Кдирбоева Гулан Утебаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қишлоқ хўжалиги ихтисослаштирувини такомиллаштириш натижасида  ердан фойдаланиш самарадорлигини ошириш (Қорақалпоғистон Республикаси мисолида)”, 06.01.10-Ер тузиш, кадастр ва ер мониторинги (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Qx1283
Илмий раҳбар: Реимов Ниетбай Байназарович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоғистон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар  институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети, DSc.05/07.06.2024.Qx.13.03.
Расмий оппонентлар: Рузметов Мақсуд Исмоилович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор; Нарбаев Шарофитдин Кенгешович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори.
Етакчи ташкилот: Бухоро табиий ресурсларни бошқариш институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Оролбўйи ҳудудида қишлоқ хўжалиги ихтисослаштирувини такомиллаштириш орқали ердан фойдаланиш самарадорлигини оширишга оид илмий ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Орол бўйи минтақаси ер фондининг йиллар бўйича ўзгаришлар динамикаси аниқланган, ҳудуд ерларининг деградация жараёнлари асосланган ва унга таъсир кўрсатувчи омилларнинг таъсир даражаси, суғориладиган турли тип тупроқларини ҳозирги давр сифат ҳолати баҳоланган, улар асосида шўрланиш ва гумус билан таъминланиш картограммалари тузилган.
Орол бўйи минтақаси ерларида сув танқислиги шароитида экинлар ҳосилини етиштиришдан олинган натижалар асосида қишлоқ хўжалиги экинларининг кам сув таъминотига мослашган янги гуруҳи тузилган;
Орол бўйи ҳудуди экологик муҳитига мос равишда чорва учун яйлов ерлари ҳудудини ташкил этиш механизми такомиллаштирилган  
Қишлоқ хўжалигининг сувни кам талаб қиладиган экин турларига ёʻналтириш ва ушбу ёʻналишда чорва-деҳқон фермер хўжаликлари ҳамда агрокластерларини ташкил этиш бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Оролбўйи ҳудуди қишлоқ хўжалиги ихтисослаштирувини такомиллаштириш натижасида ердан фойдаланиш самарадорлигини ошириш бўйича олинган натижалар асосида:
Сув етишмовчилиги шароитида қишлоқ хўжалигида ихтисослашувни такомиллаштириш масалалари бўйича тавсиянома ишлаб чиқилган ва амалиётга жорий этилган. (Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ хўжалиги Вазирлигининг 2024- йил 16-апрелдаги 01/013-1518-сонли маълумотномаси) Натижада, Қорақалпоғистон Республикасининг шўр тупроқли, сув тақчиллиги шароитида - пахта, шоли билан бирга сувни кам талаб қиладиган экинларни экиб яхши даромад олиш мумкинлиги илмий жиҳатдан далилланган ва улардан самарали фойдаланиш имконини берган.
Сувни кам талаб қиладиган экинлардан - жўхори, кунжут, тариқ, мош, ловия ва беда ўстириш бўйича тажрибалар Нукус туманида 21,2 гектарга, Бўзатов туманида 99,9 гектарга, Мўйноқ туманида 200,4 гектарга, Тахтакўпир туманида 139,5 гектарга, Тадқиқот ўтказган туманлар бўйича жами 461 гектар майдонга жорий этилган(Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ хўжалиги Вазирлигининг 2024- йил 16-апрелдаги 01/013-1518-сонли маълумотномаси) Натижада сувни кам талаб қиладиган экинлардан - жўхори, кунжут, тариқ, мош, ловия ва беда ўстиришда 62 миллион 50 минг сўм даромад олинган, таклиф қилинаётган экинларни парваришлашда олдинги дастурий экилаётган экинларга нисбатан 23,0 минг метр куб сув тежалган.
«Ер тузиш» дастурий таъминоти яратилган ва амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлиги томонидан берилган гувоҳнома: №ДГУ 202406635. 18.05.2024 й.). Натижада, ушбу дастурий таъминотлар Сув танқислиги шароитида қишлоқ хўжалиги ихтисослашувини такомиллаштириш орқали ерлардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш асосида қишлоқ хўжалиги экинларининг кам сув таъминотига мослашган сарф этилаётган ортиқча меҳнат ва маблағларни тежаш имконини берган.
Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ хўжалиги ерларининг шўрланиш, ер тузиш ва сифатини баҳолаш хариталари 1:10000 масштабда тузилган(Қорақалпоғистон Республикаси қишлоқ хўжалиги Вазирлигининг 2024-йил 16-апрелдаги 01/013-1518-сонли маълумотномаси). Натижада ҳудуд ерларининг хоссалари тўғрисида аниқ маълумотлар олиш имконини берган.