Абдурахмонов Жўрабек Амриллоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кимёризистентли тухумдон саратонининг рецидиви натижасида кузатиладиган хавфли асцитда паллиатив давони такомиллаштириш» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.3.PhD/Tib3037.
Илмий раҳбар: Рахимов Нодир Махамматкулович, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат тиббиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Камышов Сергей Викторович, тиббиёт фанлари доктори; Атаханова Нигора Эргашевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Иммуногистокимёвий таҳлил натижалари асосида қайталанувчи туҳумдон саратони билан кечадиган ёмон сифатли асцитни даволаш усулларни такомилаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида қон зардобидаги VEGF даражасининг ошиши ўсманинг паст дифференциациялашганлиги ва иккала туҳумдон зарарланганлиги ҳисобига прогностик салбий маркер эканлиги исботланган;
асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида касаллик босқичи, ўсманинг гистологик тури ва дифференциация даражаси билан қон зардобидаги VEGF даражаси беморларнинг ёши ва ўсманинг гистологик хусусиятлари билан боғлиқлиги аниқланган;
асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида кам дозали комбинирлашган кимё ва иммунотерапия ангиоген самарасига етарли даражаси ҳисобига қўлланилиши самарадордиги исботланган.
асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида ўсманинг ангиоген потенциалини баҳолаш учун VEGFнинг маҳаллий (ўсма ичидаги) ва тизимли (айланиб юрувчи) даражаларини аниқлаш, касалликнинг клиник кечишига ва башорат қилишига аҳамият эканлиги исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қайталанувчи тухумдон саратонида (ТС) асцит мавжуд бўлиши ва қон зардобидаги VEGF даражасининг ошиши ўртасида ишончли боғлиқлик аниқланганлиги бўйича олинган илмий натижалар асосоида :
биринчи илмий янгилик: асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида қон зардобидаги VEGF даражасининг ошиши ўсманинг паст дифференциациялашганлиги ва иккала туҳумдон зарарланганлиги ҳисобига прогностик салбий маркер эканлиги исботланганиги Самарқанд давлат тиббиёт университетининг 2023 йил 19 сентябрьдаги 59-сонли буйруғи Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали 2023 йил 9 октябрь №155-Т сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали 2023 йил 29 августдаги №52- сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 26 июлдаги №05/41-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: Платинага чидамли қайталанувчи тухумдон саратони ва асцити бўлган беморларда метрономик терапия қўлланилиши касаллик асоратларининг камайиши ҳисобига беморлар турмуш тарзининг яхшиланиши ва умр кўриш давомийлигининг узайишига олиб келди. Иқтисодий самарадорлиги: Хавфли ўсмалар билан касалланган беморнинг ихтисослаштирилган шифохонада бир кунлик бўлиши (1 койка/кун) ўртача 187885 сўмни ташкил этади, бу суммага овқатланиш, дори-дармонлар ва таҳлилларни ўтказиш харажатлари киритилган. Комплекс даволаш давомида беморлар шифохонада ўртача 11 кун даволанди. Хулоса: Метрономик терапиянинг иқтисодий самарадорлиги Республика даражасида 12 ой мобайнида 27,2%га харажатларни қисқартиришини имкон берган.
иккинчи илмий янгилик: асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида касаллик босқичи, ўсманинг гистологик тури ва дифференциация даражаси билан қон зардобидаги VEGF даражаси беморларнинг ёши ва ўсманинг гистологик хусусиятлари билан боғлиқлиги аниқланганлиги Самарқанд давлат тиббиёт университетининг 2023 йил 19 сентябрьдаги 59-сонли буйруғи Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали 2023 йил 9 октябрь №155-Т сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали 2023 йил 29 августдаги №52- сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган ( Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 26 июлдаги №05/41-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: Платинага чидамли қайталанувчи тухумдон саратони ва асцити бўлган беморларда метрономик терапия қўлланилиши касаллик асоратларининг камайиши ҳисобига беморлар турмуш тарзининг яхшиланиши ва умр кўриш давомийлигининг узайишига олиб келди. Метрономик терапиянинг иқтисодий самарадорлиги Республика даражасида 12 ой мобайнида 27,2%га харажатларни қисқартиришини имкон берган. Иқтисодий самарадорлиги: Бир беморни даволаш учун 2066735 сўм сарфланади. Химиёрезистент тухумдон раки асцит билан мураккаблашган беморларни даволагандан сўнг уларнинг шифохонада қолиш муддатини 7 кунга қисқартириш орқали 939425 сўм тежаш мумкин.  Хулоса : қайталанувчи тухумдон саратони ва асцити бўлган беморларда метрономик терапия қўлланилиши касаллик асоратларининг камайиши ҳисобига беморлар турмуш тарзининг яхшиланиши ва умр кўриш давомийлигининг узайишига олиб келди. Метрономик терапиянинг иқтисодий самарадорлиги Республика даражасида давлат бюджетидан сарф харажатларни 12 ой мобайнида 27,2%га харажатларни қисқартиришини имконини берган.
