Наврўзов Икром Абдуллаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон иқтисодиётига тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб этишни такомиллаштириш йўналишлари ”, 08.00.07 – “Молия, пул муомаласи ва кредит”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.2.PhD/Iqt2980.
Илмий раҳбар: Каримқулов Жасур Имомбоевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.12.2019.I.17.01.
 Расмий оппонентлар: Жумаев Нодир Хосиятович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Сайдалиев Сайдимақсудҳўжа Сайдахмадович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Г.В.Плеханов номидаги Россия иқтисодиёт университети Тошкент шаҳри филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон иқтисодиётига тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб этишни такомиллаштиришга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат..
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
юқори технологияли ишлаб чиқаришга асосланган инновацион лойиҳаларни тўғридан тўғри хорижий инвестициялар ҳисобига молиялаштириш таклиф этилган;
иқтисодиётга тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб қилишни давлат томонидан самарали бошқариш мақсадида хорижий инвесторнинг улуши 50 фоиздан юқори бўлган йирик инвестиция лойиҳалари доирасида ташқи муҳандислик-коммуникация тармоқларини барпо этиш харажатларини бюджет маблағлари ҳамда бошқа ички манбалар ҳисобидан молиялаштириш таклиф қилинган;
тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб қилишда саноат-инновацион трансчегаравий кластерларни ташкил этиш илмий асосланган;
ижтимоий-иқтисодий ривожланиши паст даражадаги ҳудудларга тўғридан тўғри хорижий инвестициялар жалб қилишни кенгайтириш мақсадида хорижий инвестициялар иштирокидаги корхоналар устав фонди миқдорини 200 млн сўмгача ҳамда чет эл инвестициялари улушини 15 фоизгача тушириш таклиф этилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистон иқтисодиётига тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб этишни такомиллаштириш йўналишлари бўйича ишлаб чиқилган илмий таклифлар ва амалий тавсиялар асосида:
юқори технологияли ишлаб чиқаришга асосланган инновацион лойиҳаларни тўғридан тўғри хорижий инвестициялар ҳисобига молиялаштириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлиги томонидан амалиётга тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлигининг 2024 йил 27 февралдаги 02-73-90/1-сон маълумотномаси). Ушбу илмий таклифнинг амалиётга жорий қилинишини миллий иқтисодиётнинг экспорт салоҳиятини кучайтириш ва унинг таркибида қўшилган қиймати юқори бўлган маҳсулотлар улушини оширишда асосий омиллардан бири сифатида эътироф этиш мумкин. Натижада, Республикамизда товар ва хизматлар экспорти 2023 йилда 2022 йилга нисбатан 19,3 фоизга ошган. Бундан ташқари, 2030 йилга қадар асосий капиталга киритиладиган инвестициялар ҳажмининг йиллик ўртача ўсиш суратларини 7 фоизга етказишда хизмат қилган;
иқтисодиётга тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб қилишни давлат томонидан самарали бошқариш мақсадида хорижий инвесторнинг улуши 50 фоиздан юқори бўлган йирик инвестиция лойиҳалари доирасида ташқи муҳандислик-коммуникация тармоқларини барпо этиш харажатларини бюджет маблағлари ҳамда бошқа ички манбалар ҳисобидан молиялаштириш тўғрисидаги таклифи Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлиги томонидан амалиётга тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлигининг 2024 йил 27 февралдаги 02-73-90/1-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий қилиниши иқтисодиётнинг устувор тармоқларида, айниқса қайта ишлаш саноатида самарали инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш имкониятини кенгайтиришда ижобий натижаларни берган. Бунинг натижасида келгусида Давлат-хусусий шериклик асосида энергетика, транспорт, соғлиқни сақлаш, таълим, экология, коммунал хизматлар, сув хўжалиги ва бошқа монопол соҳаларни бозор тамойилларига изчил ўтказиш, иқтисодиётда хусусий сектор улушини ошириш, тадбиркорларга эркин фаолият юритиши учун энг қулай шароитлар яратишда орқали жалб қилинадиган йиллик инвестициялар миқдорини 14 миллиард АҚШ долларига етказишда хизмат қилган;
тўғридан тўғри хорижий инвестицияларни жалб қилишда саноат-инновацион трансчегаравий кластерларни ташкил этиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлиги томонидан амалиётга тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлигининг 2024 йил 27 февралдаги 02-73-90/1-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши маҳаллий хомашё базасидан самарали фойдаланиш ва илғор технологияларга асосланган саноатни ривожлантиришда амалга оширилган комплекс тадбирлар таркибида самарали натижа берди. Келгусида, саноатда ишлаб чиқариладиган технологик маҳсулотлар улушини 25 фоиздан 32 фоизга етказишга хизмат қилган;
ижтимоий-иқтисодий ривожланиши паст даражадаги ҳудудларга тўғридан тўғри хорижий инвестициялар жалб қилишни кенгайтириш мақсадида хорижий инвестициялар иштирокидаги корхоналар устав фонди миқдорини 200 млн сўмгача ҳамда чет эл инвестициялари улушини 15 фоизгача тушириш тўғрисидаги таклифи Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлиги томонидан амалиётга тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, савдо ва саноат вазирлиги ҳузуридаги хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлигининг 2024 йил 27 февралдаги 02-73-90/1-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни жорий қилиш натижасида ижтимоий-иқтисодий ривожланиши паст даражадаги ҳудудлар инвестициявий жозибадорлигини ошириш, ҳудудларни комплекс ривожлантириш, жумладан хизматлар соҳасини ва инфратузилма лойиҳаларини узоқ муддатли барқарор молиялаштириш, ҳудудларнинг глобал транспорт-логистика тармоқларига интеграциясини чуқурлаштиришда ижобий самарага эришилди. Хусусан, чет эл инвестициялари иштирокидаги корхоналар сони 2019 йилга нисбатан 2022 йил якунида 109 фоизга ошди. Мазкур кўрсаткич Қорақалпоғистон Республикасида 26,4 фоизни, Хоразм вилоятида 37,8 фоизни ташкил этди. Келгусида, саноатда қўшилган қиймат ҳажмини 45 млрд. АҚШ долларига етказиш ва 2,5 млн. юқори даромадли иш ўринлари яратиш имкониятини берган.