Kazakova Dilfuza Sadullaevnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri: “Yangi assortimentdagi kostyumbop matoni ishlab chiqish va sifat ko‘rsatkichlarini tadqiq etish”, 05.06.02 – “To‘qimachilik materiallari texnologiyasi va xomashyoga dastlabki ishlov berish”
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.3.PhD/T1171
Ilmiy rahbar:Xamraeva Sanovar Atoevna, texnika fanlari doktori, professor
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi:
Buxoro muhandislik- texnologiya instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami:
Buxoro muhandislik-texnologiya instituti, PhD.03/29.10.2021.T.101.03
Rasmiy opponentlar: Buxoro muhandislik-texnologiya instituti t.f.f.d., PhD. Ismoyilov Furqat Barotovich (05.06.02-To‘qimachilik materiallari texnologiyasi va xomashyoga dastlabki ishlov berish), ilmiy kengash a’zosi. Namangan to‘qimachilik sanoat instituti professori, texnika fanlari doktori Murodov Rustam Murodovich (05.06.02-To‘qimachilik materiallari texnologiyasi va xom ashyoga dastlabki ishlov berish).
Yetakchi tashkilot: Jizzax politexnika instituti
Dissertatsiya yo‘nalishi: amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: Mahalliy xom ashyolar asosida sifat ko‘rsatkichlari yaxshilangan yangi assortimentdagi kostyumbop mato ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
jun, poliefir va paxta tola tarkibli kostyumbop matoning muayyan ulushi tanlangan va fizik-mexanik xususiyatlarini yaxshilash maqsadida matoning arqoq bo‘yicha zichligi, tanda va arqoq iplari tarangligining optimal texnologik qiymatlari aniqlangan;
yangi assortimentdagi aralash tola tarkibli kostyumbop matoni ishlab chiqishni loyihalashda matoning geometrik modeli orqali iplarni o‘zaro bosimi, matodagi iplarning hisobiy diametri, bir rapport o‘rilishdagi geometrik o‘lchamlari, tanda va arqoq iplarining egilish to‘lqin balandliklari, matoni tanda va arqoq bo‘yicha to‘ldirish koeffisientini, matoda iplarning qisqarishi, matoning hisobiy sirt zichligi aniqlangan.
tarkibi jun, poliefir va paxta tolali bo‘lgan mahalliy xomashyolar asosida tandali sarja o‘rilishli, tanda va arqoq iplarining egilish to‘lqin balandliklari teng tayanch sirtli va ishqalanishga chidamliligi yuqori bo‘lgan yangi assortimentdagi kostyumbop mato ishlab chiqilgan;
ishlab chiqarilgan yangi assortimentdagi kostyumbop matoning tanda va arqoq bo‘yicha uzish kuchi, yuvgandan so‘ng kirishishi, ishqalanishga chidamliligi, havo o‘tkazuvchanligi, tanda va arqoq bo‘yicha g‘ijimlanmasligining o‘zaro bog‘liqligini ifodalovchi regression bog‘lanishlari kichik kvadratlar usulini qo‘llash orqali ishlab chiqilgan
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Turli tola tarkibli kostyumbop mato uchun mo‘ljallangan iste’mol xususiyatlari yaxshilangan yangi assortimentdagi mato ishlab chiqish bo‘yicha bajarilgan ilmiy natijalar asosida;
yangi assorimentdagi kostyumbop matoni ishlab chiqarish uchun ip olish usuli (№ IAP 07115-2022y.) ixtiroga patent olingan;
yangi assortimentdagi kostyumbop matoni ishlab chiqish va sifat ko‘rsatkichlarini yaxshilash “O‘zto‘qimachiliksanoat” uyushmasi tasarrufidagi Buxoro “Ko‘zi ojizlar jamiyatiga qarashli Buxoro o‘quv ishlab chiqarish” va «Al-Hakim plyus» MChJ korxonalarida joriy etilgan (O‘zto‘qimachiliksanoat” uyushmasining 2023yil 21 avgustdagi №03/25-1834-sonli ma’lumotnomasi). Ilmiy tadqiqot natijalarini joriy etish natijasida, matoning ishqalanishga chidamliligi 31,7% ga oshishi va kompleks baholash ko‘rsatkichlari 9-13% ga yaxshilanishiga erishilgan va yangi assortimentdagi kostyumbop to‘qimalarni loyihalash imkoni yaratilgan.