Саттаров Ғанижон Азадовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Минтақа рақобатбардошлигини таъминлашда экспорт салоҳиятидан самарали фойдаланиш йўллари (Хоразм вилояти мисолида)», 08.00.12 – Минтақавий иқтисодиёт (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.1.PhD/Iqt4856
Илмий раҳбар: Абдуллаев Илёс Султанович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Урганч давлат университети, DSc.03/27.09.2024.I.55.03.
Расмий оппонентлар: Худайберганов Дилшод Тухтабаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент; Мадрахимов Қахрамон Эгамберганович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Қорақалпоқ давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади минтақа рақобатбардошлигини таъминлашда экспорт салоҳиятидан самарали фойдаланиш юзасидан илмий-амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
минтақа экспорт салоҳиятини оширишда инновацион, институционал, ресурслар, молиявий, инфратузилма, меҳнат, ишлаб чиқариш ва маркетинг имкониятлари асосида рақобатбардошликни оширишнинг устувор йўналишлари кесимида “ўсиш нуқта”лари таклиф этилган;
минтақалар рақобатбардошлигини таъминлашда ҳудудлар экспорт салоҳияти рейтинги кўрсаткичларини юқори (0,8-1), ўрта (0,5-0,7) ва паст (0,1-0,4) даражаларда баҳолаш таклиф этилган;
ҳудудлар РИ индексини ҳисоблаш асосида рақобатбардошлик даражасини баҳолашнинг алгоритмик схемаси таклиф этилган;
Хоразм вилояти иқтисодиётининг экспорт тизими салоҳияти асосида ривожланиш кўрсаткичларининг 2030-йилга қадар прогноз қийматлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Минтақа рақобатбардошлигини таъминлашда экспорт салоҳиятидан самарали фойдаланиш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
минтақа экспорт салоҳиятини оширишда инновацион, институционал, ресурслар, молиявий, инфратузилма, меҳнат, ишлаб чиқариш ва маркетинг имкониятлари асосида рақобатбардошликни оширишнинг устувор йўналишлари кесимида “ўсиш нуқта”лари бўйича таклиф Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарори ижроси бўйича 158-12-0-Қ/22-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлигининг 2024-йил 17-декабрдаги 2-111-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни жорий қилиниши минтақада экспорт маҳсулотларини етиштирувчи корхоналарда соғлом рақобат муҳитини яратиш имконини берган;
минтақалар рақобатбардошлигини таъминлашда ҳудудлар экспорт салоҳияти рейтинги кўрсаткичларини юқори (0,8-1), ўрта (0,5-0,7) ва паст (0,1-0,4) даражаларда баҳолаш бўйича таклиф Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарори ижроси бўйича 158-12-0-Қ/22-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлигининг 2024-йил 17-декабрдаги 2-111-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни жорий қилиниши минтақаларда экспорт салоҳияти рейтинги кўрсаткичлари асосида турли маҳсулотлар ишлаб чиқаришга ихтисослаштириш имконини берган;
ҳудудлар РИ индексини ҳисоблаш асосида рақобатбардошлик даражасини баҳолашнинг ишлаб чиқилган алгоритмик схемаси бўйича таклиф Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарори ижроси бўйича 158-12-0-Қ/22-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлигининг 2024 йил 17 декабрдаги 2-111-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни жорий қилиш Хоразм вилояти шаҳар ва туманларида экспорт диверсификацияси ҳажмини ўртача 3-5 фоизга ошириш имконини берган;
Хоразм вилояти иқтисодиётининг экспорт тизими салоҳияти асосида ривожланиш кўрсаткичларининг 2030-йилга қадар прогноз қийматлари бўйича таклиф Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарори ижроси бўйича 158-12-0-Қ/22-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлигининг 2024-йил 17-декабрдаги 2-111-сон маълумотномаси). Ушбу таклиф асосида 2030-йилгача Хоразм вилоятида экспорт салоҳияти кўрсаткичларини 1,4 бараварга ошириш имконини берган.