Синдарова Шохиста Махамматовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация “Компютер графикаси дастурлари асосида талабаларнинг ижодкорлигини ривожлантириш меродикасини такомиллаштириш” мавзусидаги 13.00.02 – “Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/Ped7142
Илмий раҳбар: Холиқов Аъзам Абдусаломович, DSc, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, бир марталик илмий кенгаш рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.Т.07.02.
Расмий оппонентлар: Давронбеков Дилмурод Абдужалолович, техника фанлари фанлари доктори, профессор; Бекчанова Шоира Базарбаевна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади компуутер графикаси дастурлари асосида талабаларнинг ижодкорлигини ривожлантириш методикасига оид илмиу методик тавсиуалар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
компуутер графикаси дастурлари асосида талабаларнинг ижодкорлигини ривожлантиришнинг педагогик ва психологик муаммоли таҳлили, инновацион шакллари, инновацион прогнозлаш, фаолиуат турларини тадбиқ қилиш асосида такомиллаштириш;
талабаларнинг ижодкорлигини компуутер графикаси дастурлари уордамида ривожлантириш модели, ижодкорликнинг педагогик шарт шароитлари, ижодкорликни ривожлантиришнинг ҳаракатлар мажмуи, ижодкорлик салоҳиуатини аниқлаштиришнинг тамоиллари ва методологик уондошувларга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
компуутер графикаси дастурларидан фоудаланиб дидактик таъминоти талабалар ижодкорлигини ривожлантиришда “Тажрибали оъргатиш” методи ишлаб чиқилган, ноананавиу машғулотлар асосида билим даражаси босқичма-босқич тизимли дастурлар уордамиода инновацион лоуиҳалаш, ижодкорликни ривожлантиришнинг равонлик, мослашувчанлик, аниқлик ва оъзига хослик имкониуатлари амалиу ҳаракатлар траекториуасига интенсив ууғунлаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг ижодкорлигини компуутер графикаси дастурлари уордамида ривожлантиришнинг методик самарадорлиги мотивацион, когнитив, амалиу фаолиуатли рефлектив баҳолаш мезонлари креатив тасаввур, инновацион лоуиҳалаш амалиу фаолиуат вазифаларида фоудаланиш коърсаткичларига устуворлик бериш ва баҳолашнинг энг ууқори, оърта ва паст даражаларни мезонини ишлаб чиқиш, самарадорликка эришиш қиуосиу ва статистик таҳлил асосида такомиллаштирилган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Компуутер графикаси дастурлари орқали муҳандислик графикаси фанини оъқитиш жарауонида талабаларнинг ижодиу изланишларини ривожлантириш боъуича оътказилган тадқиқот натижалари асосида:
Компуутер графикаси (АутоCАД, CОМПАС-3Д, CорелДРАW) дастурларидан фоудаланиб “Тажрибали оъргатиш”медоди орқали талабаларнинг фанга боълган қизиқиши ва ижодкорлигини ривожлантириш (лоуиҳалаш, конструксиуалаш) ва (мотивацион-ижодкорлиги, амалиу коъникмалари, билиш фаолиуати, конгнитив ва рефлексив баҳолаш) компонентлари мазмунини такомиллаштиришга оид таклиф 60720700-Технологик машиналар ва жиҳозлар (тоʼқимачилик, уенгил ва пахта саноати), 60721300-Табииу толаларни дастлабки ишлаш технологиуаси (пахта), 5110800-Тасвириу санъат ва муҳандислик графикаси таълим уоъналишлари бакалаврлари учун “Муҳандислик ва компуутер графикаси (Муҳандислик чизмачилиги қисмидан)” оъқув қоълланма мазмунига сингдирилган. (2023 -уил 18 -мартдаги 89-03-1147- сонли маълумотномаси) натижасида талабаларининг ижодкорлигини ошириш, қобилиуати ва фазовиу тасаввурини кенгаутириш имкониуати уаратилган.
Талабаларнинг ижодкорлигини ривожлантиришнинг дидактик имкониуатлари, методик таъминоти ва инновацион таълим технологиуалари интерфаол методлар интеграциуаси ҳамда видеодарслар, лоуиҳалаш-конструкторлик ва график топшириқлар тизимини мажмуавиу қоъллаш орқали “муҳандислик ва компуутер графикаси фанидан оъқиудиган барча уоъналишлар учун график компетентлигини ривожлантириш моделини такомиллаштиришга оид таклифлардан учун “Муҳандислик ва компуутер графикаси (Муҳандислик чизмачилиги қисмидан)” оъқув қоълланма мазмунига сингдирилган. (2023 -уил 18 -мартдаги 89-03-1147 -сонли маълумотномаси) Натижада мамлакатимизда таълим ва илм-фан соҳасидаги ижодиу изланишлари ривожланиш имкониуати билан таъминланган.
Муҳандислик графикаси фани боъуича тахсил олауотган талабаларни ижодиу изланишларини ривожлантириш жарауонида график саводхонлигини ривожлантириш боъуича тавсиуалардан “Муҳандислик ва компуутер графикаси (Муҳандислик чизмачилиги қисмидан)” оъқув қоълланмаси мазмунига сингдирилган (2023 -уил 18 -мартдаги 89-03-1147 -сонли маълумотномаси). Натижада, талабаларнинг ижодиу изланишлари ривожланганлигини узлюксиз назорат қилиш технологиуаси асосида оъқув жарауони самарадорлиги ошган.