Иноятова Саодатхон Жохонгир қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Янгиланаётган Оъзбекистон шароитида оилавий муносабатлар трансформацияси (ижтимоий-фалсафий таҳлил)”. Ижтимоий фалсафа.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.2.PhD/Fal688  
Илмий раҳбар: Фалсафа фанлари доктори, профессор Қаххорова Матлюба Манофовна.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Оила ва гендер” илмий- тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “Оила ва гендер” илмий-тадқиқот институти, PhD.21/30.10.2020.Ped/S.127.01
Расмий оппонентлар: фалсафа фанлари доктори, профессор Мухтаров Азамат Мухтарович, фалсафа фанлари доктори, доцент Юсупов Жалолиддин Кадамович
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик
II. Тадқиқотнинг мақсади Янгиланаётган Ўзбекистон шаротида оилавий муносабатлар трансформациясининг ижтимоий-фалсафий мазмунини аниқлашга доир таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: “оила”, “оила феномени”, “оилавий муносабат”, “оила инқирози” тушунчалари диалектик, жараёнли, вазиятли таҳлил қилиниб, замонавий оила назариясининг ижтимоий-онтологик мазмуни фалсафанинг атрибутив категориялари (классификациялаш, анализ, синтез, умумлаштириш) воситасида очиб берилган;
оила институти генезиси ва эволюцияси таҳлили асосида, оиланинг ижтимоий-ахлоқий ва эстетик жиҳатлари тизимли тадқиқ қилиниб, оилавий муносабатларда турмуш тарзи, диний эътиқод, оила ва табиат ўртасидаги алоқаларнинг потенсиал имкониятларини (қадрият, анъана, мулоқот, ҳамкорлик, маънавий-маърифий тадбир) ривожлантириш билан боғлиқ ворисийлик қонунияти ижтимоий-фалсафий жиҳатдан асосланган;
оилавий муносабатларни мувофиқлаштиришга оид хорижий ва маҳаллий олимлар тажрибасининг ўзига хос хусусиятлари қиёсий ўрганилиб, оилавий муносабатлар трансформациясида замонавий ўзбек оиласи миллий менталитетига хос хусусиятлар, алоқалар (диахрон, синхрон) ва функсиялар (когнитив, дидактик, ахлоқий императивлик, бошқарувчанлик) характери ва амал қилиш тамойилларини такомиллаштириш зарурияти мантиқий далилланган;
Янгиланаётган Ўзбекистон шароитида ижтимоий институтлар фаолиятида сивилизациявий ва маданиятлараро ёндашув интеграциясига эришишда, оилавий муносабатларга таъсир этувчи ижтимоий-маданий омиллар ва тарбиянинг миллий жиҳатларини ўзаро алоқадорлигига устуворлик бериш орқали, оилавий қадриятлар инқирозини бартараф этиш йўллари асосланган.
