Мирзаева Фарохат Одилжоновнанинг
фан доктори (DSc) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Олий таълим соҳасида таълим сифатини таъминлаш стандартларини такомиллаштириш”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.DSc/Ped880.
Илмий раҳбар: Мусурманова Айниса Мусурмановна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Олий таълимни ривожлантириш тадқиқотлари маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Олий таълим тизими кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти, PhD.03/30.09.2023.Ped.173.01 (бир марталик илмий кенгаш).
Расмий оппонентлар: Қўйсинов Одил Алмуротович, педагогика фанлари доктори, профессор; Эркабаева Нигора Шерматовна, педагогика фанлари доктори, профессор; Исмаилова Зухра Карабаевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади олий таълим соҳасида таълим сифатини таъминлаш стандартларини такомиллаштириш бўйича илмий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
олий таълим сифатини таъминлаш стандартларини ўқув натижаларига мувофиқ ишлаб чиқилиши ва унинг меъёрий талаблари олий таълим ҳажми ва ўқув юкламасининг семестрлардаги тақсимоти асосидаги тартибга мувофиқ аниқлаштирилган;
педагогика таълим соҳасининг бакалавриат ва магистратура мутахассисликлари  таълим дастурлари Европа олий таълим сифатини таъминлаш стандартларига мувофиқ (ЭСГ) самарадорликни баҳолаш, таълим натижасини асослаш ва квалификацияни сертификация қилишда, олий таълимнинг ички баҳолаш тартиблари ташқи (иш берувчи) сифатни баҳолаш стандартларига интеграция қилинган ҳолда талабаларнинг касбий адаптив компетенсиясини баҳолаш индикаторлари такомиллаштирилган;  
олий таълим ҳажми, даражаси ва ҳаражатларининг иш берувчилар талаби билан мутаносиблигини таъминловчи ташқи баҳолаш (иш берувчи) мезонлари касбий адаптив малакани баҳолаш методологияси асосида ишлаб чиқилган;
ўқув натижаларини самарадорлигини таъминлашнинг квалиметрик модели асосида талабанинг ўзлаштириш кўрсаткичлари сифатини баҳолашнинг вертикал ёндашувига горизонтал компонентлар уйғунлаштирилган ва фанлараро баҳолаш мезонлари такомиллаштирилган;
олий таълим сифатини ички, ташқи ва иш берувчи индикаторлари Таълимни барқарор ривожланиш мақсадларини баҳолаш (ГЕМ) ва Иқтисодий ҳамкорлик ва тараққиёт ташкилоти  (ОЕCД) стандартлари асосида уч компонентли комплекс баҳолаш механизмлари бойитилиб, битирувчиларни касбий малака натижадорлиги такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олий таълим ташкилотларида таълим сифатини таъминлаш механизмларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
олий таълим сифатини таъминлаш стандартларини такомиллаштиришнинг педагогик талабаларнинг ўқув натижаларига мувофиқ ишлаб чиқилиши ва ҳуқуқий тартибга солинишини аниқлаштиришга оид илмий-педагогик тавсиялар “Таълим сифатини бошқариш” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 25 июндаги 218-сонли буйруғи 218-618 гувоҳнома). Натижада, малака талабларида касбий малака ва касбий фанлар мазмуни такомиллашган;
педагогика таълим соҳасининг бакалавриат ва магистратура мутахассисликлари  таълим дастурлари самарадорлигини баҳолаш, таълим натижаларини асослаш ва миллий малак доирасида квалификацияни сертификация қилиш тартиби Европа олий таълим сифатини таъминлаш стандартлари (ЭСГ) асосида ўқув жараёнига татбиқ этилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 4-декабр 04/04-3480-сон маълумотномаси). Натижада педагогика таълим йўналишидаги талабаларнинг касбий малакасини баҳолаш мезонлари ва диагоностик таҳлил компонентлари бойитилган;
касбий талаблар асосида олий таълим сифатини таъминлашнинг ташқи баҳолаш индикаторлари — таълим ҳажми, даражаси ва ҳаражатларининг мутаносиб бўлиши, олий таълим сифатини баҳолаш мезонларини кадрлар буюртмачилари талаби билан мос бўлиши ва таълим сифатини таъминлашнинг ташқи баҳолаш (иш берувчи) талабларини ривожлантирувчи методологияни такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялардан “60110100 – Педагогика” бакалавриат таълим йўналишининг “Педагогика назарияси ва тарихи” (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023 -йил 27 -март 68-сон 68-591-гувоҳномаси) ва “70110103 – Тестология ва билимларни баҳолаш” магистратура мутахассислигининг “Таълим сифатини бошқариш” фанларини ўқитиш самарадорлигини оширишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 25 июндаги 218-сонли буйруғи 218-618 гувоҳнома). Натижада, бакалавриат ва магистратурада таълим жараёнини халқаро стандартлар асосида самарали ташкил этиш, таълим сифатини таъминлаш, касбий тайёргарлик самарадорлигини ошириш ва сифат диагностикаси ҳамда коррексиясига оид билимлар самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
меҳнат бозори талабларига мувофиқ таълим дастурлари асосида ўқув натижалари сифатини таъминлашнинг квалиметрик модели, таълим мазмунига горизонтал ва вертикал ёндашув асосида ишлаб чиқилган ва педагогик баҳолаш компонентларига назарий ва амалий касбий даражалар синхрон уйғунлаштириш асосида такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялар “Педагогик тестология” номли дарслик мазмнига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 25 июндаги 218-сонли буйруғи 218-587 гувоҳнома). Натижада олий таълим муассасалари таълим дастурларининг меҳнат бозори талабларига интеграциясини таъминлашнинг педагогик механизмлари такомиллаштирилган;
олий таълим сифатини баҳолашда ички, ташқи ва иш берувчи индикаторларининг Таълимни барқарор ривожланиш мақсадларини баҳолаш (ГЕМ) ва Иқтисодий ҳамкорлик ва тараққиёт ташкилоти (ОЕCД) стандартлари асосида такомиллаштирилиши битирувчиларни касбий малака кўрсаткичларини ривожлантиришга оид амалий таклиф ва тавсиялардан “Тестология ва билимларни баҳолаш” ҳамда Педагогика магистратура мутахассисликлари ўқув жараёнида фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 1-августдаги 277-сонли буйруғи). Натижада, халқаро стандартлар локализацияси асосида олий таълим сифатини баҳолаш мезонлари такомиллаштирилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish