Эркаева Назокат Актамовнанинг 
фан доктори (DSc) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ноорганик қўшимчалар ва улар асосида синтетик ювиш воситалари олишни физик-кимёвий асослаш ва технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.13 – Ноорганик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.DSc/Т815. 
Илмий маслаҳатчи: Каипбергенов Атабек Тулепбергенович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент кимё-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Умумий ва ноорганик кимё институти, DSc.02/05.05.2023. К/Т.35.02.
Расмий оппонентлар: Намазов Шафаат Саттарович, техника фанлари доктори, профессор, академик; Умиров Фарход Эргашович, техника фанлари доктори, профессор; Султонов Баходир Элбекович, техника фанлари доктори,  профессор.
Етакчи ташкилот: Наманган муҳандислик-технология институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ноорганик қўшимчалар ва улар асосида кукунсимон ва суюқ синтетик ювиш воситалари олишни физик-кимёвий асослаш ва технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҚСЗда ишлаб чиқарилган натрий карбонат ва калий карбонат, натрий сулфат ҳамда водород пероксидидан На2СО4·0,5Ҳ2О2 ва К2CО3*3Ҳ2О2 персулфат ва перкарбонат ҳосил бўлишига технологик омилларнинг таъсири аниқланган;
биринчи маротаба сесквикарбонат натрий ва тозаланган натрий бикарбонати олишнинг комбинацияланган технологик схемаси ишлаб чиқилган ва янги технологиянинг физик-кимёвий асослари яратилган;
биринчи маротаба калий карбонат ишқорий тузини олишда КОҲ консентрацияси ва К2СО3:КОН нисбати мос равишда кукунли таркибни олиш учун ˃40% ва ˃7:3 ҳамда суюқ таркибни олиш учун эса аксинча, ˂40% ва ˂7:3 оралиғида олинганида пҲ қиймати 12,2 дан 13 гача бўлиши исботланган;
СЙВ таркибидаги ювувчи моддалар ва фаол қўшимчалар миқдорий нисбатларига кўра ҳусусиятлари ҳудудлардаги сувларнинг қаттиқлигига мос равишда боғлиқлиги асосланган;
калий перкарбонат, натрий пероксисулфат, калий карбонат ишқорий тузлари, ҳамда техник ва маиший мақсадларда қўлланиладиган суюқ ва кукунли СЙВлар ишлаб чиқаришнинг тежамкор комбинацияланган технологик схемалари ишлаб чиқилган;
олинган қўшимчалардан ишлаб чиқарилган синтетик ювиш воситаларининг таркибий қисмларининг нисбати, зичлиги, қовушқоқлиги, ювиш даражаси ва кўпикнинг барқарорлиги билан бир қаторда, температура, вақт, босим, консентрациянинг ҳамда актив қўшимчаларнинг физик-кимёвий таъсирларига асосланиб, мақбул технологик асослари яратилган;
ювиш воситалари ишлаб чиқаришда ҳомашёлардан фойдаланишнинг самарадорлигини оширувчи ва юқори сифатни таъминловчи кукунли ва суюқ ЙВ учун композициялар яратилган ва композициялар таркибидаги органик ва ноорганик фаол қўшимчаларнинг ўзаро нисбатлари бўйича физик-кимёвий асослари яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Натрий сесквикарбонат ва бир вақтнинг ўзида натрий гидрокарбонат ишлаб чиқариш, ҳамда улар асосида суюқ ва кукун СЙВ ишлаб чиқариш бўйича олинган илмий натижалар асосида;
натрий сесквикарбонат, суюқ ва кукунсимон ювиш воситалари ишлаб чиқариш учун техник шартлар “ЎзР Санитария-эпидемологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қумитаси томонидан тасдиқланган(Ц 201053370–02:2023, Ц 201053370–02:2023, Ц 201053370–02:2023). Натижада, суюқ ва кукунсимон ювиш воситалари ишлаб чиқаришда технологик жараённи ва маҳсулот сифатини назорат қилиш имконини берган;
натрий ва калий карбонатдан трона ва кукун ҳолидаги ювиш воситалари ишлаб чиқариш технологияси Қўнғирот сода заводи МЧЖ ҚКда амалиётга жорий этилган (Қўнғирот сода заводи МЧЖ ҚКнинг  2023 йил 31 ноябрдаги 944-02-сон маълумотномаси). Натижада, Қорақалпоғистон табиий ресурслари натрий карбонат, калий карбонат асосидаги ноорганик қўшимчалардан сифатли СЙВ ишлаб чиқариш имконини берган;
натрий ва калий пероксид бирикмаларидан кукун ва суюқ синтетик ювиш воситаларини ишлаб чиқариш технологияси  “Электрокимё” ҚК АЖда амалиётга жорий этилган (“Электрокимё” ҚК АЖнинг 2023 йил 30 октябрдаги 216-сон маълумотномаси). Натижада, маҳаллий хом-ашё асосида экологик ҳавфсиз, арзон суюқ ва кукун ҳолидаги ювувчи воситалар ишлаб чиқариш имконини берган.