Узакбаев Коблан Кеунимжай-улиънинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Қорақалпоғистон Республикасида аҳолига хизмат кўрсатиш соҳаларининг ҳудудий таркиби ва ривожланиш хусусиятлари», 11.00.02 – Иқтисодий ва ижтимоий география (география фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Gr155.
Илмий раҳбар: Турдимамбетов Изимбет Рахметович, география фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/31.10.2022.Gr.20.08.
Расмий оппонентлар: Комилова Нилуфар Каршибоевна, география фанлари доктори, профессор; Бекбулатова Гулназ Алтинбаевна, география фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Қорақалпоғистон Республикасида аҳолига хизмат кўрсатиш марказларининг ҳудудий-поғонасимон тизимини аниқлаш ҳамда соҳани янада ривожлантириш ва ҳудудий ташкил этилишини такомиллаштириш бўйича илмий-амалий таклифларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Қорақалпоғистон Республикасида шаклланган савдо, таълим ва аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш марказларининг ҳудудий даражалари ҳамда тегишли тармоқларнинг турли кўламдаги ҳудудий марказларида ривожланиш хусусиятлари аниқланган;
республикада аҳолига хизмат кўрсатиш соҳаси ҳудудий ташкил этилишининг поғонасимон (иерархик) тузилиши комплекс иқтисодий географик жиҳатдан асосланган ва хариталаштирилган;
минтақадаги аҳолига хизмат кўрсатиш таянч марказларининг ҳудудий таъсир зонаси аниқланган ва шу асосда аҳолига хизмат кўрсатишнинг туманлараро кластерлари ажратилган;
Қорақалпоғистон Республикаси маъмурий-ҳудудий бирликлари (Нукус шаҳри ва 16 та қишлоқ тумани) аҳолига хизмат кўрсатиш тармоқлари ривожланиш кўрсаткичлари бўйича тармоқлараро (интеграл) тарздаги рейтинги ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қорақалпоғистон Республикасида аҳолига хизмат кўрсатиш соҳасининг ривожланиши ва ҳудудий ташкил этилишини ўрганиш бўйича олинган натижалар асосида:
Қорақалпоғистон Республикасида шаклланган савдо, таълим ва аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш марказларининг ҳудудий даражалари ҳамда тегишли тармоқларнинг турли кўламдаги ҳудудий марказларида ривожланиш хусусиятларига оид хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 4-апрелдаги “2022–2026-йилларда Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 155-сон Қарори ижросини таъминлашда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024-йил 29-августдаги РС (0909) 277-сон маълумотномаси). Натижада Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ туманларида аҳолига хизмат кўрсатиш тармоқларини ривожлантириш чора-тадбирларини ҳудудий жиҳатдан табақалаштиришга имкон яратилган;
комплекс иқтисодий географик жиҳатдан асосланган ва хариталаштирилган республикада аҳолига хизмат кўрсатиш соҳаси ҳудудий ташкил этилишининг поғонасимон (иерархик) тузилишига оид хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022-йил 4-апрелдаги “2022–2026-йилларда Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 155-сон Қарори ижросини таъминлашда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024-йил 29-августдаги РС (0909) 277-сон маълумотномаси). Натижада Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ туманлари маъмурий марказларининг аҳолига хизмат кўрсатиш соҳаларининг ҳудудий тизимидаги ўрни ва аҳамиятини аниқлашга имкон берган;
минтақадаги аҳолига хизмат кўрсатиш таянч марказларининг ҳудудий таъсир зонаси аниқланган ва шу асосда аҳолига хизмат кўрсатишнинг туманлараро кластерларига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2024-йил 9-февралдаги “Қорақалпоғистон Республикасини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли бандлигини таъминлашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-66-сон Қарори ижросини таъминлашда қўлланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024-йил 29-августдаги РС (09-09) 277-сон маълумотномаси). Натижада Қўнғирот, Хўжайли, Чимбой, Беруний ва Тўрткўл туманларида туманлараро аҳамиятга эга бўлган аҳолига хизмат кўрсатиш тармоқларини янада ривожлантиришга қаратилган чораларни ишлаб чиқишга хизмат қилган;
Қорақалпоғистон Республикаси маъмурий-ҳудудий бирликлари (Нукус шаҳри ва 16 та қишлоқ тумани) аҳолига хизмат кўрсатиш тармоқлари ривожланиш кўрсаткичлари бўйича тармоқлараро (интеграл) тарздаги рейтинги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2024-йил 9-февралдаги “Қорақалпоғистон Республикасини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли бандлигини таъминлашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-66-сон Қарори ижросини таъминлашда фойданилган (Қорақалпоғистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024-йил 29-августдаги РС (09-09) 277-сон маълумотномаси). Натижада Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ туманлари ва Нукус шаҳрида янги ташкил этилиши лозим бўлган аҳолига хизмат кўрсатиш обектларининг мақсадли параметрларига аниқлик киритиш имконияти яратилган.