Эрназаров Даниёр Алишеровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қорақалпоғистон Республикаси шароитида учрайдиган қорамоллар бармоқлараро дерматитларини (Мортелларо касаллиги) фармакотерапияси”, 16.00.04 –Ветеринария фармакологияси ва токсикологияси. Ветеринария санитарияси, экологияси, зоогигиенаси ва ветеринар–санитария экспертизаси (ветеринария фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/В124
Илмий раҳбар: Ниёзов Ҳаким Бакоевич, ветеринария фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат ветеринария медицинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети Нукус филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат ветеринария медицинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети, DSc.06/30.12.2019 В.12.01.
Расмий оппонентлар: Салимов Юнус, ветеринария фанлари доктори, профессор; Юлдашев Соатбой Жиянбаевич, тиббиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитаси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Маҳсулдор сигирларда бармоқлараро дерматитларнинг учраш даражасини аниқлаш, ташхис усулини ишлаб чиқиш ва даволашда маҳаллий дори воситаларини фармакотерапевтик хусусиятларини ўрганишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Қорақалпоғистон Республикасининг қорамолчилик хўжаликларидаги маҳсулдор сигирларда бармоқлараро дерматитларни (Мортелларо касаллиги) йил фасллари бўйича учраш даражаси аниқланган;
маҳсулдор сигирларда бармоқлараро дерматитларининг асосий сабаби механик шикастланишлар ва микроорганизмлар эканлиги илмий асосланган;
маҳаллий қон чўпи (чистотел) (Челидоии ҳерба) ва алое дори воситаларини фармакотерапевтик яʼни антисептик ва регенерация жараёнларини рағбатлантириш хусусиятларини ўрганиш орқали бармоқлараро дерматитларини даволашда дори воситаларини маʼлум миқдор ва тартиб асосида қўллашга асосланган этиопатогенетик даволаш усули ишлаб чиқилган;
бармоқлараро дерматит билан касалланган сигирларни даволашда чистотелнинг 1:3 нисбатдаги сувли эритмаси, 10 мл алое экстракти, 5 мл лидокаин гидрохлорид шимдирилган махсус тампон билан 2 гр левомицетин, 0,6 г рифампицин, 2 г стрептоцид препаратларни қўллашга асосланган даволаш усули такомиллаштирилган ва амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қорақалпоғистон Республикаси шароитида учрайдиган қорамоллар бармоқлараро дерматитларини фармакотерапияси бўйича олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
«Зотли сигирлар бармоқлараро дерматитларини (Мортелларо касаллиги) фармакотерапияси» бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган ва ветеринария амалиётига жорий этилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 8 ноябрдаги 33/01-05-959-сон маʼлумотномаси). Ушбу тавсияларни қўллаш ҳисобига сигирларда бармоқлараро дерматитларни даволашда юқори самарадорликга эришилган;
маҳсулдор сигирларнинг бармоқлараро дерматитларида битиш жараёнини тезлаштириш мақсадида, чистотелнинг 1:3 нисбатдаги сувли эритмаси, 10 мл алое экстракти, 5 мл лидокаин гидрохлорид шимдирилган махсус тампон билан 2 г левомицетин, 0,6 г рифампицин, 2 г стрептоцид препаратларини қўллашга асосланган даволаш усули ишлаб чиқилган ва Қорақалпоғистон Республикасининг қорамолчилик фермер хўжаликларига жорий қилинган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 8 ноябрдаги 33/01-05-959-сон маʼлумотномаси). Ушбу даволаш усулининг қўлланилиши натижасида касал ҳайвонларнинг бошқа муқобил даволаш вариантларига қараганда 5-6 кун олдин соғайишига эришилган.