Рустамов Суҳроб Шуҳрат ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Биомасса энергияси асосида кичик қувватли когенерацион қурилмани ишлаб чиқиш”, 05.05.06-“Қайта тикланадиган энергия турлари асосидаги энергия қурилмалари” ихтисослиги (техника фанлари) бўйича.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: № B2024.2.PhD/Т2883
Илмий раҳбар: Узоқов Ғулом Норбоевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро муҳандислик-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти, PhD.03/30.09.2020.Т.111.03. рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Имомов Шавкат Жахонович, техника фанлари доктори, профессор; Эргашев Шахриёр Ҳамидуллаевич, техника фанлари фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация иши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади автоном энергия истеъмолчилари учун кичик қувватли когенерацион биоенергетик қурилмасини ишлаб чиқиш ва энергия самарадорлигини оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
автоном истеъмолчиларни бир вақтда иссиқлик ва электр энергияси билан таъминлаш имконини берадиган “пиролиз реактори – ички ёнув двигателли генератор” асосидаги тутун газлари иссиқлигини қайта ишлатиш утилизатори билан такомиллаштирилган когенерацион биоенергетик қурилмасининг технологик схемаси ишлаб чиқилган;
биомасса чиқиндиларини пиролиз усулида термик қайта ишлаш асосида муқобил ёқилғилар, иссиқлик ва электр энергияси ишлаб чиқариш имконини берувчи, биореактор, конденсатор, газголдер, ички ёнув двигателли генератордан ташкил топган кичик қувватли когенерацион биоенергетик қурилмаси ишлаб чиқилган;
когенерацион биоенергетик қурилмани энергия самарадорлигини таъминлайдиган ички ёнув двигателли генераторнинг тутун газларини иккиламчи иссиқлигидан қўшимча 2,5÷3,0 кВт иссиқлик олиш имконини берадиган “сув-тутун гази” типдаги иссиқлик утилизатори ишлаб чиқилган;
когенерацион биоенергетик қурилма реактори конструксиясига қўшимча ўрнатилган “метал қовурғалар” натижасида иссиқлик узатиш коеффициенти 1,26 марта, иссиқлик ташувчига узатилган иссиқлик миқдори эса 1,6 мартага оширилиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Биомасса энергияси асосидаги кичик қувватли когенерацион биоенергетик қурилмани ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биомасса энергиясида самарадор ишловчи “пиролиз қурилмаси-ички ёнув двигателли генератор” асосидаги кичик қувватли когенерацион биоенергетик қурилма Бухоро вилояти Шофиркон туманидаги “РАХИМОВ АБДУРАЗЗОҚ НАЙИМОВИЧ ЧОРВАСИ” МЧЖ га қарашли, 100 м2 фойдали майдонга эга икки қатламли полиетилен плёнка қопламали иссиқхонада жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Энергетика вазирлигининг 2024-йил 24-майдаги 04-13-3522-сонли маълумотномаси). Натижада, йилига 72200÷72400 кВт∙соат иссиқлик энергияси, 10800 кВт∙соат электр энергияси ишлаб чиқаришга ва анъанавий иситиш тизимига нисбатан 10,21 тонна шартли ёқилғи тежалиши ҳамда 36,1 тоннадан ортиқ карбонат ангидрид (CО2) газини атмосферага чиқариб юборилишининг олдини олишга эришилган.