Джўраев Фарход Қурбонбоевичнинг
фалсафа фанлари доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон ҳарбий хизматчиларининг маънавий-мафкуравий дунёқарашини шакллантириш омиллари” 09.00.08 – “Маънавий тарбия”
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.2. PhD/Fal1011
Илмий раҳбар: Тилавов Ўктамжон, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги Ижтимоий-маънавий тадқиқотлар институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги Ижтимоий-маънавий тадқиқотлар институти, ДСc.03/08.05.2024.Ф.135/01
Расмий оппонентлар: Алиев Бекдавлат Алиевич, фалсафа фанлари доктори, профессор; Бозоров Дилмурод Мирзарасулович, фалсафа фанлари номзоди, доцент
Етакчи ташкилот: Жамоат хавфсизлиги университети
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон Республикаси ҳарбий хизматчиларида маънавий-ахлоқий ва мафкуравий дунёқарашни шакллантиришнинг замонавий усул
ва воситаларини тадқиқ этишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
замонавий давлат хавфсизлиги парадигмаси доирасида Ўзбекистон ҳарбий хизматчиларининг маънавий-мафкуравий дунёқарашини шакллантиришнинг интегратив консепсиясини яратиш эҳтиёжи илмий-назарий жиҳатдан асосланиб, унда миллий қадриятлар, ҳарбий анъаналар ва халқаро илғор тажрибаларнинг уйғунлашуви, рақамли технологиялар имкониятларидан фойдаланиш, ахборот-психологик таҳдидларга қарши когнитив иммунитетни шакллантириш воситалари, ватанпарварлик ғояларини интериоризация қилиш усуллари кўрсатиб берилган.
ҳарбий хизматчиларнинг маънавий-мафкуравий дунёқарашини оширишда анъанавий воситалар (маънавий-маърифий тадбирлар, ҳарбий қасамёд институти, ватанпарварлик дарслари) ҳамда замонавий эмпирик усуллар (иммерсив виртуал симуляторлар, ссенарийли-ситуацион машғулотлар, психологик-когнитив тренинглар, кейс-стади технологиялари) билан уйғунлашган кўринишини ишлаб чиқиш ҳарбий хизматчиларнинг мафкуравий иммунитетини мустаҳкамлаши илмий жиҳатдан исботланган.
Ўзбекистон ҳарбий хизматчилари онги ва тафаккурига қаҳрамонлик ғояларини сингдиришнинг мафкуравий аҳамияти (миллий қаҳрамонлар, жасур саркардалар ҳаёти
ва фаолиятини ўрганиш, ҳарбий шон-шараф музейлари фаолияти, тарихий жанг майдонларига саёҳатлар, ҳарбий анъаналарни тиклаш) ҳамда Қуролли Кучлар маънавий салоҳияти ошишига позитив таъсири (ватанпарварлик туйғусининг кучайиши, ҳарбий бурчга садоқат, жанговар руҳнинг юксалиши, ҳарбий хизматчиларнинг касбий мотивацияси ортиши) социологик сўровнома, эксперт баҳолаш ва қиёсий таҳлил натижалари асосида далилланган;
Ўзбекистон миллий манфаатлари контекстида ҳарбий хизматчиларнинг мафкуравий тайёргарлигини мустаҳкамлашнинг консептуал-методологик йўналишлари (миллий ғоя асослари, ҳарбий қадриятлар тизими, ватанпарварлик тарбияси) илмий асосланиб, таснифий тизими (ғоявий-сиёсий, маънавий-маърифий, ахлоқий-психологик, ҳарбий-ватанпарварлик компонентлари) тизимлаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистонда ҳарбий хизматчиларининг маънавий-мафкуравий дунёқарашини шакллантириш омиллари доирасида амалга оширилган тадқиқот иши натижалари асосида:
Жумладан, замонавий талаб ва эҳтиёжлардан келиб чиқиб, ҳарбий хизматчиларда маънавий-ахлоқий ва мафкуравий тафаккурни шакллантиришнинг янги консепсиясини яратиш зарурлиги асослаб берилганлигига доир конкрет тавсияларидан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2023-йил учун чора-тадбирлар дастурининг ИВ-йўналишида белгиланган «Ватанпарварлик туйғуларини ривожлантиришга қаратилган тарғибот-ташвиқот ишлари» 18-банди «Ёшларда юксак ватанпарварлик, миллий ғурур ва ифтихор туйғуларини ривожлантириш, ҳарбийлар, ватан ҳимоячиларига ҳурмат уйғотиш, Ватанни ҳимоя қилишни энг шарафли бурч эканлигини кенг тарғиб қилиш бўйича амалий чора-тадбирларни йўлга қўйиш» мавзусида ўтказилган тарғибот ишларини ташкил этиш ва ўтказишда диссертация материалларидан фойдаланилган. (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2023-йил 25-июлдаги 02/22/716-сон маълумотномаси). Натижада диссертацияда илгари сурилган таклифлар, тавсия ва хулосалар Ўзбекистон Республикаси ҳарбий хизматчиларида маънавий-ахлоқий ва мафкуравий дунёқарашни шакллантириш бўйича ўтказилган маънавий - маърифий соҳадаги тадбирларини амалга оширишда тарғиботчилар учун услубий қўлланмалар ишлаб чиқишга хизмат қилган;
Ҳарбий кадрларда ғоявий кўникмаларни ривожлантиришнинг анъанавий йўллари билан бирга, янги, замонавий эмпирик усул ва воситалари кўрсатиб берилганлигига оид тавсиялар ва илмий хулосалардан Ўзбекистон республикаси ёшлар сиёсати ва спорт вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон республикаси ёшлар сиёсати ва спорт вазирлигининг 2023-йил 25-июлдаги 02-02/15-02/15/7381-сон маълумотномаси). Олинган натижалар диссертацияда келтирилган хулосалар, амалий таклиф-тавсиялардан мамлакатимиз ёшларини ватанпарварлик руҳида тарбиялаш, ҳарбий қисм ва таълим муассасаларида
маънавий-маърифий тадбирлар, давра суҳбатларининг юқори савияда ташкил этилишига хизмат қилган;
Ўзбекистон ҳарбий хизматчилари онги ва тафаккурига қаҳрамонлик ғояларини сингдиришнинг мафкуравий аҳамияти ҳамда Қуролли Кучлар маънавий салоҳияти ошишига позитив таъсири илмий исботланганганлигига оид амалий таклиф ҳамда тавсиялардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2023-йил 26-июлдаги 01-03/888-сон маълумотномаси). Натижада, ўз аксини топган назарий хулосалар ва умумлашмалар, амалий таклиф-тавсиялардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси томонидан ҳарбий кадрлар фаолият юритадиган ҳарбий қисмлар, таълим муассасаларида ижтимоий-фалсафий ва мафкуравий учрашувларда, мулоқот, давра суҳбатларида ҳамда ушбу йўналишдаги маънавий-маърифий тадбирларни ташкил этишда фойдаланилган;
Ўзбекистон миллий манфаатларидан келиб чиқиб, ҳарбий кадрлар тайёрлашнинг мафкуравий йўналишларини аниқлаш, таснифлаш ва стратегиясини ишлаб чиқишга доир конкрет тавсиялардан Ички ишлар вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ички ишлар вазирлигининг 2023-йил 27-августдаги 15/3688-сон маълумотномаси). Натижада, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги томонидан мамлакатда тизим ходимларининг маънавий-маърифий салоҳиятини ўстириш, ватанга бўлган муҳаббатини, ватанпарварлик туйғуларини янада ошириш ва юксалтириш ҳамда истиқболли
чора-тадбирлар консепсиясини ишлаб чиқишда фойдаланилган.