Хайдаров Илхом Уткуровичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Кластер тизимини ривожлантириш асосида тўқимачилик саноатининг экспорт салоҳиятини ошириш”, 08.00.03-“Саноат иқтисодиёти”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Iqt3988
Илмий раҳбар: Махмудов Носир Махмудович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.07.2022.I.16.05
Расмий оппонентлар: Хакимов Зиёдйлла Ахмадович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент; Давронов Орсу Абдужабборович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.  
Етакчи ташкилот: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади кластер тизимини ривожлантириш асосида тўқимачилик саноатининг экспорт салоҳиятини ошириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
пахта-тўқимачилик кластерлари экспорт салоҳиятини баҳолашнинг тавсия этилган мезонларига кўра фойдаланиш даражаси индикаторларининг «жуда паст» (0 – 0,125), «паст» (0,126 – 0,250). “ўрта” (0,251-0,375), «яхши» (0,376-0,750) ва “юқори” (0,751-1,0) тоифалари диапазонларида баҳолаш усули таклиф этилган;
хорижий инвестициялар жалб этилиши, бозор/рақобат матрицаси, инновация, мосланувчанлик, кичик бизнес, фирма-лидер каби омиллар ёрдамида баҳолаш тизими орқали Ўзбекистон Республикаси учун мос келадиган “пахта-тўқимачилик” кластерининг самарали моделини танлаш асосланган;
эконометрик усул ёрдамида қўшилган қийматни максималлаштириш мақсад функсиясини L(x)=∑_(i=1)^n▒∑_(j=1)^m▒〖P_i*X_ij→max〗 ишлаб чиқиш ва эчимини топиш асосида пахта-тўқимачилик кластерларни ташкил этиш самарадорлигини оптималлаштиришнинг самарали вариантини танлаш асосланган;
Ўзбекистон пахта-тўқимачилик кластерларининг 2025-2030 йилларда экспорт ҳажми кўрсаткичига таъсир қилувчи омиллар асосида унинг  прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Кластер тизимини ривожлантириш асосида тўқимачилик саноатининг экспорт салоҳиятини ошириш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
пахта-тўқимачилик кластерлари экспорт салоҳиятини баҳолашнинг тавсия этилган мезонларига кўра фойдаланиш даражаси индикаторларининг “жуда паст” (0 – 0,125), “паст” (0,126 – 0,250). “ўрта” (0,251-0,375), “яхши” (0,376-0,750) ва “юқори” (0,751-1,0) тоифалари диапазонларида таклиф этилган баҳолаш усули “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси таркибидаги пахта-тўқимачилик кластерлари ишлаб чиқариш фаолиятига жорий этилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2024-йил 18 сентябрдаги 03/23-2494-сонли маълумотномаси). Натижада, “АСАКА ТЕКСТИЛ” МЧЖ пахта-тўқимачилик кластери экспорт салоҳияти реал интеграл кўрсаткичи 2022-йилга нисбатан 2023-йилда 5,6 фоизга ошириш имкони яратилган; 
хорижий инвестициялар жалб этилиши, бозор/рақобат матрицаси, инновация, мосланувчанлик, кичик бизнес, фирма-лидер каби омиллар ёрдамида баҳолаш тизими орқали Ўзбекистон Республикаси учун мос келадиган “пахта-тўқимачилик” кластерининг самарали моделини танлаш бўйича таклифлар “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси таркибидаги пахта-тўқимачилик кластерлари ишлаб чиқариш фаолиятига жорий этилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2024-йил 18 сентябрдаги 03/23-2494-сонли маълумотномаси). Натижада, “ФЕРГАНА ГЛОБАЛ ТЕХТИЛЕ” МЧЖ пахта-тўқимачилик кластери экспорт ҳажми 2022-йилга нисбатан 2023-йилда 48,3 фоизга ошириш имкони яратилган;  
эконометрик усул ёрдамида қўшилган қийматни максималлаштириш мақсад функсиясини L(x)=∑_(i=1)^n▒∑_(j=1)^m▒〖P_i*X_ij→max〗 ишлаб чиқиш ва ечимини топиш асосида пахта-тўқимачилик кластерларни ташкил этиш самарадорлигини оптималлаштиришнинг самарали вариантини танлаш бўйича таклифлар “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси таркибидаги пахта-тўқимачилик кластерлари ишлаб чиқариш фаолиятига жорий этилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2024-йил 18 сентябрдаги 03/23-2494-сонли маълумотномаси). Натижада, “АСАКА ТЕКСТИЛ” МЧЖ пахта-тўқимачилик кластери қўшилган қиймат миқдорини 2022-йилга нисбатан 2023-йилда 8,9 фоизга ошириш имкони яратилган; 
пахта-тўқимачилик кластерлари уюшмаси экспорт ҳажмига таъсир қилувчи омилларнинг эконометрик модели асосида пахта-тўқимачилик кластерларининг 2030-йилга қадар ишлаб чиқилган экспорт ҳажми прогноз кўрсаткичлари Ўзбекистон пахта-тўқимачилик кластерлари ишлаб чиқариш фаолиятига жорий этилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2024-йил 18 сентябрдаги 03/23-2494-сонли маълумотномаси). Натижада, Ўзбекистон пахта-тўқимачилик кластерларининг экспорт ҳажми 2025-2030-йилларда ўртача йилига 4,42 фоизга ёки 2030-йилда 2024-йилга нисбатан умумий 1,58 баробарга ошиши башоратланган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish