Sayt test rejimida ishlamoqda

Жабборова Дилафруз Хўжамуродовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Жигар ноалкогол ёғли касаллиги ривожланишида меъда ости бези стеатозининг аҳамияти ва метаболик бузилишларни коррекцияси” 14.00.05 – Ички касалликлар (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Tib3505.
Илмий раҳбар: Юлдашева Гулчеҳра Рустамовна, тиббиёт фанлари доктори, доцент. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат стоматология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.02.
Расмий оппонентлар: Каримов Мирвосит Мирвосиқович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Рустамова Мамлакат Тулабаевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор 
Етакчи ташкилот: Тошкент педиатрия тиббиёт институти 
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик. 
II.  Тадқиқотнинг мақсади: меъда ости бези стеатози негизида фонида жигар ноалкогол ёғли касаллигининг клиник хусусиятларини ўрганиш ва аниқланган метаболик бузилишларни даволаш усулларини белгилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Жигар ноалкогол ёғли касаллигини меъда ости бези стеатозисиз хамда унинг стеатози билан бирга кечишидаги ўзига хос клиник-функционал хусусиятлари ўрганилган ва жараённи эрта белгиларини ташхислаш усуллари ишлаб чиқилган;
жигар ноалкогол ёғли касаллигининг  меъда ости бези стеатози билан кечувчи ҳамда унингсиз кечувчи турларида эластаза тести натижалари қиёсий таҳлил қилинган ва меъда ости бези стеатози билан кечувчи  жигар ноалкогол ёғли касаллиги мавжуд беморларда меъда ости бези экзокрин етишмовчилиги кўпроқ учраши, бу эса стеатознинг эрта клиник кўриниши эканлиги исботланган; 
жигар ноалкогол ёғли касаллиги ва меъда ости бези стеатози биргаликда кечиши беморларнинг метаболик ҳолатида сезиларли ўзгаришларга олиб келади, бу углевод ва липидлар алмашинуви бузилиши ҳамда гормонал фон ўзгаришлар кўринишида намоён бўлиши аниқланган;    
жигар ноалкогол ёғли касаллиги ва меъда ости бези стеатози мавжуд беморларни олиб бориш тамойиллари алгоритмни қўллаш даволаш самарадорлигини ошириши, турли хил гормонал ва метаболик бузилишларни бартараф қилиши хамда касаллик ривожланишининг пасайишига олиб келиши асосланган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Жигар ноалкогол ёғли касаллигини меъда ости бези стеатози ва унингсиз кечувчи турларини ташхислаш ва метаболик бузилишларни даволаш усулларини ишлаб чиқиш йўналишида олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида:  
биринчи илмий янгилик: жигар ноалгогол ёғли касаллигини меъда ости бези стеатози ҳамда унингсиз кечувчи турларини ўзига хос клиник-функционал хусусиятларини ўрганиш ва компьютер томография текширувига кўра, унинг эрта белгиларини ташхислаш бўйича таклифлар Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази қошидаги кўп тармоқли клиниканинг 2024 йил 18 апрелдаги 55-сонли ва Янгийўл шаҳар тиббиёт бирлашмасининг 2024 йил 6 майдаги 5–сонли буйруғи билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашнинг 2025 йил 15 январдаги 9-сонли  хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: жигар ноалкогол ёғли касаллиги мавжуд беморларда меъда ости бези стеатозини эрта ташхислаш метаболик бузилишлар хамда хавфли асоратларни олдини олиш имконини яратади. Иқтисодий самарадорлиги: олинган натижаларнинг амалиётга тадбиқ этилиши жигар ноалкогол ёғли касаллиги ва меъда ости бези стеатозини даволаш  чора-тадбирларига сафрланадиган харажатларни камайтириш имконини берган. 
