Арзиева Бахитгул Имаметдиновна
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга йўналтирилган фаолиятини такомиллаштириш механизмлари”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/ Ped4729.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Педагогика фанлари илмий-тадқиқот институтининг Қорақалпоғистон филиали.
Илмий раҳбар: Утебаев Тажибай Тилеумуратович, педагогика фанлари доктори, профессор;
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01
Расмий оппонентлар: техника фанлари доктори, профессор Сейтназаров Куанишбай Кенесбаевич ҳамда юридик фанлар доктори, профессори Қодиров Эшмуҳаммад Омантурдиевич. Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид фаолиятини ташкил этиш механизмларини такомиллаштириш ва мазкур фаолиятни ривожлантиришга йўналтирилган илмий-методик тавсиялар ишлаб чиқиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид педагогик фаолиятини такомиллаштиришнинг назарий асослари комплекс ёндашувга таянилган ҳолда аниқланган;
синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид фаолиятини ташкил этиш шарт-шароитлари, усуллари ва методлари шахсга йўналтирилган таълим технологияларига устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
мутафаккир аждодларимизнинг шахснинг ҳуқуқий маданиятини ривожлантиришга оид педагогик таълимотларини рефлекциялаш, умумлаштириш, тизимлаштириш принципларини қўллаган ҳолда аниқлаштирилган;
синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид педагогик жараённинг модели ҳамкорлик, биргаликда фаолият кўрсатиш, таҳлилий фикрлаш каби методлардан фойдаланган ҳолда ишлаб чиқилган ва унинг самарадорлик даражаси аниқланган.   
IV. Тадқиқот натижаларнинг жорий қилиниши. Синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга йўналтирилган фаолиятини такомиллашттиришга доир тадқиқот натижалари асосида:
синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий, маданий, шахсий йўналтирилган таълим ва эмоциянал алтруистлик ийналганлиги асосида, диологик мулоҳат, маънолар алмашиши, индивидуал ва жамоавий ижод орқали ҳуқуқий маданиятни ривожлантириш, синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид педагогик фаолиятининг назарий асосларини аниқлашга оид фикрлардан, умумий ўрта таълим мактабларида синф раҳбарлари ва ўқувчиларинининг ҳуқуқий саводхонлигини ва ҳуқуқий маданиятини оширишга доир амалий таклиф ва тавсийалардан “Мектеп оқıwшıларинıń ҳуқıқıй мадениятıн раwажландıрıw” номли ўқув қўлланма яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2023-йил 22-декабрдаги 537-сонли буйруғи билан тасдиқланган 856200-рақамли гувоҳнома). Натижада, синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид педагогик фаолиятини такомиллаштиришга хизмат қилган;
синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид педагогик жараённинг модели ҳамкорлик, биргаликда фаолият кўрсатиш, таҳлилий фикрлаш каби методлардан фойдаланган ҳолда педагогик баҳо берилган ва унинг самарадорлик даражаси аниқланган. (Ўзбекистон Республикаси мактабгача таълим ва мактаб таълими вазирлиги ҳузуридаги республика таълим марказининг 2023 йил 21 август кунги 01/11-01/11-716 сонли маълумотномаси). Натижада, синф раҳбарларининг ўқувчиларда ҳуқуқий маданиятни ривожлантиришга оид фаолиятини ташкил этиш шарт-шароитлари, усуллари ва методлари шахсга йўналтирилган таълим технологияларига устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга хизмат қилган;
маданий ёндашув асосида мутафаккир аждодларимизнинг шахснинг ҳуқуқий маданиятини ривожлантиришда аксиологик қадириятлар структураси орқали барча компонетларига оид педагогик таълимотларини рефлекциялаш, умумлаштириш, тизимлаштириш принципларини қўллаган ҳолда аниқлаштиришга доир таклифлардан Т.Н.Қори Ниёзий номидаги Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институтида бажарилган А1-ХТ-0-92997 “Ёшларни умуминсоний, миллий ва тарихий қадриятлар уйǵунлиги асосида манавий-ахлоқий тарбиялашнинг муаммолари” мавзусидаги амалий лойиҳасини бажаришда фойдаланилган. (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 15 мартдаги 11/05-1200/04-сон далолатномаси). Натижада, мутафаккир аждодларимизнинг шахснинг ҳуқуқий маданиятини ривожлантиришга оид педагогик таълимотларини рефлекциялаш, умумлаштириш, тизимлаштириш принципларини аниқлаштириш самарадорлигини оширишга эришилган;