Sayt test rejimida ishlamoqda

Латипов Нормурод Фахриддин ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Навоий вилояти шаҳарлари экологик ҳолати ва аҳоли саломатлигининг ижтимоий географик жиҳатлари», 11.00.02 – Иқтисодий ва ижтимоий география (география фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Gr334.
Илмий раҳбар: Комилова Нилуфар Каршибоевна, география фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Ўзбекистон Миллий университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2021.Gr.02.07. 
Расмий оппонентлар: Турдимамбетов Изимбет Рахметович, география фанлари доктори, профессор; Абдалова Зулхумор Таировна, география фанлари номзоди, доцент. 
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: Навоий вилояти шаҳарларининг экологик ҳолатини баҳолаш асосида урбоекологик вазиятини яхшилаш бўйича таклиф ҳамда тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Навоий вилояти шаҳарлари урбоекологик индикаторлар (атмосфера ҳавоси сифати, яшил ҳудудлар майдони, шовқин даражаси, ичимлик сувининг сифати, чиқиндилар билан ифлосланиши ва аҳоли касалланиш кўрсаткичлари) асосида баҳоланган ва гуруҳлаштирилган;
Навоий вилоятининг саноатлашган Навоий ҳамда Зарафшон шаҳарларида атмосферага чиқарилаётган зарарли моддалар ва аҳоли касалланиши кўрсаткичлари ўртасидаги корреляцион алоқадорлик аниқланган;
АРИМА методини қўллаган ҳолда Навоий ва Зарафшон шаҳарларида аҳолининг айрим касаллик гуруҳлари ҳамда атмосферага чиқарилаётган зарарли моддалар миқдорининг эконометрик модели ва 2028-йилгача прогнози ишлаб чиқилган;
эксперт ва социологик сўров натижалари асосида Навоий вилояти шаҳарларининг барқарор экологик ривожланишини таъминлашга хизмат қилувчи таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Навоий вилояти шаҳарлари экологик ҳолати ва аҳоли саломатлигининг ижтимоий географик жиҳатлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Навоий вилояти шаҳарларининг урбоекологик индикаторлар (атмосфера ҳавоси ва ичимлик сувининг сифати, яшил ҳудудлар майдони, шовқин даражаси, чиқиндилар билан ифлосланиши ва аҳоли касалланиш кўрсаткичлари) асосидаги баҳолашларидан Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги тизими амалиётида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг 2024-йил 3-июлдаги 03-03/6445-сонли маълумотномаси). Олинган натижалардан Навоий вилояти шаҳарлари экологик ҳолатини комплекс баҳолаш имконини берган; 
Навоий ҳамда Зарафшон шаҳарларида атмосферага чиқарилаётган зарарли моддалар ва аҳоли касалланиш кўрсаткичлари ўртасидаги корреляцион алоқадорликлар таҳлилларидан Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳамда Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитаси амалиётларида фойдаланилган  (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг 2024-йил 3-июлдаги 03-03/6445-сонли ва Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитасининг 2024-йил 2-июлдаги 02245796-сон маълумотномалари). Натижада, Навоий вилояти Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши соҳасидаги 2024-йил учун энг муҳим самарадорлик кўрсаткичларига (КПИ) эришиш бўйича чора-тадбирлар дастурини ишлаб чиқиш имконини берган;
АРИМА методини қўллаган ҳолда Навоий ва Зарафшон шаҳарларида аҳолининг айрим касаллик гуруҳлари ҳамда атмосферага чиқарилаётган зарарли моддалар миқдорининг эконометрик модели ва 2028-йилгача прогнозидан Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳамда Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитаси амалиётларида фойдаланилган   (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг 2024-йил 3-июлдаги 03-03/6445-сонли ва Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитасининг 2024-йил 2-июлдаги 02245796-сон маълумотномалари). Олинган натижалардан “2022-2026-йилларда Навоий вилояти ҳудуларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар ишлаб чиқиш” дастурида белгиланган устувор экологик вазифалар ижросини таъминлаш имконини берган;
эксперт ва социологик сўров натижалари асосида Навоий вилояти шаҳарларининг барқарор экологик ривожланиши ва аҳоли саломатлиги билан богʻлиқ таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги амалиётида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг 2024-йил 3-июлдаги 03-03/6445-сонли маълумотномаси). Олинган натижа ва хулосалардан Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги Навоий вилояти бошқармасининг ахборот ва назорат таҳлил ишларини самарадорлигини ошириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish