Суюнова Барно Сафарали қизининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Япония ташқи сиёсатида Марказий Осиё йўналиши” мавзусидаги 23.00.04 – “Халқаро муносабатлар, жаҳон ва минтақа тараққиётининг сиёсий муаммолари”. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Ss497
Илмий раҳбар: Мадаминова Дурдона Искандаровна, сиёсий фанлар доктори, доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/29.12.2022.Ss.21.02
Расмий оппонентлар: 
Каримова Наталя Эрмановна, тарих фанлари доктори, профессор.
Элмуродов Элдорбек Шодиёрович, сиёсий фанлар бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Япония ташқи сиёсатида Марказий Осиё йўналишининг шаклланиш ва ривожланиш хусусиятларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Япония ўз тарихида амалга оширган милитаризм услубларидан ҳозирги кунда тамомила воз кечиб, куч ишлатмаслик ва куч билан таҳдид қилмаслик, давлатларнинг суверен тенглигини ҳурмат қилиш, ҳудудий яхлитлик ва низоларни тинч йўл билан ҳал қилиш каби халқаро ҳуқуқнинг умумеътироф этилган қоидалари ҳамда Япониянинг “дунё – бир оила” тамойилига асосланган ташқи сиёсий ёндашуви пацифизм консепсиясига кўра асослаб берилган.
Япониянинг Марказий Осиё давлатлари билан ўзаро муносабатлари ривожига муҳим таъсир кўрсатган нодир металларга бўлган эҳтиёжнинг ортиши ва энергетика ресурслари билан богʻлиқ омиллар минтақадаги транспорт ва логистика тармогʻининг кенг ривожига хизмат қилиши, энергетика ресурслари савдоси, транспорт инфратузилмасининг барпо этилиши ва қайта тикланадиган энергия манбаларини такомиллаштиришга қаратилган ташқи сиёсати “ресурс дипломатияси” асосида исботланган.
Япония ташқи сиёсатида Марказий Осиё республикаларининг барқарор иқтисодий-ижтимоий ўсишига кўмаклашиш мақсадида минтақанинг ҳар бир давлатига нисбатан ишлаб чиқилган “ўзаро ҳамкорлик сиёсати” мақсадли лойиҳаси доирасида белгилаб олинган устувор йўналишлар ва Япониянинг ривожланаётган давлатлар тараққиётини ижтимоий-иқтисодий жиҳатдан қўллаб-қувватлашга йўналтирилган стратегияси Япония халқаро ҳамкорлик ташкилотининг Тараққиётга расмий ёрдам дастури асосида далилланган. 
Ўзбекистон ва Япония ўртасидаги стратегик ҳамкорлик алоқаларининг жадал суръатларда ривожланиши ва унинг “Марказий Осиё+Япония” кўп томонлама формати орқали ривожланиш тенденсияларида Япониянинг минтақа давлатлари қишлоқ хўжалиги, транспорт-коммуникация, хавфсизлик, экология, яшил энергия ва туризм соҳасидаги тизимли муаммоларини ҳал қилишга кўмаклашиш мақсадларини инобатга олган ҳолда, “Катта Марказий Осиё+Япония” ҳамкорлик мулоқотини ташкил этиш таклифи далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Япония ташқи сиёсатида Марказий Осиё йўналишини ёритиш бўйича ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
Япония ташқи сиёсатида Марказий Осиё республикаларининг барқарор иқтисодий-ижтимоий ўсишига кўмаклашиш мақсадида минтақанинг ҳар бир давлатига нисбатан ишлаб чиқилган “ўзаро ҳамкорлик сиёсати” мақсадли лойиҳаси доирасида белгилаб олинган устувор йўналишлар ва Япониянинг ривожланаётган давлатлар тараққиётини ижтимоий-иқтисодий жиҳатдан қўллаб-қувватлашга йўналтирилган стратегияси Япония халқаро ҳамкорлик ташкилотининг Тараққиётга расмий ёрдам дастури асосида далиллангани хусусидаги хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг Марказий Осиё мамлакатлари билан ҳамкорлик бошқармаси томонидан таҳлилий материалларни тайёрлашда фойдаланилди. (Ташқи ишлар вазирлигининг 2024-йил 22-ноябрдаги 16506-сонли далолатномаси). Натижада диссертацияда билдирилган илмий хулосалар, таклиф ва тавсиялар соҳага оид ахборот-таҳлилий базани такомиллаштиришга ва амалда қўллашга хизмат қилган.
