Sayt test rejimida ishlamoqda

Назарова Шахноза Хасановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Гипертония касаллиги булган беморларда дентал имплантациянинг кулланилишини асослаш», 14.00.21-Стоматология.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1.PhD/Tib Тib2504.
Илмий раҳбар: Пулатова Барно Журахоновна,тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат стоматология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат стоматология институти DSc.04/30.12.2019.Tib.59.01 илмий кенгаш. Расмий оппонентлар: Боймуродов Шухрат Абдужалилович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Юсупов Руслан Доккаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси). 
Етакчи ташкилот: Абуали ибни Сино номидаги Тожикистон Давлат Тиббиёт Университети (Тожикистон Республикаси).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: гипертензия билан оғриган беморларда тиш имплантацияси операциясидан кейин юзага келадиган асоратларнинг олдини олиш ва прогноз қилиш усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
гипертензия I-II босқич I даражада юқори зичликдаги липопротеинларнинг қийматлари 3,93±1,17 ммол/л га, гипертензия I-II босқич II даражада эса 4,21±1,09 ммол/л га тенг эканлиги аниқланди, шунингдек паст зичликдаги липопротеин кўрсатгичлари мос равишда 4,89±1,12 ммол/л ва  5,28±1,25 га тенг бўлиб, бунда тиш имплантацияси учун тайёрланган гипертония билан оғриган беморларда жағ суяги тўқималарининг осстеоинтеграция жараёни 96,1% тенг самарадорлиги аниқланган;
гипертензия билан оғриган беморларда операциядан олдинги ва операциядан кейинги даврда кузатилган премедикация ва осстеоинтеграция жараёнини коорекциясидан фойдаланган холда имплантацияни рад этиш ва суяк тўқималарнинг резорбцияга учраган операциядан кейинги асоратлар хавфи 20 % холларда камайиши исботланган;
I va II даражали гипертензия билан оғриган беморларда қон оқими тезлиги 0,73 ± 0,023 см / сек гa секинлашганда, имплантация тўшаги соҳасида остеоинтеграция жараённинг 16% га назорат гуруҳидан ёмонлашуви кузатилган ва ушбу кийматда тиш имплантациясидан воз кечиш кераклиги аниқланган;
гипертензия билан оғриган беморларда тиш имплантацияси пайтида оссеин-гидроксиапатит комплексини профилактик режимда қўллаш билан биргаликда мониторинг қилинган премедикациянинг тавсия етилган схемаси оссеоинтеграциянинг клиник самарадорлигини 96,1% гача оширганлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Иккиламчи адентия ва гипертензия мавжуд беморларда ташхислаш, даволаш бўйича олинган илмий натижалар ва Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент давлат стоматология институтининг 2024 йил 08 июлдаги 2-сонли хулосасига кўра:
биринчи илмий янгилик: гипертензия I-II босқич I даражада юқори зичликдаги липопротеинларнинг қийматлари 3,93±1,17 ммол/л га, гипертензия I-II босқич II даражада эса 4,21±1,09 ммол/л га тенг эканлиги аниқланди, шунингдек паст зичликдаги липопротеин кўрсатгичлари мос равишда 4,89±1,12 ммол/л ва  5,28±1,25 га тенг бўлиб, бунда тиш имплантацияси учун тайёрланган гипертония билан оғриган беморларда жағ суяги тўқималарининг осстеоинтеграция жараёни 96,1% самарадорлик натижаларига асосан исботланган ва олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, хусусан, Тошкент давлат стоматология институти клиникаси Катталар Юз-жағ жарроҳлиги бўлимида (Тошкент давлат стоматология институти клиникасининг 2024 йил 13 майдаги № 33-сон буйруғи ва Чилонзор туманидаги “Beauty Dent” МЧЖ стоматология клиникаси (2024 йил 3 майдаги №25-сонли буйруғига биноан муассасаларнинг амалий фаолиятига тадбиқ этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: гипертензия чалинган иккиламчи адентияли беморларда жағ суяклар тўқималарининг патологик ўзгаришларни ташхислаш ва даволашда ишлаб чиқилган алгоритмнинг қўлланиши, уларга кўрсатилаётган малакали тиббий ёрдамдан, хусусан амалга оширилган жарроҳлик аралашуви натижасининг самарадорлигидан, кенг маънода мамлакатимиз соғлиқни сақлаш тизимидан қониқиш ҳиссининг пайдо бўлишига, беморнинг замонавий тиббиётга, тиббиёт ходимларига бўлган қарашларини ижобий томонга ўзгартирибгина қолмай, унинг жамиятга тўлақонли қайтишига, ҳаёт сифатининг яхшиланишига ёрдам беради. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: гипертензияда тиш қаторидаги нуқсонлари мавжуд беморларни ташхислаш ва даволаш жараёнида тўғри ташхис қўйиш ва жарроҳлик амалиётига тўғри тайёрлаш беморнинг даволаш муассасаларига қатновлари сонини 2 баробар камайтиради ва асоратларни қисқартириш ҳисобига қайтадан жарроҳлик амалиётини амалга оширишни олдини олади, иқтисодий самара маблағ ҳисобида ўртача 4100000 сўмни ташкил этди.
