Абдувалиев Зафар Маҳмудовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Интеграциялашган ҳисоботни шакллантириш ва такомиллаштириш», 08.00.08 – “Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.Phd/Iqt3021.
Илмий раҳбар: Махсудов Бегматжон Юлдашалиевич, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/10.12.2019.I.16.01.
Расмий оппонентлар: Ризаев Нурбек Қадирович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Юлдашев Ботирали Тошбаевич, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD);
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади интеграциялашган ҳисоботни шакллантириш ва такомиллаштиришга оид илмий асосланган таклиф ҳамда тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра “корпоратив ижтимоий масъулият” тушунчасининг иқтисодий мазмуни компаниянинг жамиятга кўрсатадиган ижобий таъсирларини кучайтириш, нуфузини мустаҳкамлаш, салбий таъсир ва номолиявий рискни камайтириш, пировардида аксиядорлар учун фойдани кўпайтириш мақсадида корпоратив ижтимоий масъулият тамойилларини ички ва ташқи стейкхолдерларнинг манфаатларини ҳисобга олган ҳолда амалий фаолият (бизнес-жараёнлари)га интеграциялашуви нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
услубий ёндашувга кўра “номолиявий ҳисобот” тушунчасининг иқтисодий мазмуни асосий манфаатдор томонлар учун компания фаолиятининг бизнесни барқарор ривожлантириш стратегиясини амалга ошириш билан боғлиқ асосий жиҳатлари ва натижалари ҳақидаги ишончли ҳамда қулай тарзда тақдим этиладиган ва ихтиёрий равишда эълон қилинадиган маълумотлар мажмуи нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
интеграциялашган ҳисоботнинг мазмунан яқин элементларини бирлаштириш ҳамда “Манфаатдор томонлар билан ўзаро ҳамкорлик” элементини алоҳида бўлим сифатида киритиш орқали ахборотлар ҳажмини қисқартириш, мантиқий изчиллик ва боғлиқликни таъминлаш ҳамда компания фаолиятининг стратегик йўналишини белгилаш таклифи асосланган;
“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмаси таркибидаги корхоналарда интеграциялашган ҳисоботни тузишга тайёргарлик кўриш, шакллантириш ҳамда ҳаракатларни расмийлаштиришни услубий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш орқали “интеграциялашган ҳисоботни тайёрлаш регламенти лойиҳаси”ни ишлаб чиқиш таклифи асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Интеграциялашган ҳисоботни шакллантириш ва такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
услубий ёндашувга кўра “корпоратив ижтимоий масъулият” тушунчасининг иқтисодий мазмунини компаниянинг жамиятга кўрсатадиган ижобий таъсирларини кучайтириш, нуфузини мустаҳкамлаш, салбий таъсир ва номолиявий рискни камайтириш, пировардида аксиядорлар учун фойдани кўпайтириш мақсадида корпоратив ижтимоий масъулият тамойилларини ички ва ташқи стейкхолдерларнинг манфаатларини ҳисобга олган ҳолда амалий фаолият (бизнес-жараёнлари)га интеграциялашуви нуқтаи назаридан такомиллаштиришга оид назарий-услубий материаллардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Лойиҳа бошқаруви” номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023 йил 6 ноябрдаги 491-сонли буйруғи). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида талабаларда корпоратив ижтимоий масъулият тамойилларини ички ва ташқи стейкхолдерларнинг манфаатларини ҳисобга олган ҳолда амалий фаолият (бизнес-жараёнлари)га интеграциялашуви нуқтаи назаридан такомиллаштирилган “корпоратив ижтимоий масъулият” тушунчасининг иқтисодий мазмуни бўйича назарий билимларни янада кенгайтириш имкони яратилган;
услубий ёндашувга кўра “номолиявий ҳисобот” тушунчасининг иқтисодий мазмунини асосий манфаатдор томонлар учун компания фаолиятининг бизнесни барқарор ривожлантириш стратегиясини амалга ошириш билан боғлиқ асосий жиҳатлари ва натижалари ҳақидаги ишончли ҳамда қулай тарзда тақдим этиладиган ва ихтиёрий равишда эълон қилинадиган маълумотлар мажмуи нуқтаи назаридан такомиллаштиришга оид назарий-услубий материаллардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Қурилиш иқтисодиёти” номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023 йил 6 ноябрдаги 491-сонли буйруғи). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида талабаларда компания фаолиятининг бизнесни барқарор ривожлантириш стратегиясини амалга ошириш билан боғлиқ асосий жиҳатлари ва натижалари ҳақидаги маълумотлар мажмуи нуқтаи назаридан такомиллаштирилган “номолиявий ҳисобот” тушунчасининг иқтисодий мазмуни бўйича назарий билимларни янада кенгайтириш имкони яратилган;
интеграциялашган ҳисоботнинг мазмунан яқин элементларини бирлаштириш ҳамда “Манфаатдор томонлар билан ўзаро ҳамкорлик” элементини алоҳида бўлим сифатида киритиш орқали ахборотлар ҳажмини қисқартириш, мантиқий изчиллик ва боғлиқликни таъминлаш ҳамда компания фаолиятининг стратегик йўналишини белгилаш таклифи “Nukus imorat Servis” МЧЖ, “Gazobeton stroy” МЧЖ, “Temir beton” МЧЖ va “Orient ceramik” МЧЖда амалиётга жорий этилган (Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 19 сентябрдаги 24-06/9889-сон маълумотномаси ҳамда “Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024 йил 14 майдаги 02/15-1124-сон маълумотномаси). мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида “Nukus imorat Servis” МЧЖ, “Gazobeton stroy” МЧЖ, “Temir beton” МЧЖ ва “Orient ceramik” МЧЖларида интеграциялашган ҳисобот лойиҳасининг шаффофлилиги ва ишончлилиги ошириш имкони яратилган;
“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмаси таркибидаги корхоналарда интеграциялашган ҳисоботни тузишга тайёргарлик кўриш, шакллантириш ҳамда ҳаракатларни расмийлаштиришни услубий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш орқали “Интеграциялашган ҳисоботни тайёрлаш регламенти лойиҳаси”ни ишлаб чиқиш таклифи “Nukus imorat Servis” МЧЖ, “Gazobeton stroy” МЧЖ, “Temir beton” МЧЖ va “Orient ceramik” МЧЖда амалиётга жорий этилган (Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 19 сентябрдаги 24-06/9889-сон маълумотномаси ҳамда “Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024 йил 14 майдаги 02/15-1124-сон маълумотномаси). мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида 2023-йилда олдинги йилга нисбатан “Gazobeton stroy” МЧЖда маҳсулот сотишдан тушган тушумни 3 фоизга ошириш, “Nukus imorat Servis” МЧЖ ва “Temir beton” МЧЖда тайёр маҳсулотнинг таннархини 3 фоизга камайтириш ҳамда “Orient ceramik” МЧЖда маҳсулот сотиш ҳажмини 8 фоизга ошириш имкони яратилган.