Атамуратова Замира Икрамовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Ўсмирлик даврида айбдорлик ҳисси намоён бўлишининг психологик хусусиятлари», 19.00.06 – Ёш ва педагогик психология. Ривожланиш психологияси. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/P738.
Илмий раҳбар: Нуруллаева Бахтигул Бобожоновна, психология фанлар номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, PhD.03/30.12.2021.P.26.02.
Расмий оппонентлар: Қодиров Камолиддин Батирович психология фанлари доктори, профессор; Султанова Саида Муҳиддин қизи, психология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ўсмирларда айбдорлик ҳиссининг ёш хусусиятлари ва хулқ-атворда намоён бўлишини ўрганиб, айбдорликни адекват баҳолаш кўникмасини шакллантириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўсмирлик даврининг ёшга оид хусусиятига кўра айбдорлик ҳиссини сабр-тоқатлилик ва эгосентризм билан узвий ҳиссий кечинма сифатида ифодаланиши шахснинг ўзини қабул қилиши ҳамда адекват баҳолаши (меъёр кўрсаткичида) шахс хулқ-атворида ижобий сифатларни таркиб топтиришга хизмат қилиши аниқланган.
айбдорлик ҳиссининг намоён бўлишига асосан кичик ўсмирларда катта ўсмирларга нисбатан юқори даражасида, улардаги эгосентризмнинг пасайиши билан боғлиқлиги, катта ўсмирлик ёш даврида эса иродавий сифатлар ривожланиши ёш билан боғлиқ омил эканлиги далилланган.
ўсмирлардаги жабрланувчи хулқ позициясининг ёшга оид хусусиятларга боғлиқ ҳолда ифодаланиши ўзаро муносабатларда мустақилликнинг етишмаслиги, агрессив ҳаракатларни кучайишига олиб келганлиги туфайли ижтимоий статусга интегратив тарзда айбдорлик ҳиссининг етарлича намоён бўлмаслиги оқибатида юзага келиши аниқланган.
ўсмирлик даврида айбдорлик ҳиссини коррексия қилишда эгосентрик ассосиасиялар ҳамда жабрланувчи хулқ позисиясини бартараф этиш муҳимлигига асосланиб, “ҳиссиётлар олами” коррексион моделини киритиш зарурати исботланган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Ўсмирлик даврида айбдорлик ҳисси орқали намоён бўладиган эмоционал ҳолатларни психологик тадқиқ қилиш натижасида: 
ўсмирлик даврининг ёшга оид хусусиятига кўра айбдорлик ҳиссини сабр-тоқатлилик ва эгосентризм билан узвий ҳиссий кечинма сифатида ифодаланиши шахснинг ўзини қабул қилиши ҳамда адекват баҳолаши (меъёр кўрсаткичида) шахс хулқ-атворида ижобий сифатларни таркиб топтиришга хизмат қилиши аниқланганлигига оид таклифлар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илий марказининг 2024-йил 28-июндаги ПМ-153 буйруғи билан  «Онтогенез психологияси. Дифференциал  психологияси» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-июндаги ПМ-153-а-сонли маълумотномаси). Натижада айбдорлик ҳисси муаммоси ёритилган назарий психологик адабиётларни таҳлил қилиш ва унинг келиб чиқишига таъсир қилувчи омилларни аниқлашга шароит яратилган;
айбдорлик ҳиссининг намоён бўлишига асосан кичик ўсмирларда катта ўсмирларга нисбатан юқори даражасида, улардаги эгосентризмнинг пасайиши билан боғлиқлиги, катта ўсмирлик ёш даврида эса иродавий сифатлар ривожланиши ёш билан боғлиқ омил эканлиги далилланган тавсиялар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 28-июндаги ПМ-153 буйруғи билан  «Онтогенез психологияси. Дифференциал  психологияси» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-июндаги ПМ-153-а-сонли маълумотномаси). Натижада айбдорлик ҳиссини ташхисловчи методикаларини саралаб, кичик ва катта ўсмирлик давридаги ўқувчиларда методикаларни ўтказиб, эмпирик маълумотларни тўплашга эришилган;
ўсмирлардаги жабрланувчи хулқ позициясининг ёшга оид хусусиятларга боғлиқ ҳолда ифодаланиши ўзаро муносабатларда мустақилликнинг етишмаслиги, агрессив ҳаракатларни кучайишига олиб келганлиги туфайли ижтимоий статусга интегратив тарзда айбдорлик ҳиссининг етарлича намоён бўлмаслиги оқибатида юзага келиши аниқланган маълумотлар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 28-июндаги ПМ-153 буйруғи билан  «Онтогенез психологияси. Дифференциал  психологияси» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-июндаги ПМ-153-а-сонли маълумотномаси). Натижада айбдорлик ҳиссининг эгосентризм, ўз-ўзини баҳолаш, жабрланувчи хулқ позицияси ва иродавий сифатлар билан боғлиқлигини ўрганиш самарадорлиги ошган;
ўсмирлик даврида айбдорлик ҳиссини коррексия қилишда эгосентрик ассосиасиялар ҳамда жабрланувчи хулқ позисиясини бартараф этиш муҳимлигига асосланиб, “ҳиссиётлар олами” коррексион моделини киритиш зарурати исботланган маълумотлар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 28-июндаги ПМ-153 буйруғи билан  «Онтогенез психологияси. Дифференциал  психологияси» ва «Психологик маслаҳат. Психокоррексия» модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-июндаги ПМ-153-а-сонли маълумотномаси). Натижада шахсдаги айбдорлик ҳиссини адекватлаштиришга қаратилган коррексион дастур ишлаб чиқиб ва самарадорлиги текширилган.