Абзалова Нодира Акмалевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Scutellaria Iscanderi L. доривор ўсимлигини ўрганиш ва унинг асосида тиндирма технологиясини ишлаб чиқиш», 15.00.01 - Дори технологияси; 15.00.02 – Фармацевтик кимё ва фармакогнозия (фармацевтика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Far95.
Илмий раҳбар: Исмаилова Мохинур Гафуровна, фармацевтика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбeкистон кимё-фармацeвтика илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент фармацевтика институти, DSc.04/30.12.2019.Far.32.01.
Расмий оппонентлар: Олимов Немат Каюмович, фармацевтика фанлари доктори, профессор; Сагдуллаев Баходир Тахирович, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: «Фармацевтика маҳсулотлари хавфсизлиги маркази» Давлат муассасаси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Scutellaria Iscanderi L. ўтини фармакогностик аниқлаш ва стандартлаш, шунингдек унинг асосида олинган тиндирма  технологиясини ишлаб чиқиш ва сифат меъёрларини белгилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Scutellaria Iscanderi L. майдаланган ва майдаланмаган хомашёсининг микроскопик таҳлили ўтказилган ва хос бўлган диагностик аҳамиятга эга белгилари аниқланган, тарқибидаги оғир металлар миқдори белгиланган меъёрдан ошмаслиги исботланган;
Scutellaria Iscanderi L. хомашёси таркибидаги асосий таъсир этувчи модда – флавоноидларнинг тўпланиш динамикаси аниқланган ва гуллаш даврида максимал даражада бўлиши исботланган;
Scutellaria Iscanderi L. ўтидан флавоноидлар йиғиндисини перколяция усулида экстракция қилиш учун мақбул шароитлар аниқланган ва тиндирма олиш технологияси ишлаб чиқилган;
Scutellaria Iscanderi L. хомашёси ва унинг асосидаги тиндирманинг  элемент таркиби аниқланиб, юқори биологик қийматга эгалиги ҳамда макро- ва микроэлементларнинг қимматли манбаи эканлиги исботланган;
Scutellaria Iscanderi L. ўти ва унинг асосидаги тиндирма меъёрий ҳужжатларда келтирилган кўрсаткичлар бўйича стандартланган, меъёрлар белгиланган ва МҲ талабларга мувофиқлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Scutellaria Iscanderi L. доривор ўсимлиги асосида тиндирма технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Scutellaria Iscanderi L. ўти учун корхона фармакопея мақоласи (КФМ-42 Ўз-15842845-3731-2019) «Дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий техника экспертизаси ва стандартлаштириш Давлат маркази» ДУК томонидан тасдиқланган ва тиббиётда қўллашга рухсат этилган (DV/M 02848/11/19-сонли гувоҳнома). Натижада, ўсимлик табиатига эга седатив ва гипотензив таъсирга эга маҳаллий дори воситалари ассортиментини кенгайтириш имконини берган;
Scutellaria Iscanderi L. тиндирмаси учун корхонанинг фармакопeя мақоласи (КФМ Ўз-42-04610617-3732-2019) «Дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий техника экспертизаси ва стандартлаштириш Давлат маркази» ДУК томонидан тасдиқланган ва тиббиётда қўллашга рухсат этилган (DV/M 02831/11/19-сонли гувоҳнома).Натижада, қўллаш учун қулай, самарали ва безарар дори воситасини ишлаб чиқиш имконини берган;
Scutellaria Iscanderi L. тиндирмаси учун тажриба саноат регламенти Ўзбекистон кимё-фармацевтика илмий тадқиқот институти билан ҳамкорликда ишлаб чиқилган ва тасдиқланган (ОПР 04610617-3732-2019). Мазкур ҳужжатнинг тасдиқланиши натижасида седатив ва гипотензив дори воситаси учун меъёрий ҳужжатларни ўрнатилган тартибда ишлаб чиқилиши ва рўйхатга олиниши таъминланган;
ўтказилган клиник олди синовлар натижасида Scutellaria Iscanderi L. тиндирмасининг специфик фармакологик фаоллиги ҳамда ўткир заҳарли эмаслиги исботланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 15 октябрдаги 8н-3/280-сон хати). Натижада ишончли фаолликга эга безарар дори воситаларини ишлаб чиқариш имконини берган.