Юлдашев Хусан Махмудовучнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Прессланган пахта мойини механик зарралардан ажратиш жараёнини жадаллаштириш ва тиндириш қурилмасини такомиллаштириш», 02.00.16 – Кимё технологияси ва озиқ-овқат ишлаб чиқариш жараёнлари ва аппаратлари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.1.PhD/Т3450.
Илмий раҳбар: Абдурахмонов Олим Рустамович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро муҳандислик-технология институти, DSc 03/28.02.2022.Т101.01.
Расмий оппонентлар: Артиков Аскар Артикович, техника фанлари доктори, профессор; Хўжақулов Улуғбек Каримқулович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: прессланган пахта мойини механик зарралардан ажратиш жараёнини жадаллаштириш ва тиндириш қурилмасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
прессланган пахта мойини ишлаб чиқилган фузаушлагич қурилмасида огʻирлик кучи таъсирида ўлчами 0,1 мм бўлган зарра чўкиш тезлигининг вақт бўйича ўзгариши қонуниятлари аниқланган;
фузаушлагич қурилмасида прессланган пахта мойи таркибидан заррачанинг чўктириш вақтида мой оқимининг оқиб ўтадиган масофасини аниқлаш қонуниятлари олинган;
прессланган пахта мойи таркибидан механик зарраларни тиндириш даражасига таъсир этувчи омиллар (мой оқими тезлиги, мой температураси, стерженлар қиялиги)нинг таъсир этиш қонуниятлари аниқланган;
ишлаб чиқилган қия орнатилган стерженли ва горизонтал кўп сексияли фузаушлагичларнинг тизимли таҳлилга асосланган иерархик структураси тузилган ва ушбу қурилма қисмларининг жараённи жадаллаштиришга таъсири қоқуниятлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Прессланган пахта мойини механик зарралардан ажратиш жараёнини жадаллаштириш ва тиндириш қурилмасини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
прессланган пахта мойи таркибидаги механик зарраларни тиндириш жараёнини жадаллаштирувчи қурилманинг янги конструксияси “Асиан Голден Оил” МЧЖда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2024 йил 6 мартдаги КС/3-186-сон маълумотномаси). Натижада, пресс усулида олинган пахта мойи қуйқасини чўктириш жараёни ўртача 25% га жадаллаштиришга эришилган бўлиб, янги қурилмада тиндирилган рафинацияланмаган мойнинг чўкма миқдорини 3,8% дан 2,5% га тушишига ҳамда чўкманинг коагуляция жараёни яхшиланиши ҳисобига ажратилган фуза таркибидаги мойнинг миқдори 1,4-мартага камайтириш имконини берган;
прессланган пахта мойини механик зарралардан ажратиш жараёни учун ишлаб чиқилган мақбул режим “Садаф Голд Оил” МЧЖда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2024 йил 6 мартдаги КС/3-186-сон маълумотномаси). Натижада, 120 мин давомида тиндириш жараёнида рафинацияланмаган мойнинг таркибига ўтаётган фуза миқдорини 0,5% дан 0,15% гача, фузанинг ёғдорлигини 14% дан 5,8% гача камайтириш имконини берган.