иккинчи илмий янгилик: жигар ноалкогол ёғли касаллигида эластаза тести ёрдамида меъда ости бези экзокрин етишмовчилигини эрта аниқлаш нафақат меъда ости бези стеатози ривожланишини олдини олиш, балки меъда ости бези эндокрин етишмовчилигини (инсулинга резистентлик, 2- тур қандли диабет) ҳам олдини олиши исботланганлиги Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази қошидаги кўп тармоқли клиниканинг 2024 йил 18 апрелдаги 55-сонли ва Янгийўл шаҳар тиббиёт бирлашмасининг 2024 йил 6 майдаги 5–сонли буйруғи билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашнинг 2025 йил 15 январдаги 9-сонли  хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: таклиф этилган эрта ташхислаш усулини жорий этиш беморларда меъда ости бези стеатози (абдоминал семизлик) ва эндокрин бузилишларни (инсулинга резистентлик ва 2- тур қандли диабет) ривожланишини  олдини олиш хамда касалланиш даражасини камайтириш имконини беради. Иқтисодий самарадорлиги: ушбу касаллик билан  хасталанган беморларни ташхислаш самарадорлигини ошириш орқали меъда ости бези эндокрин бузилишларини бартараф этилиши  беморларни касалхонада ётиб даволанишлар сонини камайишига олиб келган.  
учинчи илмий янгилик: жигар ноалкогол ёғли касаллиги меъда ости бези стеатози билан бирга кечганда углеводлар ва  липидлар алмашинуви бузилиши, шу билан бирга гормонал фон (адипоцит: лептин) ўзгариши яққол намоён бўлиши исботланганлиги хамда ушбу патологияни ташхислаш самарадорлигини ошириш бўйича таклифлар Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази қошидаги кўп тармоқли клиниканинг 2024 йил 18 апрелдаги 55-сонли ва Янгийўл шаҳар тиббиёт бирлашмасининг 2024 йил 6 майдаги 5–сонли буйруғи билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашнинг 2025 йил 15 январдаги 9-сонли  хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: беморларда углеводлар, липидлар ва адипоцит (лептин) алмашинуви бузилишини эрта аниқлаш, нафақат касаллик ривожланишини олдини олиш, балки метаболик бузилишлар билан боғлиқ хавфли асоратларни бартараф этиш имконини яратади. Иқтисодий самарадорлиги: ушбу патологияли беморларда углеводлар, липидлар ва лептин алмашинуви бузилишини ташхислаш самарадорлигини ошириш орқали метаболик  бузилишлар билан боғлиқ хавфли асоратларни олдини олиш хамда касалхонада ётиб даволанишлар сонини сезиларли даражада камайтириш имконини берган. 
тўртинчи илмий янгилик: жигар ноалкогол ёғли касаллиги ва меъда ости бези стеатози мавжуд беморларни олиб бориш алгоритми ишлаб чиқилган бўлиб, ушбу алгоритмни қўллаш орқали даволаш самарадорлигини ошириш имконияти асосланганлиги Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази қошидаги кўп тармоқли клиниканинг 2024 йил 18 апрелдаги 55-сонли ва Янгийўл шаҳар тиббиёт бирлашмасининг 2024 йил 6 майдаги 5–сонли буйруғи билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашнинг 2025 йил 15 январдаги 9-сонли  хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: ишлаб чиқилган алгоритмга кўра, жигар ноалкогол ёғли касаллиги мавжуд беморларда  меъда ости бези стеатозини эрта ташхислаб, самарали даволаш усулларини қўллаш турли хил метаболик бузилишлар билан боғлиқ хавфли асоратларни бартараф этиш хамда беморлар ҳаёт сифати кўрсаткичларини яхшилаш имконини беради. Иқтисодий самарадорлиги: ушбу патология билан касалланган ҳар бир беморга таклиф этилган давони қўллаш касалхонада ётиб даволанишни 5 кунга қисқартиришга, яъни ҳар бир бемордан 1750000 сўм маблағ иқтисод қилиш имконини берган. Шу билан бирга меҳнатга лаёқатлилик кўрсаткичларини ошишига ёрдам беради. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish