Самиева Шахноза Хушвақтовнанинг
фалсафа доктори (пҳд) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Биноларнинг зилзилабардошлигини баҳолаш учун ҳимояловчи қурилмалар ва сейсмик таъсирни ҳисоблаш усуллари ҳамда уларнинг математик моделларини ривожлантириш”, 05.09.01-“Қурилиш конструксиялари, бино ва иншоотлар”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.PhD/Т3391.
Илмий раҳбар: Махмудов Саид Махмудович, техника фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Тошкент архитектура-қурилиш университети”.
Тошкент архитектура-қурилиш институти. DSc.26/30.12.2019.Т.11.01.
Баҳодиров Азизбек Абдулазизович - Тошкент шаҳридаги Беларус-О'збекистон қо'шма тармоқлараро амалий техник квалификациялар институти ижрочи директори. Техника фанлари доктори, профессор (05.09.01).
Абдусатторов Абдусамат - Тошкент давлат транспорт университети “Амалий механика” кафедраси профессори. Техника фанлари доктори, профессор (01.02.04)
Етакчи ташкилот: Фарғона Политехника Институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади бино ва иншоотлар зилзилабардошлигини ошириш учун актив ҳимояловчи усулни ривожлантириш ва ҳисоблаш учун математик моделни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
сирғалувчан камарли сейсмоизоляция қурилмаси билан жиҳозланган биноларда зилзила  (т) таъсирининг ошиши билан фторопластнинг ишқаланиш коеффициенти металлга нисбатан камайишини ҳисобий усули такомиллаштирилган.
сирғалувчан камарли сейсмоизоляция қурилмаси учун фторопласт материалининг сейсмик юклар ва термал таъсирларга чидамлилиги ўрганилган, сирғалувчан камарли сейсмоизоляция қурилмаси модели ишлаб чиқилган;
экспериментал тадқиқотлар асосида фторопласт Ф-4 материали ва металлдан ташкил топган сирғалувчан камарли сейсмоизоляцияловчи қурилма билан жиҳозланган биноларда статик ва динамик таъсирлар сирғалувчан камар қурилмаси билан жиҳозланмаган биноларга нисбатан 1,6 мартага ҳамда қурилиш майдонининг сейсмиклик даражасини 1 баллга камайиши исботланган;
сейсмоизоляцияловчи сирғалувчан камар қурилмаси ўрнатилган бино мустаҳкамлигини ҳисобий аниқлашдан фойдаланиб, биноларга сейсмоизоляция қурилмаларини қўллаш ҳамда улардан амалий фойдаланиш учун тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Биноларнинг зилзилабардошлигини баҳолаш учун ҳимояловчи қурилмалар ва сейсмик таъсирни ҳисоблаш усуллари ҳамда уларнинг математик моделларини ривожлантириш мавзуси бўйича олинган илмий натижалар асосида:
сейсмоизоляцияловчи сирғанувчан камарли таянч ёрдамида сейсмик кучнинг камайиши ва биноларнинг зилзилабардошлигини ошириш бўйича илмий тадқиқод натижалари қурилиш ва лойиҳалаш ишлари учун “Ўзоғирсаноатлойиҳа”АЖ томонидан жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 18 майдаги №08-06/4505-сон, 2024 йил 3 декабрдаги №20-06/12949-сон маълумотномалари). Натижада сейсмоизоляция тизимини қўллаш орқали биноларга таъсир қиладиган зилзила кучини 1 баллгача камайтириш имконини берган;
сеймоизоляция механизмининг пойдевор констркуксиясига киритилиши структурадаги тебраниш частоталари ва кучланишларни аниқлаш ва уларни таққослаш бўйича ЛИРА САПР 10 дастурий таʼминоти асосида олинган назарий илмий тадқиқот натижалари фойдаланиш учун “ЭМ-ДЕР-САЛ” МЧЖ ҳамда “ЮгАвтоСтрой” МЧЖ томонидан жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 18 майдаги № 08-06/4505-сон, 2024 йил 3 декабрдаги 20-06/12949-сон маълумотномалари). Натижада сейсмоизоляция қурилмаси ўрнатилган бино ва иншоотларни замонавий ЛИРА САПР 10 дастури асосида лойиҳалаш имконини берган;
сейсмоизоляцияловчи сирғанувчан камарли ва сейсмоизоляция қилинмаган бино моделларини экспериментал синаш ва тебраниш частоталари ва кучланишларни аниқлаш усуллари, бино ва иншоотларнинг зилзилабардошлигини ошириш асосидаги тадқиқотларда фойдаланиш учун “ҚИШЛОҚҚУРИЛИШЛОЙИҲА” МЧЖ томонидан жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2023 йил18 майдаги №08-06/4505-сон, 2024 йил 3 декабрдаги №20-06/12949-сон маълумотномалари). Натижада биноларга умумий сарфланадиган қийматни 8-15 фоизга иқтисод қилишга эришилган.