Усарова Дилдора Абдуазизовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Инглиз тилини ўқитишда талабаларнинг нутқий компетенсийаларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш”, 13.00.02 -Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Ped6600.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Қодирова Фазилат Шукуровна, филология фанлари доктори, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.11.2024.Ped.26.04.
Расмий оппонентлар: Жуманазаров Умид Умирзакович, педагогика фанлари доктори; Кушиева Нодира Хабибуллаевна, педагогика фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат педагогика институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади талабаларнинг нутқий комретенсийаларини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантиришнинг линводидактик имкониятлари сўзларни онгли равишда ўзлаштириш, касбий мулоқотини тартибга солиш, персептив-сенсор тажриба ва ҳаракатларни белгилаш, касбий соҳага оид терминологияни билиш, коммуникатив онг ва нутқий фаолият жараёнининг бўғлиқлигини асослаш, ўзини-ўзи ривожлантириш талабаларнинг нутқ фаолияти турларини ҳамда ижтимоий-маданий меъёрларни ўзлаштиришини таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
инглиз тили дарсларида талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш мазмуни нутқий компетенсияни такомиллаштириш стратегиясини ишлаб чиқиш, талабаларнинг тинглаб тушуниш кўникмаларини ривожлантириш, контекстли луғатни ривожлантириш, иммерсион муҳит, фаол алоқа, янги маданиятга мослашиш, ҳамкорликдаги фаолият асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш модели компетенсиявий, дифференциал, шахсий-коммуникатив фаоллик ёндашувлари, касбий йўналтириш, интегративлик, тизимлилик тамойиллари, ўйин CАСЕ студй, мунозара адекват ўқитиш технологиялари, талабалар нутқий компетенсияларини ривожлантиришнинг дидактик шарт-шароитларини асослаш орқали такомиллаштирилган;
талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш технологиялари CЛТ—cоммуниcативе лангуаге теачинг, ТБЛТ — таск басед лангуаге теачинг, ТПР—тотал пҳйсиcал респонсе, CБИ—cонтент-басед инструcтион, Тҳе диреcт метҳод, Листенинг метҳод, Cоммуниcативе-аcтиве аппроач тил ўқитишнинг замонавий методлари ҳамда ресептив, репродуктив, самарали аутентик материаллардан фойдаланиш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш бўйича илмий тадқиқот натижалари асосида:
талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантиришнинг линводидактик имкониятлари сўзларни онгли равишда ўзлаштириш, касбий мулоқотини тартибга солиш, персептив-сенсор тажриба ва ҳаракатларни белгилаш, касбий соҳага оид терминологияни билиш, коммуникатив онг ва нутқий фаолият жараёнининг бўғлиқлигини асослаш, ўзини-ўзи ривожлантириш талабаларнинг нутқ фаолияти турларини ҳамда ижтимоий-маданий меъёрларни ўзлаштиришини таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялардан “Мастеринг легал Энглиш” номли ўқув қўлланмасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 5-июндаги 11-05-3198/04-сон далолатномаси). Натижада талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришнинг дидактик имкониятларини аниқлаш имкони яратилган;
инглиз тили дарсларида талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш мазмунини нутқий компетенсияни такомиллаштириш стратегиясини ишлаб чиқиш, талабаларнинг тинглаб тушуниш кўникмаларини ривожлантириш, контекстли луғатни ривожлантириш, иммерсион муҳит, фаол алоқа, янги маданиятга мослашиш, ҳамкорликдаги фаолият асосида такомиллаштиришга оид таклифлардан “Мастеринг легал Энглиш номли” ўқув қўлланмасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 5-июндаги 11-05-3198/04-сон далолатномаси). Натижада талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириштиришнинг дидактик таъминотини таҳлил қилиш имкони кенгайтирилган;
талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш моделини компетенсиявий, дифференциал, шахсий-коммуникатив фаоллик ёндашувлари, касбий йўналтириш, интегративлик, тизимлилик тамойиллари, ўйин CАСЕ студй, мунозара адекват ўқитиш технологиялари, талабалар нутқий компетенсияларини ривожлантиришнинг дидактик шарт-шароитларини асослаш орқали такомиллаштиришга оид тавсиялардан “Мастеринг легал Энглиш” номли ўқув қўлланмасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 5-июндаги 11-05-3198/04-сон далолатномаси). Натижада талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш моделининг самарадорлиги ошган;
талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш технологиялари CЛТ—cоммуниcативе лангуаге теачинг, ТБЛТ — таск басед лангуаге теачинг, ТПР—тотал пҳйсиcал респонсе, CБИ—cонтент-басед инструcтион, Тҳе диреcт метҳод, Листенинг метҳод, Cоммуниcативе-аcтиве аппроач тил ўқитишнинг замонавий методлари ҳамда ресептив, репродуктив, самарали аутентик материаллардан фойдаланиш асосида такомиллаштиришга оид таклифлардан “Мастеринг легал Энглиш” номли ўқув қўлланмасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 5-июндаги 11-05-3198/04-сон далолатномаси). Натижада талабаларнинг нутқий компетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш технологияларидан фойдаланиш имконияти оширилган.