Мирзоев Валижон Ибодиллоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Жигар циррози кузатилган беморларда ўткир панкреатитнинг даволаш - диагностик тактикаси», 14.00.27 – Хирургия.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1.PhD/Tib2534.
Илмий раҳбар: Уроқов Шухрат Тўхтаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт инстиути, DSc.04/27.09.2024.Tib.93.03.
Расмий оппонентлар: Қурбонов Обид Махсудович, тиббиёт фанлари доктори, Курбаниязов Зафар Бабажанович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Академик В.Вохидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий амалий тиббиёт маркази.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади:
ўткир панкреатит жигарнинг сурункали диффуз касалликлари билан бирга келган ҳолатларда ташхислаш ва даволаш тактикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида билиар панкреатитнинг ривожланиш кўрсаткичлари, жигар циррози бўлмаган ўткир панкреатит билан касалланган беморларга нисбатан юқори бўлиши аниқланган;
ўткир панкреатит, панкреонекроз ва парапанкреатитда кузатиладиган оғир эндотоксикоз, жигар етишмовчилигини ривожланишга салмоқли ҳисса қўшиши аниқланган;
жигар циррози фонида келган ўткир панкретитлар нисбатдан оғирроқ шаклларда кечиши исботланган ҳамда мазкур паталогияли беморларни комплекс даволаш чора-тадбирларини интенсив бўлимларида ўтказилиши лозимлиги асосланган;
ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида Улинастатин, Глутатион, Ремаксол препаратларини ҳамда эрта энтерал озиқлантиришнинг комплекс қўлланиши жигар етишмовчилигининг профилактикаси ва уни даволашда самарали натижа берилиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашнинг илмий-тадқиқот ишлари натижаларини амалиётга татбиғи бўйича 2024 йил 25 сентябрдаги 06/07 – сон хулосасига кўра:
биринчи илмий янгилик: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида билиар панкреатитнинг ривожланиш кўрсаткичлари, жигар циррози бўлмаган ўткир панкреатит билан касалланган беморларга нисбатан юқори бўлиши аниқланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида билиар панкреатитнинг ривожланиш кўрсаткичлари, жигар циррози бўлмаган ўткир панкреатит билан касалланган беморларга нисбатан юқори бўлиши аниқланган бўлиб, бу ўз навбатида мазкур касалларда асоратлар профилактикасини ўтқазилиши заруриятини кўрсатган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий-амалий маълумотлар РШТЁИМ Сирдарьё вилояти филиали бўйича буйруқ (12.07.2024 й.; № 121-123) ҳамда Бухоро шаҳар касалхонаси бўйича буйруқ (15.07.2024 й.; № 1312-2-42-ТV/2024; 15.07.2024 й.; № 1313-2-42-ТV/2024) билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида билиар панкреатитнинг ривожланиш кўрсаткичлари, жигар циррози бўлмаган ўткир панкреатит билан касалланган беморларга нисбатан юқори бўлиши аниқланганлигидан фойдаланиш, асоратларнинг камайтириш имкониятини берган. Иқтисодий самарадорлиги: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида билиар панкреатитнинг ривожланиш кўрсаткичлари, жигар циррози бўлмаган ўткир панкреатит билан касалланган беморларга нисбатан юқори бўлиши аниқланганлигидан фойдаланиш, асоратларнинг камайтириш имкониятини бериб: беморнинг шифохонада қолиш муддатини ўртача 6 кунгача кунга қисқартириб, шифохонада қолиш тўлов миқдори 1020000 сўмга камайтирган (РШТЁИМ БФнинг прейскурантига кўра шифохонада 1 кун қолиш 170000 сўмни