A’zamxo‘jaev Umidxon Shavkat o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmogʻi nomi): “Markaziy va Janubiy Osiyoni bog‘lovchi xalqaro transport koridorlarining shartnomaviy-huquqiy asoslarining shakllanishi va rivojlanishi”, 12.00.10 – Xalqaro huquq.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.1.PhD/Yu996.   
Ilmiy rahbar: Xamedov Isa Axlimanovich, yuridik fanlar doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: DSc.11/25.08.2022.Yu.24.0
Rasmiy opponentlar: Ismailov Bahodir Islamovich, yuridik fanlar doktori, professor; Nugmanov Nugman Abdullaevich, yuridik fanlar doktori, professor
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat yuridik universiteti
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
Dissertatsiya ishi rus tilida tayorlangan.
II. Tadqiqot maqsadi: Markaziy va Janubiy Osiyo transport koridorlarining shartnomaviy-huquqiy asoslarining shakllanishi va rivojlanishining umumnazariy jihatlarini ishlab chiqish, asoslash va shakllantirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
Xalqaro transport koridorlarini tashkil qiluvchi magistral yoʼllarni loyihalashtirishda va qurishda xalqaro normalar talablari hisobga olinishi zarurligi asoslantirildi;
O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi faoliyatining ustuvor yo‘nalishlari sifatida tranzit siyosatini yuritishining huquqiy mexanizmi asoslantirildi;
bugungi kunda xalqaro huquqda “xalqaro transport koridori” tushunchasining ta’rifi belgilanishi zarurligi asoslantirildi va ushbu tushunchaning mualliflik ta’rifi ishlab chiqildi;
xalqaro transport koridorlarini xalqaro huquqiy tartibga solishda imtiyozli xarakterdagi savdo-iqtisodiy, erkin tranzitni tartibga soluvchi, umumiy transport siyosatini belgilovchi, yo'l harakati va (yoki) temir yo'l aloqalarni tartibga soluvchi xalqaro shartnomalarni tuzish muhim ahamiyatga ega ekanligi asoslantirildi;
O‘zbekistonning Iqtisodiy hamkorlik tashkilotining Tranzit tashishlar bo‘yicha doiraviy bitimiga qo‘shilishi kerakligi asoslantirildi;
O‘zbekiston, Afg‘oniston va Pokistonni bog‘lovchi transport koridorini xalqaro-huquqiy tartibga solishda ushbu koridorni yaratish va undan foydalanishni belgilovchi uch tomonlama bitim tuzilishi kerakligi asoslantirildi.
O‘zbekiston bilan Hindistonni bog‘lab turuvchi xalqaro transport koridorini yaratishda xalqaro huquq nuqtayi nazaridan 2016 yilda Hindiston, Afg‘oniston va Eron o‘rtasida tuzilgan Transport va tranzit koridorini yaratish to‘g‘risidagi bitimga (Chabahar bitimi) qo‘shilish maqbul echim ekanligi asoslantirildi.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Markaziy va Janubiy Osiyoni bog‘lovchi xalqaro transport koridorlarining shartnomaviy-huquqiy asoslarining shakllanishi va rivojlanishi nazariy va amaliy muammolarini ilmiy tadqiq etish natijalariga ko‘ra:
Xalqaro transport koridorlarini barpo etishda xalqaro mezonlar talablarini hisobga olish zarurligi bo‘yicha takliflar O‘zbekiston Respublikasining 2024 yil 19-yanvardagi “Yo‘l harakati to‘g‘risida”gi O‘RQ-900 son Qonunning 29-moddasini ishlab chiqishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining 2024 yil 19 martdagi №0216-09-47-son dalolatnomasi). Ushbu taklifning joriy etilishi yo‘l xarakatini tashkil etish loyihalari doirasida xalqaro standart va talablarning joriy etilishiga hamda ushbu sohani xalqaro normalarga muvofiq huquqiy tartibga solishni takomillashtirishga xizmat qildi;
O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi faoliyatining ustuvor yo‘nalishlari sifatida tranzit siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirish zarurati to‘g‘risidagi takliflar O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023 yil 14 iyundagi PF-94-son “Ma’muriy islohotlar doirasida transport sohasida davlat boshqaruvini samarali tashkil qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni va uning 1-ilovasi bilan tasdiqlangan Transport vazirligi faoliyatining ustuvor yo‘nalishlarini ishlab chiqishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligining 2024 yil 27-martdagi 4/2394-son dalolatnomasi). Ushbu taklifning joriy etilishi O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligining faoliyati doirasida tranzit siyosatini yuritish masalalarining joriy etilishi va mazkur sohadagi huquqiy tartibga solish mexanizmi yaratilishiga xizmat qildi.