Ғиёсов Умеджон Бобоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қурилиш материаллар саноатида ишлаб чиқариш салоҳиятини бошқариш самарадорлигини ошириш”, 08.00.13 – Менежмент иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Iqt1617
Илмий раҳбар: Буриев Хаким Тошимович, иқтисодиёт фанлари фалсафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд давлат архитектура-қурилиш университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.12.2020.I.16.02
Расмий оппонентлар: Икрамов Мурат Акрамович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Ходжаева Нодирахон Абдурашидовна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент архитектура-қурилиш университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади рақамли иқтисодиёт шароитида қурилиш материалларини ишлаб чиқариш саноатида ишлаб чиқариш салоҳияти самарадорлигини ошириш бўйича илмий таклиф ва амалий тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қурилиш материаллар саноатида ишлаб чиқариш салоҳиятидан бошқариш самарадорлигини оширишни стратегик режалаштириш (СР=0,38), технологик модернизация (ТМ=0,27), кадрлар салоҳиятини ривожлантириш (КС=0,18) ва сифатли менежмент (СР=0,17) тизимлари ўртасидаги мақбул нисбатни жорий этиш орқали таъминлаш асосланган;
қурилиш материаллари корхонасининг ишлаб чиқариш салоҳиятини бошқариш алгоритми нисбатан паст даражадаги самарадорлик асосида фойдаланилувчи ресурслардан юқори даражадаги ресурсларга ўтишни рагʼбатлантирувчи микроблокни жорий этиш асосида такомиллаштирилган;
қурилиш материалларини ишлаб чиқариш бўйича тармоқнинг ишлаб чиқариш салоҳиятини даражасини аниқлаш услубини ишлаб чиқиш асосида Самарқанд вилоятидаги корхоналар ишлаб чиқариш салоҳиятининг юқори (А = 10 балл), ўрта (В = 6 балл) ва паст (С = 2 балл) қийматлари аниқланган;
Самарқанд вилояти бўйича асосий капиталга инвестицияларни тавсифловчи омилларни ҳисобга олиш билан қурилиш материалларини ишлаб чиқариш ва қурилиш ишлари ҳажмининг кўрсаткичларини ўз ичига олувчи 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қурилиш материаллари саноатида ишлаб чиқариш салоҳиятидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
қурилиш материаллар саноатида ишлаб чиқариш салоҳиятидан бошқариш самарадорлигини оширишни стратегик режалаштириш (СР=0,38), технологик модернизация (ТМ=0,27), кадрлар салоҳиятини ривожлантириш (КС=0,18) ва сифатли менежмент (СР=0,17) тизимлари ўртасидаги мақбул нисбатни жорий этиш орқали таъминлаш таклифи “Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар фаолиятида фойдаланилган (“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024 йил 9 февралдаги №05/15-325-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий янгиликнинг жорий қилиниши натижасида қурилиш материаллари саноати корхоналарида ишлаб чиқариш салоҳиятидан фойдаланиш самарадорлигини 14% га оширишга эришилган;
қурилиш материаллари корхонасининг ишлаб чиқариш салоҳиятини бошқариш алгоритми нисбатан паст даражадаги самарадорлик асосида фойдаланилувчи ресурслардан юқори даражадаги ресурсларга ўтишни рагʼбатлантирувчи микроблокни жорий этиш асосида такомиллаштириш таклифи “Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар фаолиятида фойдаланилган (“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024 йил 9 февралдаги №05/15-325-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий янгиликнинг жорий қилиниши натижасида корхона ички заҳираларини аниқлаш ва улардан самарали фойдаланишга имкон бериб, бу ишлаб чиқариш сарфларининг камайишига ва қўшимча ташқи қўйилмаларсиз унумдорликнинг ортишига олиб келган;
қурилиш материалларини ишлаб чиқариш бўйича тармоқнинг ишлаб чиқариш салоҳиятини даражасини аниқлаш услубини ишлаб чиқиш асосида Самарқанд вилоятидаги корхоналар ишлаб чиқариш салоҳиятининг аниқланган юқори (А = 10 балл), ўрта (В = 6 балл) ва паст (С = 2 балл) қийматларидан “Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар фаолиятида фойдаланилган (“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024 йил 9 февралдаги №05/15-325-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий янгиликнинг жорий қилиниши натижасида Самарқанд вилояти қурилиш материаллари саноати корхоналарининг ишлаб чиқариш салоҳияти 7 % га ўсган;
Самарқанд вилояти бўйича асосий капиталга инвестицияларни тавсифловчи омилларни ҳисобга олиш билан қурилиш материалларини ишлаб чиқариш ва қурилиш ишлари ҳажмининг кўрсаткичларини ўз ичига олувчи 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичларидан “Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар томонидан узоқ муддатли стратегик режалаштириш мақсадларида фойдаланилган (“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024 йил 9 февралдаги №05/15-325-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий янгиликнинг жорий қилиниши натижасида қурилиш материаллари ва хизматлари бозоридаги талаб ва таклифнинг эҳтимолий ўзгаришларини ҳисобга олган ҳолда корхоналарга ўзларининг келажакдаги стратегик режаларини анча аниқ шакллантириш имконини берган.