Амонов Асқар Номозбоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Стол теннисида зарбалар аниқлиги ва уни эрта ёшликдан айланма ҳаракатлар таъсирида барқарорлаштириш афзаллиги”, 13.00.04–Жисмоний тарбия, спорт машғулотлари, соғломлаштириш ва адаптив жисмоний тарбия назарияси ва методикаси, педагогика фанлари.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.PhD/Ped7608.
Илмий раҳбар: Тўхтабоев Низомжон Турсуналиевич педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, ДСc.03/30.12.2019.Пед.28.01.
Расмий оппонентлар: Рахимов Владимир Шавкатович педагогика фанлари доктори (DSc), профессор; Акрамов Жасур Анварович педагогика фанлари номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади стол теннисида ўзгарувчан йўналишлар бўйлаб ҳаракатланиш тезкорлиги ва зарбалар аниқлигини эрта ёшликдан бошлаб барқарорлаштириш бўйича таклиф ва тавсийларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
турли тайёргарлик босқичларида стол тенниси билан шуғулланувчи спортчиларда устувор аҳамиятга эга бўлган, ҳаракатланишда зарбалар аниқлигини ошириш мақсадида ихтисослаштирилган машқлар таснифий модели ёрдамида бошланғич тайёргарлик босқичларида ҳужум зарбаларини ўргатиш услублари такомиллаштирилган;
стол тенниси билан шуғулланувчи 7-8 ёшли болаларда стол атрофида ҳаракатланиш тезлигининг қийматини обектив баҳолаш мақсадида вестибулокинетик элементларни модификациялаштиришнинг янги авлод тестларидан фойдаланиш орқали ўйин жараёнларида турли зоналарда қарши ҳужум зарбаларини амалга ошириш имкониятлари кенгайтирилган;
мусобақа фаолиятида кескин ўзгарувчан йўналишлар бўйлаб барқарор ҳаракатланишни таъминлашга замин яратувчи бурилма-айланма ҳаракатлардан иборат вестибулокинетик машқлар блокларини ишлаб чиқиш ҳисобога техник ҳаракатларга яқинлаштирувчи махсус машқларни бажариш самарадорлиги оширилган;
бошланғич тайёргарлик босқичидаги 7-8 ёшли болаларда тезкор куч қобилятларини оширишда қисқа масофаларга тақсимланган машқ юкламаларини оптимал режалаштириш ҳамда тайёргарлик даврида қўллаш ҳисобига йўналишлар бўйлаб ҳаракатланиш тезкорлиги ошириш имкониятлари кенгайтирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Стол теннисида зарбалар аниқлиги ва уни эрта ёшликдан айланма ҳаракатлар таъсирида барқарорлаштириш афзаллиги мавзуси доирасида олиб борилган педагогик тажриба асосида:
турли тайёргарлик босқичларида стол тенниси билан шуғулланувчи спортчиларда устувор аҳамиятга эга бўлган, ҳаракатланишда зарбалар аниқлигини ошириш мақсадида ихтисослаштирилган машқлар таснифий модели Тошкент шаҳар олий спорт маҳорати мактаби ҳамда Сирдарё вилояти Гулистон туман спорт мактабида стол тенниси билан шуғулланувчиларининг ўқув машғулот жараёнларига тадбиқ қилинган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 11-сентябрдаги 03-16/8929-сон далолатномаси). Натижада, нисбий ҳужум зарбалар аниқлиги 58,19% га ошган;
стол тенниси билан шуғулланувчи 7-8 ёшли болаларда стол атрофида ҳаракатланиш тезлигининг қийматини обектив баҳолаш мақсадида вестибулокинетик элементларни модификациялаштиришнинг янги авлод тестлари Сирдарё вилояти Гулистон туман спорт мактаби ва Ўзбекистон стол тенниси федерацияси ва Қорақалпоғистон бўлими спортчиларининг машғулот жараёнларига тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 11-сентябрдаги 03-16/8929-сон далолатномаси). Натижада, махсус жисмоний сифатларнинг нисбий ўсиши 13,27% ни, ЮҚЧ ва НОЧнинг физиологик жиҳатдан ижобий томонга нисбий ўзгариш суръати, 20,47% га ошган;
мусобақа фаолиятида кескин ўзгарувчан йўналишлар бўйлаб барқарор ҳаракатланишни таъминлашга замин яратувчи бурилма-айланма ҳаракатлардан иборат вестибулокинетик машқлар блоклари Ўзбекистон стол тенниси федерацияси ва ҳудудий бўлинмалари ҳамда Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети спортчиларининг машғулот жараёнларига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 11-сентябрдаги 03-16/8929-сон далолатномаси). Натижада, кардиореспиратор кўрсаткичларнинг нисбий ўсиши тинч ҳолатда 18,40%; 28,25%; 71,26% га, вестибулокинетик юклама таъсирида 18,98%; 44,20%; 66,17%; гача ўсган;
бошланғич тайёргарлик босқичидаги 7-8 ёшли болаларда тезкор куч қобилятларини оширишда қисқа масофаларга тақсимланган машқ юкламаларини оптимал режалаштириш ҳамда тайёргарлик даврида қўллаш каби таклифлар Ўзбекистон стол тенниси федерацияси ва ҳудудий бўлинмаларининг машғулот жараёнларига тадбиқ қилинган (Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлигининг 2024-йил 11-сентябрдаги 03-16/8929-сон далолатномаси). Натижада, зарбалар ҳажми ва уларнинг аниқлигини нисбий ўсиш суръати кўрсаткичлари 58,21% ўсган.