учинчи илмий янгилик: асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида кам дозали комбинирлашган кимё ва иммунотерапия ангиоген самарасига етарли даражаси ҳисобига қўлланилиши самарадордиги исботланганлиги Самарқанд давлат тиббиёт университетининг 2023 йил 19 сентябрьдаги 59-сонли буйруғи Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали 2023 йил 9 октябрь №155-Т сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали 2023 йил 29 августдаги №52- сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган ( Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 26 июлдаги №05/41-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: Платинага чидамли қайталанувчи тухумдон саратони ва асцити бўлган беморларда метрономик терапия қўлланилиши касаллик асоратларининг камайиши ҳисобига беморлар турмуш тарзининг яхшиланиши ва умр кўриш давомийлигининг узайишига олиб келди. Иқтисодий самарадорлиги: Йил давомида махсус клиника стационарида асцит формаси билан тухумдон ракига чалинган 50 дан ортиқ бемор даволанади, бу эса ўртача 46971250 сўм тежамкорлик қилиш имконини беради. Хулоса: Пазопаниб ва перорал циклофосфамид комбинацияси платинага чидамли ёки платинага чидамли тухумдон  саратони  бўлган беморларда клиник аҳамиятга эга фойдали ва яхши кўтариладиган схема сифатида тан олинган. Бу ушбу ҳолатда илгари интенсив даволашдан ўтган беморларни даволашнинг бир варианти сифатида қаралиши мумкин.
тўртинчи илмий янгилик: асцит билан кечадиган қайталанувчи тухумдон саратонида ўсманинг ангиоген потенциалини баҳолаш учун VEGFнинг маҳаллий (ўсма ичидаги) ва тизимли (айланиб юрувчи) даражаларини аниқлаш, касалликнинг клиник кечишига ва башорат қилишига аҳамият эканлиги исботланганлиги Самарқанд давлат тиббиёт университетининг 2023 йил 19 сентябрьдаги 59-сонли буйруғи Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали 2023 йил 9 октябрь №155-Т сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали 2023 йил 29 августдаги №52- сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган ( Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 26 июлдаги №05/41-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: Платинага чидамли қайталанувчи тухумдон саратони ва асцити бўлган беморларда метрономик терапия қўлланилиши касаллик асоратларининг камайиши ҳисобига беморлар турмуш тарзининг яхшиланиши ва умр кўриш давомийлигининг узайишига олиб келди. Метрономик терапиянинг иқтисодий самарадорлиги Республика даражасида 12 ой мобайнида 27,2%га харажатларни қисқартиришини имкон берган. Иқтисодий самарадорлиги: Химиёрезистент тухумдон раки асцит билан мураккаблашган беморларни даволашда метрономли терапия қўлланилиши орқали йиллик тежеамкорлик 46 миллион сўмдан ошади. Бу ушбу усулни паллиатив терапия амалиётида химиёрезистент тухумдон ракининг асцит билан мураккаблашган ҳолатларини даволашда муқобил терапия сифатида кенг жорий этиш зарурлигини тасдиқлайди. Хулоса: Метрономли терапияга пазопанибни перорал циклофосфамид билан қўшиш орқали прогрессиясиз яшаш муддатини яхшилаш ва умумий яшовчанлиги  кўрсаткичларини оширишга эришилган, шунингдек, токсикликнинг яхши кўтариладиган профили сақланган. Икки гуруҳ ўртасида симптомлар шкаласи бўйича ҳаёт сифати кўрсаткичларининг ўртача яхшиланиши қайд этилган. Контроль нуқта ингибиторларини метрономли кимёотерапия препаратлари билан қўшиб ишлатиш мумкинми деган савол келажакдаги тадқиқотларнинг муҳим йўналиши ҳисобланади.