Маликзода Абдулатиф Абдубаннон ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Бокс спорт тури бошланғич тайёргарлик гуруҳига селекция қилишнинг психологик механизмлари», 19.00.05 – Ижтимоий психология. Этнопсихология (психология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/P383.
Илмий раҳбар: Умарова Навбаҳор Шокировна, психология фанлар доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, PhD.03/30.12.2021.P.26.02.
Расмий оппонентлар: Умаров Бахриддин Менгбоевич, психология фанлари доктори, профессор; Таджибаева Шахиста Маматқуловна, психология фанлари бўйича PhD.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Бокс спорт тури бошланғич тайёргарлик гуруҳига боксчиларни селекция қилиш жараёнининг психологик механизмларини ўрганиш ва ушбу соҳада фаолият юритаётган мутахассислар учун илмий асосланган таклифлар ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
спортчиларни гуруҳга саралаб, олишда фойдаланиш учун боксчиларнинг мақсадга йўналганлик установкаларини, спортга оид билимларни когнитив хусусиятларда намоён бўлишини, шахснинг ҳиссий-эмоционал соҳасини диагностика қилишга қаратилган “Бокс спорт турига селекция қилиш саволномаси” ишлаб чиқилган;
бокс спорт тури билан шуғулланиб келаётган ёшларни ижтимоий қизиқишларини юқорилиги, муваффақиятга эришиш мотивациясини кучлилиги, реакциясини кучлилиги, холерик ва флегматик темпераментига мансублиги, спорт мусобақаларида юқори натижалар кўрсатаётганлиги мусобақа натижалари асосида далилланган;
бокс спорт гуруҳларидаги спортчиларнинг мотив ва шахсий сифатларига кўра “Ўқув-машғулот гуруҳлари”да шуғулланаётган спортчиларда тиришқоқлик, мақсадга йўналганлик, зийраклилик, мустақиллик, ватанпарварлик, масъулиятлилик хусусиятлари ва муваффақиятга эришиш, спортни билиш, жисмоний ўз-ўзини тасдиқлаш, ахлоқий мотивлари, “Спорт соғломлаштириш гуруҳлари”да шуғулланаётган спортчиларда эса матонатлилик, ғайратлилик, когнитив жиҳатлари ва эмоционал завқланиш мотивининг устуворлиги туфайли дифференциал ва ҳудудий фарқларнинг мавжудлиги исботланган;
бокс спорт турига селекция қилиш жараёнида спортчиларни гуруҳларга саралаш имкониятларини аниқлашда ота-оналар, спорт психологлари ва тренер-ўқитувчиларнинг иштирокини ижобий ҳамда салбий жиҳатлари билан таҳлил қилиб, ушбу жараённи диагностика қилиш ва коррексиялаш мезонлари асосида “Ота-она, спорт психологи ва тренер-ўқитувчи” ҳамкорлик модели ишлаб чиқилди.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: бокс спорт тури бошланғич тайёрлов гуруҳларига селекция қилишнинг психологик механизмлари мавзусида олиб борилган илмий тадқиқот натижалари:
спортчиларни гуруҳга саралаб, олишда фойдаланиш учун боксчиларнинг мақсадга йўналганлик установкаларини, спортга оид билимларни когнитив хусусиятларда намоён бўлишини, шахснинг ҳиссий-эмоционал соҳасини диагностика қилишга қаратилган “Бокс спорт турига селекция қилиш саволнома”си ишлаб чиқилган янгилик Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 24-январдаги ПМ 310-сон буйруғи билан «Спорт психологияси» модули киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-январдаги ПМ-310а-сон маълумотномаси). Натижада бокс спорт турига селекция қилиш жарёнида “Бокс спорт турига селекция қилиш саволномаси”дан фойдаланиш имкони яратилган.
бокс спорти билан шуғулланаётган ёшларнинг ижтимоий қизиқишлари юқори бўлиб, муваффақиятга эришиш мотивацияси кучли эканлиги аниқланган, реакциясини кучлилиги, холерик ва флегматик темпераментига мансублиги, спорт мусобақаларида юқори натижалар кўрсатаётганлиги мусобақа натижалари асосида далилланган янгилик Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 24-январдаги ПМ 310-сон буйруғи билан «Спорт психологияси» модули киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-январдаги ПМ-310а-сон маълумотномаси). Натижада бокс спорт тури билан шуғулланиб келаётган ёшларни ижтимоий қизиқишларини фарқлаш имконияти яратилган.
Бокс спорт гуруҳларидаги спортчиларнинг мотив ва шахсий сифатларига кўра “Ўқув-машғулот гуруҳлари”да шуғулланаётган спортчиларда тиришқоқлик, мақсадга йўналганлик, зийраклилик, мустақиллик, ватанпарварлик, масъулиятлилик хусусиятлари ва муваффақиятга эришиш, спортни билиш, жисмоний ўз-ўзини тасдиқлаш, ахлоқий мотивлари, “Спорт соғломлаштириш гуруҳлари”да шуғулланаётган спортчиларда эса матонатлилик, ғайратлилик, когнитив жиҳатлари ва эмоционал завқланиш мотивининг устуворлиги туфайли дифференциал ва ҳудудий фарқларнинг мавжудлиги исботлангананиқланган янгилик Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 24-январдаги ПМ 310-сон буйруғи билан «Ижтимоий психологияси» модули киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-январдаги ПМ-310а-сон маълумотномаси). Натижада, спорт мактабларининг бокс бўлимларига янги келган ёшлар орасидан темперамент жиҳатидан мос спортчиларни жалб этиш орқали, спорт мусобақаларида юқори натижаларга эришиш имкониятлари кенгайтирилган;
Бокс спорт турига селекция қилиш жараёнида спортчиларни гуруҳларга саралаш имкониятларини аниқлашда ота-она, спорт психологлари ва тренер-ўқитувчиларнинг иштирокини уларни ижобий ҳамда салбий жиҳатлари таҳлил қилиниб, ушбу жараённи диагностика қилиш ва коррексиялаш мезонлари асосида “Ота-она, спорт психологи ва тренер-ўқитувчи” ҳамкорлик модели ишлаб чиқилган янгилик Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 24-январдаги ПМ 310-сон буйруғи билан «Спорт психологияси» модули киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2024-йил 29-январдаги ПМ-310а-сон маълумотномаси). Натижада - боксчиларни гуруҳга селекция қилишда ота-она, спорт психологи, тренер-ўқитувчи ҳамкорлиги модели ишлаб чиқилган.