ташкил қилади); шифохонада бўлиш даврининг бир неча кунга қисқартирилиши ҳисобига дори-дармон кам талаб этилган (1 кунга ўртача 100000 сўм дори воситалари сарфланади). Хулоса: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида билиар панкреатитнинг ривожланиш кўрсаткичлари, жигар циррози бўлмаган ўткир панкреатит билан касалланган беморларга нисбатан юқори бўлиши аниқланганлигидан фойдаланиш асоратларнинг камайтириш имкониятини бериб, ушбу беморларни даволаш натижаларига сезиларли ижобий таъсир кўрсатади ҳамда асоратлар ва ўлимни камайтириш имконини беради;
иккинчи илмий янгилик: ўткир панкреатит, панкреонекроз ва парапанкреатитда кузатиладиган оғир эндотоксикоз, жигар етишмовчилигини ривожланишга салмоқли ҳисса қўшиши аниқланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: ўткир панкреатит, панкреонекроз ва парапанкреатитда кузатиладиган оғир эндотоксикоз, жигар етишмовчилигини ривожланишга салмоқли ҳисса қўшиши аниқланганлиги, профилактик чора тадбирларни белгилаш имконини берган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий-амалий маълумотлар РШТЁИМ Сирдарьё вилояти филиали бўйича буйруқ (12.07.2024 й.; № 121-123) ҳамда Бухоро шаҳар касалхонаси бўйича буйруқ (15.07.2024 й.; № 1312-2-42-ТV/2024; 15.07.2024 й.; № 1313-2-42-ТV/2024) билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: ўткир панкреатит, панкреонекроз ва парапанкреатитда кузатиладиган оғир эндотоксикоз, жигар етишмовчилигини ривожланишга салмоқли ҳисса қўшиши аниқланганлиги, ривожланиши мумкин бўлган асоратларнинг камайтириш имкониятини беради. Иқтисодий самарадорлиги: ўткир панкреатит, панкреонекроз ва парапанкреатитда кузатиладиган оғир эндотоксикоз, жигар етишмовчилигини ривожланишга салмоқли ҳисса қўшиши аниқланганлиги, ривожланиши мумкин бўлган асоратларнинг камайтириш имкониятини бериб: беморнинг шифохонада қолиш муддатини ўртача 6 кунга қисқартириб, шифохонада қолиш тўлов миқдори 1020000 сўмга камайтирган (РШТЁИМБФ нинг прейскурантига кўра шифохонада 1 кун қолиш 170000 сўмни ташкил қилади); шифохонада бўлиш даврининг бир неча кунга қисқартирилиши ҳисобига дори-дармон кам талаб этилган (1 кунга ўртача 100000 сўм дори воситалари сарфланади). Хулоса: ўткир панкреатит, панкреонекроз ва парапанкреатитда кузатиладиган оғир эндотоксикоз, жигар етишмовчилигини ривожланишга салмоқли ҳисса қўшиши аниқланганлигидан фойдаланиш даволаниш самарасини оширишга даволаш натижаларига сезиларли ижобий таъсир кўрсатиб, асоратларнинг камайтириш имконини беради;
учинчи илмий янгилик: жигар циррози фонида келган ўткир панкретитлар нисбатдан оғирроқ шаклларда кечиши исботланган ҳамда мазкур паталогияли беморларни комплекс даволаш чора-тадбирларини интенсив бўлимларида ўтказилиши лозимлиги асосланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: жигар циррози фонида келган ўткир панкретитлар нисбатдан оғирроқ шаклларда кечиши исботланган ҳамда мазкур паталогияли беморларни комплекс даволаш чора-тадбирларини интенсив бўлимларида ўтказилиши лозимлиги асосланган бўлиб, бу ўз навбатида беморларнинг барчасида касалликнинг асоратларини олдини олишда, даволаш натижаларини яхшилашга кўмаклашиб, натижада кузатилиши мумкин бўлган асоратлар, ўлимни камайтириб, шифо жараёнини тезлаштиради. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий-амалий маълумотлар РШТЁИМ Сирдарьё вилояти филиали бўйича буйруқ (12.07.2024 й.; № 121-123) ҳамда Бухоро шаҳар касалхонаси бўйича буйруқ (15.07.2024 й.; № 1312-2-42-ТV/2024; 15.07.2024 й.; № 1313-2-42-ТV/2024) билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: жигар циррози фонида келган ўткир панкретитлар нисбатдан оғирроқ шаклларда кечиши исботланган ҳамда мазкур паталогияли беморларни комплекс даволаш чора-тадбирларини интенсив бўлимларида ўтказилиши лозимлиги асосланган бўлиб, бу ўз навбатида беморларнинг барчасида касалликнинг асоратларини олдини олишда фойдаланиш имконини бериб, беморларни ташхислаш ва даволаш сифатини яхшилайди. Иқтисодий самарадорлиги: жигар циррози фонида келган ўткир панкретитлар нисбатдан оғирроқ шаклларда кечиши исботланган ҳамда мазкур паталогияли беморларни комплекс даволаш чора-тадбирларини интенсив бўлимларида ўтказилиши лозимлиги асосланган бўлиб, бу ўз беморларнинг барчасида касалликни даволашнинг замонавий технологияларидан фойдаланиш, касаллик асоратларини олдини олишга ҳамда беморларни сарфланадиган харажатларини 1020000 сўмга камайтиришга эришилди. Хулоса: жигар циррози фонида келган ўткир панкретитлар нисбатдан оғирроқ шаклларда кечиши исботланган ҳамда мазкур паталогияли беморларни комплекс даволаш чора-тадбирларини интенсив бўлимларида ўтказилиши лозимлиги асосланганлиги, даволашда кузатилиши мумкин бўлган асоратларни олдини олиш ҳисобига, 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 1020000 сўмга ва бюджетдан ташқари маблағларни 600000 сўмга иқтисод қилиш имконини берди;
тўртинчи илмий янгилик: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида Улинастатин, Глутатион, Ремаксол препаратларини ҳамда эрта энтерал озиқлантиришнинг комплекс қўлланиши жигар етишмовчилигининг профилактикаси ва уни даволашда самарали натижа берилиши исботланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида Улинастатин, Глутатион, Ремаксол препаратларини ҳамда эрта энтерал озиқлантиришнинг комплекс қўлланиши жигар етишмовчилигининг профилактикаси ва уни даволашда самарали натижа берилиши исботланган бўлиб, шифо жараёнини тезлаштириб асоратлар ва ўлимни камайтирган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий-амалий маълумотлар РШТЁИМ Сирдарьё вилояти филиали бўйича буйруқ (12.07.2024 й.; № 121-123) ҳамда Бухоро шаҳар касалхонаси бўйича буйруқ (15.07.2024 й.; № 1312-2-42-ТV/2024; 15.07.2024 й.; № 1313-2-42-ТV/2024) билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида Улинастатин, Глутатион, Ремаксол препаратларини ҳамда эрта энтерал озиқлантиришнинг комплекс қўлланишини амалиётга жорий этилиши беморларда асоратлар ва ўлимни кескин камайтириш имконини берган.. Иқтисодий самарадорлиги: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида Улинастатин, Глутатион, Ремаксол препаратларини ҳамда эрта энтерал озиқлантиришнинг комплекс қўлланишини амалиётга жорий этилиши даволанишнинг ўртача давомийлигини ҳамда беморнинг шифохонада қолиш муддатини ўртача 6 кунга қисқартириб, 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 1020000 сўмга ва бюджетдан ташқари маблағларни 600000 сўмга иқтисод қилиш имконини берди. Хулоса: ўткир панкретитнинг жигар циррози фонида кечишида Улинастатин, Глутатион, Ремаксол препаратларини ҳамда эрта энтерал озиқлантиришнинг комплекс қўлланишинини амалиётга жорий қилиниши 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 1020000 сўмга ва бюджетдан ташқари маблағларни 600000 сўмга иқтисод қилиш имконини берди.