иккинчи илмий янгилик: гипертензия билан оғриган беморларда операциядан олдинги ва операциядан кейинги даврда кузатилган премедикация ва осстеоинтеграция жараёнини коорекциясидан фойдаланган холда имплантацияни рад этиш ва суяк тўқималарнинг резорбцияга учраган операциядан кейинги асоратлар хавфи 20 % холларда камайиши имкон бериши ва таҳлил натижаларига асосланиб, исботланган ва олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, хусусан,Тошкент давлат стоматология институти клиникаси Катталар Юз-жағ жарроҳлиги бўлимида (Тошкент давлат стоматология институти клиникасининг 2024 йил 13 майдаги № 33-сон буйруғи ва Чилонзор туманидаги “Beauty Dent” МЧЖ стоматология клиникаси (2024 йил 3 майдаги №25-сонли буйруғига биноан муассасаларнинг амалий фаолиятига тадбиқ этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: татбиқ натижасида даволаниш муддати қисқарди, анъанавий даволаш усулларига хос бўлган асоратларни олди олинди, қўшимча даволаш билан боғлиқ бўлган ноқулайликлар бартараф этилди. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: беморларда суяк тўқималар патологик ўзгариши ва иккламчи адентия мавжуд 1 нафар бемор учун жарроҳлик ва коррекцион терапия усулининг жорий қилиниши ҳисобига қайта ўтказиладиган жарроҳлик амалиёти даражасини 23% дан 3,2% га камайтириш ҳисобига  4100000 сўм иқтисод қилинади (тажрибага кўра 23% беморларда бошқа жарроҳлик тактика операцияси амалга оширилди), беморлар ҳаёт сифатини яхшилаш ва беморларни стационарда даволаниш муддатларини қисқартириши хисобига иқтисодий самарадорликка эришилди.
учинчи илмий янгилик: I va II даражали гипертензия билан оғриган беморларда қон оқими тезлиги 0,73 ± 0,023 см/сек гa секинлашганда, имплантация тўшаги соҳасида остеоинтеграция жараённинг 16% га назорат гуруҳидан ёмонлашуви кузатилган ва ушбу кийматда тиш имплантациясидан воз кечиш кераклиги аниқланган ва олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, хусусан, Тошкент давлат стоматология институти клиникаси Катталар Юз-жағ жарроҳлиги бўлимида (Тошкент давлат стоматология институти клиникасининг 2024 йил 13 майдаги № 33-сон буйруғи ва Чилонзор туманидаги “Beauty Dent” МЧЖ стоматология клиникаси (2024 йил 3 майдаги №25-сонли буйруғи)га биноан муассасаларнинг амалий фаолиятига тадбиқ этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: жағлар эстетик ва функционал жиҳатдан тикланиши беморнинг ишга лаёқатсизлигини камайтириши, жамоада ижтимоий алоқаларнинг тикланиши, беморнинг руҳий ҳолатига таъсири ва бемор оғиз бўшлигида ва нутқидаги нуқсон сабабли шаклланган комплексларнинг бартараф этилиши орқали ижтимоий ҳаёт сифатини яхшилашга ёрдам беради. Иқтисодий самарадорлик аниқлашда хар бир беморнинг реабилитация даврини қисқартириш, қўлланилаётган даволаш усулининг таннархи, сарфланган вақт ва бир қатнов учун кетган вақтларнинг ўртача арифметик қиймати бўйича амалга оширилди. Даволашнинг операциядан олдинги ва кейинги босқичларида биокимиё маркерлар (калцитонин, паратгормон асосида ташҳислаш, шу тоифадаги усулларидан фойдаланиш ушбу патологияли беморларда ўтказиладиган жарроҳлик аралашувларини режалаштириш ва даволаш натижаларини баҳолаш учун қулай шароит яратиб беради. Шу туфайли, беморларнинг даволаш муассасаларига қатнови 2 баробар камаяди. Тавсия этилган даволаш усулини қўллаш даво самарадорлигини 2-2,5 мартагача ошириш ҳамда камида 2450000 сўм тежашга имкон берди.
тўртинчи илмий янгилик: гипертензия билан оғриган беморларда тиш имплантацияси пайтида оссеин-гидроксиапатит комплексини профилактик режимда қўллаш билан биргаликда мониторинг қилинган премедикациянинг тавсия этилган схемаси оссеоинтеграциянинг клиник самарадорлигини 96,1% гача оширганлиги, хамда зарурлиги аниқланган ва олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, хусусан, Тошкент давлат стоматология институти клиникаси Катталар Юз-жағ жарроҳлиги бўлимида (Тошкент давлат стоматология институти клиникасининг 2024 йил 13 майдаги № 33-сон буйруғи ва Чилонзор туманидаги “Beauty Dent” МЧЖ стоматология клиникаси (2024 йил 3 майдаги №25-сонли буйруғи)га биноан муассасаларнинг амалий фаолиятига тадбиқ этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат:  гипертензияга чалинган иккиламчи адентияли беморларда жағ суяклар тўқималарининг патологик ўзгаришларни ташхислаш ва даволашда ишлаб чиқилган алгоритмнинг қўлланиши, унинг жамиятга тўлақонли қайтишига, ҳаёт сифатининг яхшиланишига ёрдам беради. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: гипертензияда тиш қаторидаги нуқсонлари мавжуд беморларни ташхислаш ва даволаш жараёнида тўғри ташхис қўйиш ва жарроҳлик амалиётига тўғри тайёрлаш беморнинг даволаш муассасаларига қатновлари сонини 2 баробар камайтиради ва асоратларни қисқартириш ҳисобига қайтадан жарроҳлик амалиётини амалга оширишни олдини олади, ортиқча ҳаражатларни камайтиради. Иқтисодий самарани ҳисоблашда, анъанавий билан таклиф этилган даволаш усули учун сарфланадиган харажатлар киёсий солиштирилиб, тўлиқ тан нархининг ўртача арифметик қиймати бўйича амалга оширилди. Шунингдек, таклиф этилган даволаш усули гипертония касаллиги булган беморларда дентал имплантациянинг кулланилиш муддатини ўртача 2 ҳафтага қисқартирди ҳамда камида 2230000 сўм тежалишига олиб келди.

Yangiliklarga obuna bo‘lish