Мусаева Адиба Абдумажидовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак чет тили ўқитувчиларининг рефлексив компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш”, 13.00.02 -Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (Инглиз тили).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Ped4805.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Аҳмедова Нодира Мухторжоновна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.11.2024.Ped.26.04.
Расмий оппонентлар: Комилов Нодирбек Боқижонович, педагогика фанлари доктори,доцент; Баделбаева Юлдузбону Орифжоновна, педагогика фанлари боʻйича фалсафа доктори.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади олий таълим муассасаси бўлажак чет тил ўқитувчиларнинг рефлексив компетенсиясини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: қуйидагилардан иборат:
рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари бўлажак чет тил ўқитувчиларининг индивидуаллигини ривожлантириш, мавжуд рефлексив тажрибасини бошлаш учун бевосита педагогик мулоқот, рефлексив тажрибани касбий мазмун билан мувофиқлаштиришга йўналтирилган вазифалар; хулқ-атвор стратегиясини муаммоларини ҳал қилиш усулларини босқичма – босқич танлаш асосида ривожлантирилган;
бўлажак чет тил ўқитувчиларининг рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг дидактик модели чет тилни ўрганиш жараёнида ёндашувлар мажмуасига тизимли, аксиологик, рефлексив ва шахсий-фаолиятга асосланган касбий тайёргарлик жараёни ҳамда ўзини-ўзи ривожлантиришга қаратилган онгли фаолиятга тайёрлигини англатувчи таълим олувчи шахсига нисбатан шахсий-қадриятли муносабатларни ишлаб чиқиш асосида такомиллаштирилган.
бўлажак чет тил ўқитувчиларининг рефлексив компетенсиясини ривожлантириш методикаси таълимий квестлар Шринкинг Вессел, эгг дроп, cоллаборатион ва cоллаборативе wритинг ёзма ва оғзаки нутқий машқлардан фойдаланиш, рефлексли касбий жараёнга жалб қилиш ҳамда субектив тажриба алмашишга ҳисса қўшадиган интерактив таълим шаклларидан фойдаланиш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак чет тил ўқитувчиларининг рефлексив компетенсиясини ривожлантириш самарадорлиги баҳолаш мезонлари ўзига онгли муносабат, педагогик ўзаро таъсир иштирокчиларига муносабат, “ўқитувчи” касбига муносабат ва “чет тил” фанига муносабатни қайта ишлаш ва олинган маълумотларни назарий педагогик изоҳлаш ҳамда тажриба натижаларини расмийлаштириш, тадқиқот хулосаларини мониторингини юритиш асосида аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларнинг ўзини-ўзи ривожлантириш компетенсиясини ривожлантириш бўйича илмий тадқиқот натижалари:
рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари бўлажак чет тил ўқитувчиларининг индивидуаллигини ривожлантириш, мавжуд рефлексив тажрибасини бошлаш учун бевосита педагогик мулоқот, рефлексив тажрибани касбий мазмун билан мувофиқлаштиришга йўналтирилган вазифалар; хулқ-атвор стратегиясини муаммоларини ҳал қилиш усулларини босқичма – босқич танлаш асосида ривожлантиришга оид таклифлардан “Интегратед спеакинг скиллс” номли ўқув қўлланмада белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024 йил 14 августдаги 11-05-4177/04-сон далолатномаси). Натижада, бўлажак ўқитувчиларнинг рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг психологик ва педагогик имкониятларини таҳлил этишга эришилган;
бўлажак чет тил ўқитувчиларининг рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг дидактик модели чет тилни ўрганиш жараёнида ёндашувлар мажмуасига тизимли, аксиологик, рефлексив ва шахсий-фаолиятга асосланган касбий тайёргарлик жараёни ҳамда ўзини-ўзи ривожлантиришга қаратилган онгли фаолиятга тайёрлигини англатувчи таълим олувчи шахсига нисбатан шахсий-қадриятли муносабатларни ишлаб чиқиш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Интегратед спеакинг скиллс” номли ўқув қўлланмада белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024 йил 14 августдаги 11-05-4177/04-сон далолатномаси). Натижада, талабаларнинг рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг дидактик модели ривожлантирилган.
бўлажак чет тил ўқитувчиларининг рефлексив компетенсиясини ривожлантириш методикаси таълимий квестлар (Шринкинг Вессел, эгг дроп, cоллаборатион ва cоллаборативе wритинг) ёзма нутқий машқлардан фойдаланиш, рефлексли касбий жараёнга жалб қилиш ҳамда субектив тажриба алмашишга ҳисса қўшадиган интерактив таълим шаклларидан фойдаланиш асосида такомиллаштиришга доир таклифлардан “Интегратед спеакинг скиллс” номли ўқув қўлланмада белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024 йил 14 августдаги 11-05-4177/04-сон далолатномаси). Натижада, талабаларнинг рефлексив компетенсиясини ривожлантирувчи ёндашувлар, тамойиллар ва ўзини-ўзи англашнинг педагогик шарт-шароитлари ривожлантириш имкони амалга оширилган;
бўлажак чет тил ўқитувчиларининг рефлексив компетенсиясини ривожлантириш самарадорлиги баҳолаш мезонлари ўзига онгли муносабат, педагогик ўзаро таъсир иштирокчиларига муносабат, “ўқитувчи” касбига муносабат ва “чет тил” фанига муносабатни қайта ишлаш ва олинган маълумотларни назарий педагогик изоҳлаш ҳамда тажриба натижаларини расмийлаштириш, тадқиқот хулосаларини мониторингини юритиш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялардан “Интегратед спеакинг скиллс” номли ўқув қўлланмада белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024 йил 14 августдаги 11-05-4177/04-сон далолатномаси). Натижада, талабаларнинг рефлексив компетенсиясини ривожлантиришнинг педагогик технонологиялари ривожлантириш имкони амалга оширилган.