Икромов Иброхим Абдужабборовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Замонавий ўзбек жамиятида миллий ижтимоий хотира ва қадриятлар уйғунлиги” 09.00.04 – Ижтимоий фалсафа (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B.2023.4.PhD/Fal1147
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган давлат университети PhD.03/30.04.2021.F.76.06.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Норқўзиев Содиқжон Хакимович фалсафа фанлари номзоди, доцент.
Расмий оппонентлар: Ғаниев Баходиржон Садикжанович, фалсафа фанлари доктори(DSc), профессор, Абилов Ўрол Муродович фалсафа фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Наманган давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади замонавий ўзбек жамиятида ижтимоий хотира ва қадриятлар уйғунлигини таъминлаш ва унга таъсир этувчи омилларнинг ижтимоий-фалсафий жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ижтимоий хотира ва қадриятлар уйғунлигини таъминлашда маънавий индифферент (лоқайд)лик хусусиятларини функсионал таҳлил қилиш орқали жамиятда миллий ўзликни идентификацияловчи ижтимоий қадриятлар, квантификация, маърифий кузатув каби ижтимоий парадигмалар маънавий хавфсизликни таъминловчи социал атрибутлар эканлиги асосланган;
жамиятда кишилар миллий мансублигини ифодаловчи идентификацион кодлар, миллий қадриятларни шакллантирувчи ўзига хос институционал (жамоавийлик, ўзига хослик, ижтимоий консолидация) асосларининг реляцион таъсири орқали социокреатив (кумулятив, аксиологик, акмеологик) қонуниятларни келтириб чиқиши, жамият ижтимоий хотирасини юксалтирувчи дитерминант эканлиги фалсафий очиб берилган;
ижтимоий хотиранинг конструктив, реконструктив компотентлари глобаллашув шароитида миллий-маданий дунёқарашнинг ижтимоий-маънавий асосларини ривожлантирувчи зарурияти сифатида, замонавий ўзбек жамиятининг социумлараро муносабатлар парадигмасини таъминловчи индикатор эканлиги очиб берилган;
жамият ижтимоий-маънавий ҳаёт динамикасида кузатилаётан ўзгаришлар, ўзликни англашнинг полифоник, пассеистик ва футуристик жиҳатлари ёшларда аксиологик фаолиятни ривожлантириб, ижтимоий хотира ва жамоавий онгнинг этнопсихологик темпераментлари социумлараро ижтимоий макон структурасида ўсиб боришини таъминлаши исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистонда миллий ижтимоий хотиранинг ривожланиш тенденсиялари бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
ижтимоий хотира ва қадриятлар уйғунлигини таъминлашда маънавий индифферент (лосайд)лик хусусиятларини очиб беришга доир хулосаларидан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2023-йил учун чора-тадбирлар дастурининг ВИИИ йўналишида белгиланган “Миллий қадриятлар, маънавий фазилатлар ва ижтимоий одоблар тарғиботи” 41-банди “Миллий давлатчилигимиз тарихи, буюк аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини ўрганиш орқали аҳоли ўртасида миллий бирдамлик, ватанга садоқат, миллий ўзлигидан фахрланиш туйғуларини кучайтириш” мавзусида тарғибот ишларини ташкил этишда диссертация материалларидан фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги ижтимоий – маънавий тадқиқотлар институтининг 2024 йил 6-июндаги 256-сон маълумотномаси). Натижада жамиятда миллий ўзликни идентификацияловчи ижтимоий қадриятлар, ижтимоий парадигмалар маънавий хавфсизликни таъминловчи социал механизмлар эканлиги замонавий ўзбек жамиятида миллий ижтимоий хотира ва қадриятлар уйғунлигини таҳлил этишга хизмат қилган;
кишилардаги миллий мансублик туйғусининг идентификация жараёнлари миллий қадриятларнинг ижтимоий ўзига хос институционал (жамоавийлик, ўзига хослик, ижтимоий бирдамлик) хусусиятларини ривожлантиришга доир таклиф ва тавсияларидан Ички ишлар органларида маънавий-маърифий ишларни ташкил этиш консепсияси ижросини таъминлаш мақсадида, Ички ишлар вазирлигининг 2022-йил 3-август кунидаги “Ички ишлар органларида Ватанга ва халққа садоқат билан хизмат қилиш – олий бурчимиз!” шиори остида “Ватанпарварлик ойлиги”ни ўтказиш тўҳрисида” ги ҳамда 2023-йил 11-апрел кунидаги “Маънавият ойлигини ўтказиш тўғрисида”ги фармойишлари ва уларни амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар дастулари лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги Маънавий-маърифий ишлар ва кадрлар билан таъминлаш департаментининг 2024-йил 14-майдаги 2/1165-сон маълумотномаси) Натижада, ушбу хусусиятлар жамиятда социокреатив (кумулятив, аксиологик, акмеологик) қонуниятларни келтириб чиқиши жамият ижтимоий хотирани юксалтирувчи дитерминант эканлиги фалсафий далиллашга хизмат қилган;
ижтимоий хотиранинг конструктив, реконструктив компотентлари глобаллашув шароитида миллий-маданий дунёқарашнинг ижтимоий-маънавий асосларини ривожлантиришга оид илмий-назапий хулоcаларидан Республика Маънавият ва м аърифат марказининг 2023-йил учун чора-тадбирлар дастурининг ИИИ йўналишида белгиланган “Миллий қадриятлар, маънавий фазилатлар ва ижтимоий одоблар тарғиботи” 41-банди “Миллий давлатчилигимиз тарихи, буюк аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини ўрганиш орқали аҳоли ўртасида миллий бирдамлик, ватанга садоқат, миллий о ʼзлигидан фаҳрланиш туйғуларини кучайтириш” мавзусида тарғибот ишларини ташкил этишда диссертация материалларидан фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги ижтимоий – маънавий тадқиқотлар институтининг 2024 йил 6 июндаги 256-сон маълумотномаси). Натижа, замонавий ўзбек жамиятининг социумлараро муносабатлар парадигмасини таъминловчи индикаторларни очиб беришга хизмат қилган;
жамият ижтимоий-маънавий ҳаёт динамикасида кузатилаётан ўзгаришлар ўзликни англашнинг полифоник, пассеистик, футуристик жиҳатларига ижтимоий таъсир этишига доир таклиф ва тавсияларидан тавсияларидан Ички ишлар органларида маънавий-маърифий ишларни ташкил этиш консепсияси ижросини таъминлаш мақсадида, Ички ишлар вазирлигининг 2022-йил 3-август кунидаги “Ички ишлар органларида Ватанга ва халққа садоқат билан хизмат қилиш – олий бурчимиз!” шиори остида “Ватанпарварлик ойлиги”ни ўтказиш тўғрисида” ги ҳамда 2023-йил 11-апрел кунидаги “Маънавият ойлигини ўтказиш тўғрисида”ги фармойишлари ва уларни амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар дастулари лойиҳасини ишлаб чиқишда (Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги ижтимоий – маънавий тадқиқотлар институтининг 2023-йил 21-августдаги 342-сон маълумотномаси). Натижада, ёшларда аксиологик фаолият механизмларини ривожлантириш, шахс маънавий дунёқарашининг шаклланишида миллий ўзига хослик туйғусининг конструктив атрибутларини далиллашга хизмат қилган.