Обидова Иродахон Нозимжоновнанинг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: 05.06.02–Тўқимачилик материаллари технологияси ва хомашёга дастлабки ишлов бериш - “Янги тузилишдаги нақшли трикотаж тўқималарини ишлаб чиқариш орқали трикотаж маҳсулотлари ассортиментини кенгайтириш”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Т4917 
Илмий раҳбар: Холиқов Қурбонали Мадаминович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона политехника институти 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган тўқимачилик саноати институти, PhD.03/04.10.2023.Т.174.01
Расмий оппонентлар: Юлдашев Жамшид Қамбаралиевич техника фанлари доктори, доцент; Гуляева Гулфия Ҳарисовна, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD)
Етакчи ташкилот: Андижон машинасозлик институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: янги тузилишдаги нақшли трикотаж тўқималарини ишлаб чиқариш орқали трикотаж маҳсулотлари ассортиментини кенгайтиришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
машинанинг технологик параметрларини яни игнадон жойлашувини ўзгартириш орқали иссиқлик ва шакл сақлаш хусусиятлари юқори бўлган икки қатламли - нақшли трикотаж тўқимасини олиш технологиясини ишлаб чиқилган;
нақшли трикотаж тўқима намуналарини тузилиш раппортларини ўзгартириб таркибига арқоқ ипини киритиш ҳамда қатламларида хомашё улушини ўзгариш орқали тўқиманинг технологик параметрлари аниқланган;
трикотаж тўқув машинасида арқоқ ипини ташловчи мосламани турли усулларда жойлаштириб, нақшли тўқималарнинг таркибида арқоқ ипи ортириб, глад ҳалқа қаторларини ластик қаторига ўзгартириш ҳисобига ҳаво ўтказувчанлик, киришиш, узиш кучи ва деформация хусусиятларини комплекс баҳолаш орқали мақбул қийматлар аниқланган;
нақшли трикотаж тўқимасининг ҳалқа баландлиги, ҳалқа ипи узунлиги ва қалинлигини ҳажм зичлиги ҳамда ҳаво ўтказувчанлик хусусиятларига таъсир этувчи мақбул қийматларини регрессион математик модел асосида аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Трикотаж машиналарининг имкониятлари ва технологияси таҳлили натижасида нақшли трикотаж тўқималарини ишлаб чиқариш бўйича илмий тадқиқот натижалари асосида:
иссиқлик ва шакл сақлаш хусусиятлари юқори бўлган икки қатламли - нақшли трикотаж тўқимасини “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси таркибидаги “ФОРЕСТCОЛОР” МЧЖ корхоналарида ишлаб чиқаришга (“Ўзтўқимачилик саноати” уюшмасининг 2024-йил 16-сентябрдаги №03/25-938 маълумотномаси) жорий қилинган. Натижада ишлаб чиқарилган трикотаж тўқималарининг турли усулларда олинганлиги ҳисобига хомашйо сарфини асос тўқимасига қараганда 9 % дан 23% гача тежашга эришилган ҳамда 1000 килограмм маҳсулот олиш учун иқтисодий самарадорлик 14 036 302 сўмни ташкил этган.
        нақшли трикотаж тўқима намуналарини тузилиш раппортларини ўзгартириб таркибига арқоқ ипини киритиш ҳамда қатламларида хомашё улушини ўзгариш технологияси “Техтиле анд лигҳт индустрй cентер” МЧЖ корхоналарида ишлаб чиқаришга жорий қилинган(“Ўзтўқимачилик саноати” уюшмасининг 2024-йил 16-сентябрдаги №03/25-938 маълумотномаси). Натижада хомашё улушини ўзгариш технологиясини қўллаш ҳисобига хом ашйо сарфини асос тўқима (И-вариант)га нисбатан 4,9-12,6 % гача камайтиришга эришилган ҳамда хажм зичлиги камайиб, матонинг ҳаво ўтказувчанлик қобилиятини ошган.