуруҳи (ТМС > 3,6 балл), «инфратузилмавий салоҳият» омиллари гуруҳи (ИС = 2,9 балл), «кадрлар (меҳнат) салоҳияти» омиллар гуруҳи (КС = 1,8 балл) орқали Сурхондарё вилояти туманларида экологик туризмни ривожлантиришнинг истиқболли йўналишларни белгилаш таклифидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 11 сентябрдаги «Ўзбекистон — 2030» стратегияси тўғрисида”ги ПФ-158-сонли Фармонининг 1-иловаси ИИ – Барқарор иқтисодий ўсиш орқали аҳоли
 
фаровонлигини таъминлаш йўналишининг 58-мақсади ва 59-мақсадларида белгиланган вазифаларни янада такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025 йил 20 майдаги 03-10-17-42-63 -сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалга оширилиши натижасида экологик туризм салоҳиятини омилли баҳолашнинг кўп омилли тизими орқали Сурхондарё вилояти туманларида экологик туризмни ривожлантиришнинг истиқболли йўналишларни белгилаш имкони яратилган;
Сурхондарё вилоятида жойлашган экотуристик ҳудудларда фестиваллар ўтказиш, трек йўллари, офф-роад маршрутлар ташкил этишдан иборат экстремал туризм (Бойсун, Дарбанд, Cангардак), дор йўллар, туристлар учун хавфсиз платформаларни ўз ичига олган жампинг (Дарбанд, Боботоғ атрофидаги тоғлар), гидлар тайёрлаш, экологик ёритиш, илмий туризмни кўзда тутувчи спелеотуризм (Тешик-Тош, Зараутсой, Амир Темур ғори) турларини кенгайтириш истиқболларидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 11 сентябрдаги «Ўзбекистон — 2030» стратегияси тўғрисида”ги ПФ-158-сонли Фармонининг 1-иловаси ИИ – Барқарор иқтисодий ўсиш орқали аҳоли фаровонлигини таъминлаш йўналишининг 58-мақсади ва 59-мақсадларида белгиланган вазифаларни янада такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф- муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025 йил 2025 йил 20 майдаги 03-10-17-42-63 -сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалга оширилиши натижасида Сурхондарё вилоятининг туристик фаолият турларини кенгайтириш ва кўрсатиладиган туристик хизматлар ҳажмини 1,8 баравар оширишга имкон берган;
Сурхондарё вилоятининг тоғ ва тоғолди зоналари табиий-рекреация, тарихий- маданий ресурс салоҳиятини баҳолаш орқали барқарор ривожлантириш имкониятларига кўра туманларнинг ресурс салоҳиятини «юқори», «ўрта» ва «ўртачадан паст» салоҳиятли ҳудудларга ажратган ҳолда «биринчи гуруҳ – биринчи босқич», «иккинчи гуруҳ – иккинчи босқич», «учинчи гуруҳ – икки босқич тажрибаларини ўрганиш асосида» схемаси бўйича кичик туризм зоналарини ташкил этиш таклифидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 11 сентябрдаги «Ўзбекистон — 2030» стратегияси тўғрисида”ги ПФ-158-сонли Фармонининг 1-иловаси ИИ – Барқарор иқтисодий ўсиш орқали аҳоли фаровонлигини таъминлаш йўналишининг 58-мақсади ва 59-мақсадларида белгиланган вазифаларни янада такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025 йил 2025 йил 20 майдаги 03-10-17-42-63 -сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалга оширилиши натижасида Сурхондарё вилоятидаги экотуристик ҳудудларда барқарорлик тамойили асосида рейтинги баҳолаш орқали самарали бошқарув дастурлари ишлаб чиқиш имкони яратилган;
Сурхондарё вилоятига экотуризм йўналишида ташриф буюраётган туристлар оқимига таъсир кўрсатувчи кўп омилли эконометрик модель асосида 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичлари Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 11 сентябрдаги «Ўзбекистон — 2030» стратегияси тўғрисида”ги ПФ-158-сонли Фармонининг 1-иловаси ИИ – Барқарор иқтисодий ўсиш орқали аҳоли фаровонлигини таъминлаш йўналишининг 58-мақсади ва 59-мақсадларида белгиланган вазифаларни янада такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф- муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025 йил 2025 йил 20 майдаги 03-10-17-42-63 -сонли маълумотномаси).
Мазкур илмий таклифнинг амалга оширилиши натижасида вилоятда меҳмонхоналар, оилавий меҳмон уйлари, соғломлаштириш, умумий овқатланиш, савдо ва хизмат кўрсатиш объектлари, санаторий ва халқаро умуммавсумий курорт зоналарини ривожлантириш ҳамда янги иш ўринларини яратишнинг узоқ муддатли истиқболлари аниқланган