Япониянинг Марказий Осиё давлатлари билан ўзаро муносабатлари ривожига муҳим таъсир кўрсатган нодир металларга бўлган эҳтиёжнинг ортиши ва энергетика ресурслари билан богʻлиқ омиллар минтақадаги транспорт ва логистика тармогʻининг кенг ривожига хизмат қилиши, энергетика ресурслари савдоси, транспорт инфратузилмасининг барпо этилиши ва қайта тикланадиган энергия манбаларини такомиллаштиришга қаратилган ташқи сиёсати “ресурс дипломатияси” асосида исботлангани борасидаги хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Қонунчилик палатаси Халқаро ишлар ва парламентлараро алоқалар қўмитаси томонидан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисидаги Япония парламенти билан ҳамкорлик бўйича гуруҳнинг иш режаларини ишлаб чиқишда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Қонунчилик палатаси Халқаро ишлар ва парламентлараро алоқалар қўмитаси томонидан берилган 2024-йил 23-октябрдаги 04/6-10-2512-сонли далолатномаси). Натижада, диссертациядаги хулосалар, таклиф ва тавсиялар соҳага оид ахборот-таҳлилий базани такомиллаштиришга ва амалда қўллашга хизмат қилган.
Япония ўз тарихида амалга оширган милитаризм услубларидан ҳозирги кунда тамомила воз кечиб, куч ишлатмаслик ва куч билан таҳдид қилмаслик, давлатларнинг суверен тенглигини ҳурмат қилиш, ҳудудий яхлитлик ва низоларни тинч йўл билан ҳал қилиш каби халқаро ҳуқуқнинг умумеътироф этилган қоидалари ҳамда Япониянинг “дунё – бир оила” тамойилига асосланган ташқи сиёсий ёндашуви “пацифизм” консепсиясига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси томонидан илмий-амалий конференциялар ва семинарлар ташкил этишда, икки томонлама ҳамкорлик тўғрисидаги таҳлилий материаллар тайёрлашда, шунингдек, маданий-маърифий соҳадаги тадбирларни ташкил этишда фойдаланилди (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг 2024-йил 9-июлдаги 14-07-1135-сонли маʼлумотномаси). Натижада, диссертацияда илгари сурилган таклиф ва хулосалар Япония ва Марказий Осиё халқлари ўртасидаги маданий-гуманитар алоқаларни янада мустаҳкамлаш, улар билан манфаатли илмий ҳамкорликни кенгайтиришга хизмат қилган.
Ўзбекистон ва Япония ўртасидаги стратегик ҳамкорлик алоқаларининг жадал суръатларда ривожланиши ва унинг “Марказий Осиё+Япония” кўп томонлама формати орқали ривожланиш тенденсияларида Япониянинг минтақа давлатлари қишлоқ хўжалиги, транспорт-коммуникасия, хавфсизлик, экология, яшил энергия ва туризм соҳасидаги тизимли муаммоларини ҳал қилишга кўмаклашиш мақсадларини инобатга олган ҳолда, “Катта Марказий Осиё+Япония” ҳамкорлик мулоқотини ташкил этиш таклифи ва илмий хулосаларидан ТДШУда бажарилган ИЛ-5221091507 “Марказий ва Жанубий Осиё ўзаро боғлиқлигининг барқарор ривожланиш омиллари ва истиқболи (Ўзбекистоннинг ташаббуслари асосида)” лойиҳаси доирасида Марказий ва Жанубий Осиё ўзаро боғлиқлигининг сиёсий ва иқтисодий масалаларини ёритишда фойдаланилган (Тошкент давлат шарқшунослик университетининг 2024-йил 28-июндаги 01-04-01/1445-сонли маълумотномаси). Натижада, давлатлар ўртасида ўзаро муносабатларни мустаҳкамлашга қаратилган сиёсатни мувофиқлаштиришда манба сифатида хизмат қилган.