IV. Натижаларининг жорий қилинганлиги. Янгиланаётган Ўзбекистон шароитида оилавий муносабатлар трансформациясини ижтимоий-фалсафий нуқтаи-назардан ўрганиш ва тадқиқ этиш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
“оила”, “оила феномени”, “оилавий муносабат”, “оила инқирози” тушунчалари диалектик, жараёнли, вазиятли таҳлил қилиниб, замонавий оила назариясининг ижтимоий-онтологик мазмуни фалсафанинг атрибутив категориялари (классификациялаш, анализ, синтез, умумлаштириш) воситасида очиб берилган хулоса ва тавсияларидан “Маҳалла” телеканали “Минбар”, “Зиё дарғалари” телекўрсатувларининг ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Миллий телерадиокомпанияси “Маҳалла” телерадиоканалининг 2024-йил 8-февралдаги 01-15-119-сонли маълумотномаси). Натижада, диссертацияда илгари сурилган таклиф ва тавсиялар телекўрсатувлар илмий-оммабоплигини таъминлаш, “оила” ва “оилавий инқироз” тушунчалари, уларнинг ижтимоий оқибатлари, авлодлар ворисийлигини сақлашда оилавий қадриятларнинг таъсири, миллий маънавиятни юксалтириш ва оилага бўлган меҳр-муҳаббатни кучайтиришга хизмат қилган;
оила институти генезиси ва эволюцияси таҳлили асосида, оиланинг ижтимоий-ахлоқий ва эстетик жиҳатлари тизимли тадқиқ қилиниб, оилавий муносабатларда турмуш тарзи, диний эътиқод, оила ва табиат ўртасидаги алоқаларнинг потенсиал имкониятларини (қадрият, анъана, мулоқот, ҳамкорлик, маънавий-маърифий тадбир) ривожлантириш билан боғлиқ ворисийлик қонунияти ижтимоий-фалсафий жиҳатдан асосланган илмий-амалий таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмитаси фаолиятида фойданилган (2024-йил 17-сентябрдаги 02-02/2610-сонли маълумотома). Натижада, диссертацияда илгари сурилган хулоса ва таклифлар бугунги кунда оилавий муносабатлар жамиятдаги ижтимоий муносабатларни барқарорлаштириш ва инсонийлик, инсонпарварлик, адолатпарварлик ғояларини оилавий муносабатларни мустаҳкамлашдаги оърни ҳамда ёшларнинг оилада меҳр-мурувват коърсатиш, бир-бирига меҳрли боълишини таргʻиб қилишда методик ёрдам сифатида хизмат қилган.
оилавий муносабатларни мувофиқлаштиришга оид хорижий ва маҳаллий олимлар тажрибасининг ўзига хос хусусиятлари қиёсий ўрганилиб, оилавий муносабатлар трансформациясида замонавий ўзбек оиласи миллий менталитетига хос хусусиятлар, алоқалар (диахрон, синхрон) ва функсиялар (когнитив, дидактик, ахлоқий императивлик, бошқарувчанлик) характери ва амал қилиш тамойилларини такомиллаштириш зарурияти мантиқий далилланган хулоса ва янгиликларидан “Оила ва гендер” илмий тадқиқот институтининг ЖҲБЛ-104-сонли “Турли ёшдаги хотин қизларнинг қадриятларини ижтимоий-психологик хусусиятлари” мавзусидаги амалий лойиҳасида фойдаланилган (“Оила ва гендер” илмий тадқиқот институтининг 2024-йил 24-апрелдаги 01-09/1897-сонли маълумотномаси). Натижада, жамиятда оиланинг мустаҳкамлиги, оила моҳиятини англаш, унинг маънавий-ахлоқий негизини мустаҳкамлаш орқали оилавий ажримлар ва оила институтининг ижтимоий-иқтисодий муаммоларини ҳал этишга хизмат қилган;  
Янгиланаётган Ўзбекистон шароитида ижтимоий институтлар фаолиятида сивилизациявий ва маданиятлараро ёндашув интеграциясига эришишда, оилавий муносабатларга таъсир этувчи ижтимоий-маданий омиллар ва тарбиянинг миллий жиҳатларини ўзаро алоқадорлигига устуворлик бериш орқали, оилавий қадриятлар инқирозини бартараф этиш йўллари асосланган хулоса ва натижалардан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг Хотин-қизлар ва гендер тенглик масалалари қўмитасининг фаолиятида татбиқ этилган, Сенат ва БМТ Тараққиёт Дастурининг “Ўзбекистонда миллий гендер стратегиясини амалга ошириш ва гендер тенгликка эришиш” лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг Хотин-қизлар ва гендер тенглик масалалари қўмитасининг 2024-йил 16-февралдаги 1-сонли далолатномаси). Натижада, диссертацияда илгари сурилган таклиф, тавсия ва хулосалар жамиятда оила ва унинг мустаҳкамлигига ижобий таъсир қилиб, замонавий оила моҳиятини англаш, унинг маънавий-ахлоқий негизини мустаҳкамлаш орқали оилавий ажримларнинг олдини олиш ва оила институтининг ижтимоий-иқтисодий муаммоларини ҳал этишга оид манзилли технологияларни қўллаш самарадорлигини оширишга хизмат қилган.