Назаров Нуриддин Бахрановичнинг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўқув-машғулот гуруҳида ўрта масофага югурувчиларни мусобақаларга тайёрлаш услубияти”, 13.00.04–Жисмоний тарбия, спорт машғулотлари, соғломлаштириш ва адаптив жисмоний тарбия назарияси ва методикаси, педагогика фанлари.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Ped4633.
Илмий раҳбар: Олимов Мухсинбек Сотиволдиевич педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шароф Рашидов номидаги самарқанд давлат университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSc.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Расмий оппонентлар: Алламуратов Шухратулла Иноятович биёлогия фанлари доктори, профессор Рахмонов Рауф Расулович педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўрта масофага югурувчи спортчиларниг мусобақаолди тайёргарлик циклларини оптимал режалаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
ўқув-машғулот босқичидаги ўрта масофага югурувчиларнинг машғулот жараёнлари юкламаларини оптимал режалаштириш мақсадида йиллик мусобақа фаолияти календар режаларини инобатга олиб, йиллик тайёргарлик дастурларида белгиланган шиддат зоналарини табиий муҳит, нотекис юзалар ва югуриш интервалларини вақт диапазонларига тақсимлаш орқали турли мусобақа фаолияти шароитларига мослашиш имкониятлари кенгайтирилган;
ўрта масофага югурувчиларнинг функсионал ҳолатини яхшилаш учун тайёргарлик даврида масофаларни бўлаклаб ва узлюксиз босиб ўтишда, максимал даражада намоён қилиш имкониятларни инобатга олиб тикловчи, тортувчи, ҳажмли, мусобақа олди, мусобақа микроциклларида, юкламалар меъёрини оптимал тақсимлаш ҳисобига аероб ва анаероб шиддат зоналарида масофани босиб ўтиш самарадорлиги оширилган;
ўқув-машғулоти босқичидаги ўрта масофага югурувчиларнинг мусобақа олди тайёргарлик жараёнларини такомиллаштиришга йўналтирилган стадион ва ёпиқ иншоатлардаги қисқа ва ўрта масофаларга ўзгарувчан тезликларда, куннинг иккинчи ярмида югуриш суръати ҳамда жисмоний машқларни машғулот жараёнларида вариатив қўллаш ҳисобига машғулот ва ҳаракат тайёргарликларини юқори даражада сақлаб туриш имкониятлар кенгайтирилган;
ўрта масофага югурувчиларнинг белгиланган асосий мусобақа фаолиятига самарали тайёрлаш мақсадида аероб-анаероб шиддат зоналарида тортувчи ва ҳажмли махсус тайёргарлик дастурларини, фаслларга нисбатлаган ҳолда мезоциклларда фойдаланиш учун наъмунавий дастурий-услубий таъминотидан фойдаланиш ҳисобига старт чизиғидан ҳаракатланиш маҳорати такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. ўрта масофага югурувчи спортчиларнинг мусобақаолди тайёргарлик циклларини оптимал режалаштириш методикасини илмий-педагогик асослаш бўйича олинган илмий тадқиқотлар натижалари асосида:
ўқув-машғулот босқичидаги ўрта масофага югурувчиларнинг машғулот жараёнлари юкламаларини оптимал режалаштириш мақсадида йиллик мусобақа фаолияти календар режаларини инобатга олиб, йиллик тайёргарлик дастурларида белгиланган шиддат зоналарини табиий муҳит, нотекис юзалар ва югуриш интервалларини вақт диапазонларига тақсимлаш бўйича таклиф ва тавсиялар Қашқадарё вилоятининг Қамаши тумани 1-сон спорт мактабининг енгил атлетика машғулотларига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 2-декабрдаги 03-16/12297-сон маълумотномаси). Натижада, ўрта масофага югурувчи спортчиларда тезкор чидамлилиги 22.01 % ўсишига эришилган;
ўрта масофага югурувчиларнинг функсионал ҳолатини яхшилаш учун тайёргарлик даврида масофаларни бўлаклаб ва узлюксиз босиб ўтишда, максимал даражада намоён қилиш имкониятларни инобатга олиб тикловчи, тортувчи, ҳажмли, мусобақа олди, мусобақа микроциклларида, юкламалар меъёрини оптимал тақсимлаш бўйича таклифлар Самарқанд вилояти спортнинг ўйин турлари ва енгил атлетикага ихтисослаштирилган спорт мактабининг енгил атлетика машғулотларига тадбиқ қилинган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 2-декабрдаги 03-16/12297-сон маълумотномаси). Натижада, тажриба гуруҳидаги спортчиларнинг техник тайёргарлик кўрсаткичлари 10,4 % га яхшиланган;
ўқув-машғулоти босқичидаги ўрта масофага югурувчиларнинг мусобақа олди тайёргарлик жараёнларини такомиллаштиришга йўналтирилган стадион ва ёпиқ иншоатлардаги қисқа ва ўрта масофаларга ўзгарувчан тезликларда, куннинг иккинчи ярмида югуриш суръати ҳамда жисмоний машқларни машғулот жараёнларида вариатив қўллаш бўйича таклифлар Қашқадарё вилоятининг Қамаши тумани 1-сон спорт мактабининг енгил атлетика машғулотларига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 2-декабрдаги 03-16/12297-сон маълумотномаси). Натижада, ўрта масофага югурувчи спортчиларнинг жисмоний тайёргарлик кўрсаткичлари 13,91% га яхшиланишига эришилган;
ўрта масофага югурувчиларнинг белгиланган асосий мусобақа фаолиятига самарали тайёрлаш мақсадида аероб-анаероб шиддат зоналарида тортувчи ва ҳажмли махсус тайёргарлик дастурларини, фаслларга нисбатлаган ҳолда мезоциклларда фойдаланиш учун наъмунавий дастурий-услубий таъминотидан фойдаланиш бўйича таклифлар Бухоро вилояти Спортнинг ўйин турлари ва енгил атлетикага ихтисослаштирилган спорт мактабининг енгил атлетика машғулотларига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 2-декабрдаги 03-16/12297-сон маълумотномаси). Натижада, ўрта масофага югурувчиларнинг спорт натижалари 14,2 % яхшиланган.