Мусаханова Чарос Бахтиёр қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Глифлозиннинг қандли диабетли беморларда кардиоренал синдромининг кечишига морфогенетик оқсилларга боғлиқ ҳолда таъсири”, 14.00.03 – Эндокринология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1.PhD/Tib2381.
Илмий раҳбар: Алиханова Нодира Миршавкатовна, тиббиёт фaнлaри дoктoри.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Академик Ё.Х.Тўрақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Академик Ё.Х.Турақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.04/01.04.2023.Tib.161.01.
Расмий оппонентлар: Шагазатова Барно Хабибуллаевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Нуриллаева Наргиза Мухтархановна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
II. Тадқиқотнинг мақсади: морфогенетик оқсилларнинг қандли диабет беморларда СБК 1-3 даражасида юрак қон томир касалликлари шаклланишига таъсири ва уларнинг глифлозинлар билан даволаш натижасида ўзгаришини баҳолашдан ибoрaт.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда морфогенетик оқсилларнинг ЮҚТК шаклланишидаги аҳамияти қон томирларининг қаттиқлиги ва миокард перфузиясини баҳолаш орқали аниқланган;
CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда глифлозинларнинг артериал қаттиқлиги даражасини гликемия ва артериал қон босимдан қатъий назар ишончли камайтира олиши аниқланган;
CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда глифлозинлар қиёсий гуруҳга нисбатан миокард перфузиясини сақлашга ёрдам бериши асосланган;
CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда глифлозинлар фибробластлар ўсиш омили-23нинг қондаги концентрациясини камайтира олиши ва Клото оқсилини миқдорига таъсир кўрсатмаслиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Морфогенетик оқсилларнинг қандли диабет беморларда СБК 1-3 даражасида юрак қон томир касалликлари шаклланишига таъсири ва уларнинг глифлозинлар билан даволаш натижасида ўзгаришини баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда морфогенетик оқсилларнинг ЮҚТК шаклланишидаги муҳим аҳамияти қон томирларининг қаттиқлиги ва миокард перфузиясини баҳолаш орқали аниқланганлиги бўйича таклифлар Академик Ë.Х.Тўрақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази Эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 23 январда 47-сон билан тасдиқланган «Қандли диабет ва кардиоренал синдроми бўлган беморларда юрак сцинтиграфияси ёрдамида миокард перфузиясини аниқлашни жорий этиш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент вилояти эндокринологик диспансери бўйича 23.12.2023 йилдаги 6-сон ҳамда Тошкент вилояти Тошкент тумани тиббиёт бирлашмаси бўйича 27.12.2023 йилдаги 4242-10-212-TB/2023-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган этилган ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/45-сон хулосаси билан тасдиқланган. Ижтимоий самарадорлиги: қандли диабет билан оғриган беморларда кардиоренал синдромини ташхислашнинг такомиллаштирилган самарали стратегияларини ишлаб чиқиш, бундай беморларда юрак касалликларининг тарқалишини камайтириш орқали даволанишнинг иқтисодий харажатларини сезиларли даражада камайтириши мумкин. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган ўртача 15 миллион сўм бюджет маблағлари ҚД 2 тур ва СБК бўлган беморларда кардиоренал синдромининг эрта ташхисоти ва даволаш ўз вақтида ва тўғри ўтказиш натижасида иқтисод қилинади;
иккинчи илмий янгилик: CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда глифлозинларнинг артериал қаттиқлиги даражасини гликемия ва артериал қон босимдан қатъий назар ишончли ижобий камайтириши аниқланганлиги бўйича таклифлар Академик Ë.Х.Тўрақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази Эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 23 январда 47-сон билан тасдиқланган «Қандли диабет ва кардиоренал синдроми бўлган беморларда юрак сцинтиграфияси ёрдамида миокард перфузиясини аниқлашни жорий этиш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент вилояти эндокринологик диспансери бўйича 23.12.2023 йилдаги 6-сон ҳамда Тошкент вилояти Тошкент тумани тиббиёт бирлашмаси бўйича 27.12.2023 йилдаги 4242-10-212-TB/2023-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган этилган ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/45-сон хулосаси билан тасдиқланган. Ижтимоий самарадорлиги: қандли диабет билан оғриган беморларда кардиоренал синдромини даволашнинг самарали стратегияларини ишлаб чиқиш, уларда ногиронлик ва даволанишнинг иқтисодий харажатларини сезиларли даражада камайтириши мумкин. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касаллик туфайли ногироник нафақаси учун сарфланадиган 7464000 сўм бюджет маблағлари ҚД2 ва СБК бўлган беморларда КРСни эрта даврларда аниқлаб, ўз вақтида даволашни бошлаш натижасида иқтисод қилинади;
учинчи илмий янгилик: CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда глифлозинлар қиёсий гуруҳга нисбатан миокард перфузиясини самарали сақлашга ёрдам бериши асосланганлиги бўйича таклифлар Академик Ë.Х.Тўрақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази Эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 23 январда 47-сон билан тасдиқланган «Қандли диабет ва кардиоренал синдроми бўлган беморларда юрак сцинтиграфияси ёрдамида миокард перфузиясини аниқлашни жорий этиш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент вилояти эндокринологик диспансери бўйича 23.12.2023 йилдаги 6-сон ҳамда Тошкент вилояти Тошкент тумани тиббиёт бирлашмаси бўйича 27.12.2023 йилдаги 4242-10-212-TB/2023-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган этилган ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/45-сон хулосаси билан тасдиқланган. Ижтимоий самарадорлиги: қандли диабет билан оғриган беморларда кардиоренал синдромини даволашнинг самарали стратегияларини ишлаб чиқиш, уларда ногиронлик ва даволанишнинг иқтисодий харажатларини сезиларли даражада камайтириши мумкин. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган ўртача 15 миллион сўм бюджет маблағлари ҚД 2 тур ва СБК бўлган беморларда кардиоренал синдромининг эрта ташхисоти ва даволаш ўз вақтида ва тўғри ўтказиш натижасида иқтисод қилинади;
тўртинчи илмий янгилик: CБК 1-3 босқичларида бўлган қандли диабет беморларда глифлозинлар фибробластлар ўсиш омили-23нинг қондаги концентрациясини самарали камайтириши ва Клото оқсилини миқдорига таъсир кўрсатмаслиги аниқланганлиги бўйича таклифлар Академик Ë.Х.Тўрақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази Эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 23 январда 47-сон билан тасдиқланган «Қандли диабет ва кардиоренал синдроми бўлган беморларда юрак сцинтиграфияси ёрдамида миокард перфузиясини аниқлашни жорий этиш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент вилояти эндокринологик диспансери бўйича 23.12.2023 йилдаги 6-сон ҳамда Тошкент вилояти Тошкент тумани тиббиёт бирлашмаси бўйича 27.12.2023 йилдаги 4242-10-212-TB/2023-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган этилган ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/45-сон хулосаси билан тасдиқланган. Ижтимоий самарадорлиги: қандли диабет билан оғриган беморларда кардиоренал синдромини даволашнинг самарали стратегияларини ишлаб чиқиш, уларда ногиронлик ва даволанишнинг иқтисодий харажатларини сезиларли даражада камайтириши мумкин. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган ўртача 15 миллион сўм бюджет маблағлари ҚД 2 тур ва СБК бўлган беморларда кардиоренал синдромининг эрта ташхисоти ва даволаш ўз вақтида ва тўғри ўтказиш натижасида иқтисод қилинади..
