Мирзаева Гулмера Махманазар қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Талабаларда халқ ҳунармандчилигини ўрганишда технологик компетенсияларни ривожлантириш методикасини такомиллаштириш”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (технологик таълим) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/Ped7088.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
Илмий раҳбар: Равшанов Ҳамроқул Амирқулович, техника фанлари доктори (DSc), доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий педагогика университети, DSc.03/30.01. 2020. Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Булатов Саидахбор Собитович, педагогика фанлари доктори, профессор; Маматов Дилмурод Нармуратович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: талабаларнинг халқ ҳунармандчилигини ўрганишда технологик компетенсияларни технологияларини такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқиш ва амалиётга қўллашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабаларда халқ ҳунармандчилигини ўрганишда технологик компетенсияларни ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари креатив психологик-педагогик қобилиятларни ривожлантиришга таъсир кўрсатувчи дизайн-ижодий, ижодий-маданий ва касбий педагогик функсияларига интеграциялаш, мотивацион, эмоционал, когнитив, амалий-операцион, рефлексив омилларни эмперик, назарий, алгоритмик ва ижодий даражаларга мослигини таъминлаш ҳамда самарадорлигининг ошишига хизмат қилишга қаратилган модулли ва касбий компетенсияга асосланган муҳитга мослаштириш асосида аниқланган;
талабаларда халқ ҳунармандчилигига оид технологик компетентлигини ривожлантириш модели педагогик жараёнларнинг қонуниятларига устуворлик беришда обектив ва субектив омилларга мақсадли, ташкилий, мазмунли ва натижали компонентларнинг ички интеграциясини таʻминлаш ҳамда когнитив, аффектив ва психомоторик ўқув мақсадларига мос шахсий фаолиятли, интегратив ва компетенсиявий каби инновацион ёндашувларни уйғунлаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларда халқ ҳунармандчилигига оид технологик компетентликни ривожлантириш методикаси “Халқ ҳунармандчилиги ва бадиий лойиҳалаш” фанини ўқитиш жараёнида модулли, СТЕАМ технологиялари ва Моурсанд, АЖИЛ ва САН каби интерфаол методларни қўллаш ҳамда кичик механизациялашган воситалардан фойдаланиш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг халқ ҳунармандчилигига оид компетенсияларини ривожлантириш самарадорлиги аудиториядаги назарий, амалий, кўргазмали ва машғулотларда адекват мезонларни технологик компетентликнинг баҳолаш даражалари билан уйғунлаштириш ҳамда ўқув-услубий таъминотини талабалар фаолиятига тўғри йўналтириш ва ўзаро боғлиқликни таʻминлаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларда халқ ҳунармандчилигини ўрганишда технологик компетенсияларни ривожлантириш методикасини такомиллаштириш бўйича илмий-тадқиқот натижалари асосида:
талабаларда халқ ҳунармандчилигини ўрганишда технологик компетенсияларни ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари креатив психологик-педагогик қобилиятларни ривожлантиришга таъсир кўрсатувчи дизайн-ижодий, ижодий-маданий ва касбий педагогик функсияларига интеграциялаш, мотивацион, эмоционал, когнитив, амалий-операцион, рефлексив омилларни эмперик, назарий, алгоритмик ва ижодий даражаларга мослигини таъминлаш ҳамда самарадорлигининг ошишига хизмат қилишга қаратилган модулли ва касбий компетенсияга асосланган муҳитга мослаштириш асосида аниқлашга оид таклифлар “Халқ ҳунармандчилиги ва бадиий лойиҳалаш фанини ўқитиш технологиялари” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги Олий таълимни ривожлантириш тадқиқотлари марказининг 2024-йил 20-январдаги 02/01-01-6-сон маълумотномаси). Натижада талабаларда халқ ҳунармандчилигини ўрганишда технологик компетенсияларни ривожлантириш мазмуни бойитилган;
талабаларда халқ ҳунармандчилигига оид технологик компетентлигини ривожлантириш модели педагогик жараёнларнинг қонуниятларига устуворлик беришда обектив ва субектив омилларга мақсадли, ташкилий, мазмунли ва натижали компонентларнинг ички интеграциясини таъминлаш ҳамда когнитив, аффектив ва психомоторик ўқув мақсадларига мос шахсий фаолиятли, интегратив ва компетенсиявий каби инновацион ёндашувларни уйғунлаштириш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Халқ ҳунармандчилиги ва бадиий лойиҳалаш фанини ўқитиш технологиялари” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги Олий таълимни ривожлантириш тадқиқотлари марказининг 2024-йил 20-январдаги 02/01-01-6-сон маълумотномаси). Натижада, мазкур ёндашувлар талабаларнинг халқ ҳунармандчилигига оид креатив қобилиятларини ривожлантириш технологиясининг сифат ва самарадорлигини таъминлаган;
талабаларда халқ ҳунармандчилигига оид технологик компетентликни ривожлантириш методикаси “Халқ ҳунармандчилиги ва бадиий лойиҳалаш” фанини ўқитиш жараёнида модулли, СТЕАМ технологиялари ва Моурсанд, АЖИЛ ва САН каби интерфаол методларни қўллаш ҳамда кичик механизациялашган воситалардан фойдаланиш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Халқ ҳунармандчилиги ва бадиий лойиҳалаш фанини ўқитиш технологиялари” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги Олий таълимни ривожлантириш тадқиқотлари марказининг 2024-йил 20-январдаги 02/01-01-6-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларнинг миллий ҳунармандчиликка оид креатив қобилиятларини ривожлантириш самарадорлигига эришилган;
талабаларнинг халқ ҳунармандчилигига оид компетенсияларини ривожлантириш самарадорлиги аудиториядаги назарий, амалий, кўргазмали ва машғулотларда адекват мезонларни технологик компетентликнинг баҳолаш даражалари билан уйғунлаштириш ҳамда ўқув-услубий таъминотини талабалар фаолиятига тўғри йўналтириш ва ўзаро боғлиқликни таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Халқ ҳунармандчилиги ва бадиий лойиҳалаш фанидан амалий машғулотлар” номли ўқув қўлланмасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги Олий таълимни ривожлантириш тадқиқотлари марказининг 2024-йил 20-январдаги 02/01-01-6-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларда технологик компетентликка оид компетенсияларни ривожлантиришга хизмат қилган.