Sayt test rejimida ishlamoqda

Каримов Розиқ Содиқ ўғлининг
Фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Гилберт фазоси   да оптимал айирмали формулалар ва уларнинг татбиқлари”, 01.01.03–Ҳисоблаш математикаси ва дискрет математика (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PhD/FM1013.
Илмий раҳбар: Шадиметов Халматвай Махкамбаевич, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: В.И.Романовский номидаги Математика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2019.FM.01.02 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Нормуродов Чори Бегалиевич, физика-математика фанлари доктори, профессор; Худойберганов Мирзоали Ўразалиевич, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қорақалпоқ давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади. Оддий дифференциал тенгламаларни тақрибий ечиш учун ошкор ва ошкормас (экстраполяцион ва интерполяцион) оптимал чекли-айирмали формулаларни (чекли-айирмали усулларни ёки чекли-айирмали схемаларни) қуриш, шунингдек дифференциалланувчи функсиялар синфларида уларнинг хатолик функсионали нормаларини аниқлашдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
  синфда, ихтиёрий   учун экстремал функсиядан фойдаланиб чекли айирмали-формулаларнинг хатолик функсионаллари нормаси топилган;
чекли-айирмали формулаларнинг оптимал коеффициентларини топиш учун Лагранж аниқмас кўпайтувчилар методи ёрдамида система олинган;
  синфда, ихтиёрий   учун чекли-айирмали формулаларни Соболев методи асосида оптималлаштиришнинг алгоритми ишлаб чиқилган; 
функсияларнинг  ва   синфларида ушбу алгоритм татбиқ қилинган ва чекли-айирмали формулаларнинг оптимал хатоликлари ҳисобланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Гилберт фазосида оддий дифференциал тенгламаларни тақрибий ечиш учун оптимал чекли-айирмали формулалар қурилган ва уларнинг алгоритмлари ишлаб чиқилган бўлиб, қуйидаги лойиҳаларда фойдаланилган:
ушбу диссертация ишида олинган илмий натижалардан 2022-2024 йилларда Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институтида бажарилган ИЛ-21071166 “Шамолнинг паст тезлиги учун мўлжалланган вертикал ўқли шамол турбинасини яратиш” мавзусидаги инновацион лойиҳани бажаришда, яъни шамол турбиналарининг самарали параметрларини аниқлаш мақсадида тузилган математик модел тенгламаларини тақрибий ечишда ушбу формулалардан фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси М.Т.Ўразбоев номидаги Механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институти, 2024-йил 8-июлдаги маълумотномаси). Натижада шамол электр станциялари учун самарали параметрларни аниқлаш мақсадида тузилган математик модел тенгламаларини тақрибий ечиш имконини берган;
бундан ташқари тадқиқот ишида олинган илмий натижаларидан 2022-2023 йилларда Тошкент ахборот технологиялари университетида бажарилган ИЛ-5321091543 “Газ тармоқларининг топологик моделини яратиш ва симуляция қилиш” мавзусидаги инновацион лойиҳани бажаришда, яъни лойиҳада газ тармоқларининг топологик моделини яратишда ва симуляция қилишда фойдаланилган. (Тошкент ахборот технологиялари университети, 2024-йил 18-октябрдаги маълумотномаси). Натижада газ тармоқларини симуляция қилишнинг самарали моделлари учун дифференциал муносабатларни тақрибий ечиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish