Shaymatova Nargiza Ashurovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Oliy ta’lim muassasalarida  buxgalteriya hisobi va ichki auditni  takomillashtirish” mavzusidagi 08.00.08 – “Buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va audit“.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.4.PhD/Iqt2614.
Ilmiy rahbar: Ostonokulov Azamat Abdukarimovich, iqtisodiyot fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti, DSc.03/30.12.2019.I.17.01
 Rasmiy opponentlar: ilmiy kengash a’zosi, iqtisodiyot fanlari doktori, professor Axmedjanov Karimjon Bakidjanovich, iqtisodiyot fanlari doktori, dotsent. Mamatqulov Murodjon Shukurovich
Yetakchi tashkilot: “Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti” milliy tadqiqot universiteti
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: oliy ta’lim muassasalarida  buxgalteriya hisobi va ichki auditni takomillashtirish yuzasidan ilmiy taklif hamda tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III.Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
talabalarning tegishli fanlardan o‘zlashtirilmagan kreditlar miqdoriga mos ravishda bazaviy to‘lov-kontrakt miqdoridan kelib chiqqan holda amalga oshiradigan to‘lovlar hisobini yuritish uchun 520210 (252/1) - “Fanlardan akademik qarzdorlik doirasida talabalar bilan hisob-kitoblar bo‘yicha daromad” hamda 730 100 (251/1) - “Fanlardan akademik qarzdorlik bo‘yicha tushgan mablag‘lar hisobidan amalga oshirilgan haqiqiy xarajatlar” nomli alohida ishchi schyotlarni kiritish taklif etilgan;
oliy ta’lim muassasalarida pedagoglar va ishchi-xodimlarga har oylik avansni taqdim etilgan tabellar asosida berib borish taklif etilgan;
oliy ta’lim muassasalarida ilmiy-tadqiqot, tajriba-konstruktorlik va boshqa innovatsion ishlanmalar natijasida olingan patentlarni ularga oid bevosita xarajatlar asosida tannarx qiymatida nomoddiy aktivlar tarkibida hisobga olish zarurligi asoslangan;
oliy ta’lim muassasalarida byudjetdan tashqari mablag‘larga oid daromadlarning to‘liqligini ta’minlash, xarajatlarni amalga oshirishda normativ-huquqiy hujjatlar talablariga rioya qilinganligi va ularning smetalarga muvofiqligi ichki auditini o‘tkazishning dasturi va rejasi hamda hisobotining namunaviy shakli taklif etilgan.
IV.Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Oliy ta’lim muassasalarida buxgalteriya hisobi va ichki auditni takomillashtirish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
talabalarning tegishli fanlardan o‘zlashtirilmagan kreditlar miqdoriga mos ravishda bazaviy to‘lov-kontrakt miqdoridan kelib chiqqan holda amalga oshiradigan to‘lovlar hisobini yuritish uchun 520210 (252/1) - “Fanlardan akademik qarzdorlik doirasida talabalar bilan hisob-kitoblar bo‘yicha daromad” hamda 730 100 (251/1) - “Fanlardan akademik qarzdorlik bo‘yicha tushgan mablag‘lar hisobidan amalga oshirilgan haqiqiy xarajatlar” nomli alohida ishchi schyotlarni kiritish taklifi Termiz davlat universitetining hisob siyosati (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024 yil 31 maydagi 03/03-1595-son hamda Termiz davlat universitetining 2023 yil 27 dekabrdagi 01/12-5586-son ma’lumotnomalari)da o‘z aksini topgan. Mazkur taklifning amaliyotga joriy etilishi fanlardan akademik qarzdorlik bo‘yicha talabalar tomonidan to‘lanadigan mablag‘lar doirasida daromadlar hamda qarzdorligi bo‘lgan talabalarni o‘qitish bilan bog‘liq hisoblangan xarajatlarni alohida hisobga olish, analitik hisob ishlarini yuritish va tahliliy axborotlarni shakllantirish, pul mablag‘lari sarfiga oid prognoz ko‘rsatkichlarni aniqlashga xizmat qilgan.
Oliy ta’lim muassasalarida pedagoglar va ishchi-xodimlarga har oylik avansni taqdim etilgan tabellar asosida berib borish taklifi Termiz davlat universitetining hisob siyosati (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024 yil 31 maydagi 03/03-1595-son hamda Termiz davlat universitetining 2023 yil 27 dekabrdagi 01/12-5586-son ma’lumotnomalari)da o‘z aksini topgan. Taklifning amaliyotga joriy etilishi hisobot oyida haqiqatda ishlamagan pedagoglar va ishchi-xodimlarga ortiqcha avans berishning oldini olishga xizmat qilgan.
Oliy ta’lim muassasalarida ilmiy-tadqiqot, tajriba-konstruktorlik va boshqa innovatsion ishlanmalar natijasida olingan patentlarni ularga oid bevosita xarajatlar asosida tannarx qiymatida nomoddiy aktivlar tarkibida hisobga olish taklifi Termiz davlat universitetining hisob siyosati (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024 yil 31 maydagi 03/03-1595-son hamda Termiz davlat universitetining 2023 yil 27 dekabrdagi 01/12-5586-son ma’lumotnomalari)da o‘z aksini topgan. Ushbu taklifning amaliyotga joriy etilishi universitet tadqiqotchilarining ilmiy-tadqiqot, tajriba-konstruktorlik va boshqa innovatsion ishlanmalar bo‘yicha xarajatlarini umumlashtirish orqali, olingan patentlarning qiymatini aniq ifodalash va nomoddiy aktiv sifatida hisobda aks ettirish, ularning hisobini yuritish hamda ularga oid buxgalteriya axborotlarini shakllantirish imkoniyatini yaratgan.
oliy ta’lim muassasalarida byudjetdan tashqari mablag‘larga oid daromadlarning to‘liqligini ta’minlash, xarajatlarni amalga oshirishda normativ-huquqiy hujjatlar talablariga rioya qilinganligi va ularning smetalarga muvofiqligi ichki auditini o‘tkazishning dasturi va rejasi hamda hisobotining namunaviy shakli yuzasidan ishlab chiqish taklifi Termiz davlat universiteti ichki audit xizmatining bosh rejasi (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024 yil 31 maydagi 03/03-1595-son hamda Termiz davlat universitetining 2023 yil 27 dekabrdagi 01/12-5586-son ma’lumotnomalari)da o‘z aksini topgan.Taklifning amaliyotga joriy etilishi natijasida, muassasada byudjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha hisobot davridagi daromadlarning to‘liqligini o‘rganish, mablag‘larning normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan talablar doirasida sarflanishi holatini tahlil qilish,  daromadlar va xarajatlar ichki auditiga oid tadbirlarning natijalarini tizimlashtirish, tahlil qilish va umumlashtirish imkoniyatini bergan.