Ражабов Бобир Бозоровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Кенг қамровли чизел-култиваторга дала юзасини текислайдиган ва унда майин тупроқ қатламини ҳосил қиладиган мослама ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш”, 05.07.01 – Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/Т4502.
Илмий раҳбар: Тўхтақўзиев Абдусалим, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қишлоқ хўжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қишлоқ хўжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти, DSc.05/13.05.2020.Т.112.01.
Расмий оппонентлар: техника фанлари доктори, профессор Имомқулов Қутбиддин Боқижонович; техника фанлари бўйича фалсафа доктори Науризбаев Аллияр Осербаевич.
Етакчи ташкилот: Қишлоқ хўжалиги техникаси ва технологияларини сертификатлаш ва синаш маркази.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади. кенг қамровли чизел-култиваторга дала юзасини текислайдиган ва унда майин тупроқ қатламини ҳосил қиладиган мослама ишлаб чиқиш ҳамда унинг параметрларини асослаш йўли билан ерларни экишга тайёрлашда иш сифатини ошириш, ёнилғи, меҳнат ва бошқа харажатлар сарфини камайтиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кенг қамровли чизел-култиваторга мосламанинг конструктив схемаси дала юзаси олдин текисланиши ва кейин унда майин тупроқ қатлами ҳосил қилинишини ҳисобга олиниб технологик жараён сифатли ва кам энергия сарфлаб бажарилиши шартидан ишлаб чиқилган;
мослама параметрларининг ўзгариш чегаралари унинг ишчи қисмларини тупроқ билан ўзаро таъсирлашиш жараёнларини ифодаловчи аналитик боғланишлар асосида тупроқнинг физик-механик хоссалари ва агрегат ҳаракат тезлигини ҳисобга олган ҳолда аниқланган;
мосламанинг параметрлари тупроқнинг ҳажмий эзилиш коеффициенти, ташқи ва ички ишқаланиш бурчаклари, унинг уваланиш сифати ва дала юзасини текисланиш даражаси белгиланган талабларга мос келиши ҳамда унинг тортишга қаршилиги эса кам бўлиши ҳисобга олиниб аниқланган;
мослама текислагичининг агротехник ва энергетик кўрсаткичларини баҳоловчи регрессия тенгламаларини биргаликда ечиш орқали унинг қамраш кенглиги, баландлиги ва очилиш бурчагининг ҳамда ҳаракат тезлигининг мақбул қийматлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Кенг қамровли чизел-култиваторга дала юзасини текислайдиган ва унда майин тупроқ қатламини ҳосил қиладиган мослама ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
мослама билан жиҳозланган кенг қамровли чизел-култиваторга дастлабки талаблар ва техник топшириқ ишлаб чиқилган (Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2024 йил 24 июндаги 05/04-04-284-сон маълумотномаси). Натижада кенг қамровли чизел-култиваторга асосланган параметрларга эга бўлган дала юзасини текислайдиган ва унда майин тупроқ қатламини ҳосил қиладиган мослама ишлаб чиқиш имкони яратилган;
ишлаб чиқилган мослама билан жиҳозланган кенг қамровли чизел-култиваторнинг тажриба нусхаси Тошкент вилоятининг Янгийўл туман “БАРАКАЛИ ЗАМИН АГРО” МЧЖ ва Қуйи Чирчиқ туман “ТCТ АГРО CЛУСТЕР” МЧЖ ҳамда “ОҚ ТЕПАЛИК ШАВКАТ” фермер хўжаликларига жорий этилган (Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2024 йил  24 июндаги 05/04-04-284-сон маълумотномаси). Натижада ерларни экишга тайёрлашда умумий харажатлар 33 фоизга, меҳнат сарфи эса 77 фоизга камайган;
дала юзасини текислайдиган ва унда майин тупроқ қатламини ҳосил қиладиган мосламанинг саноат нусхаларини ишлаб чиқиш ва тайёрлаш учун лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари (дастлабки талаблар, техник топшириқ ва чизмалар) “БМКБ-АГРОМАШ” АЖ да лойиҳалаш жараёнига жорий этилган (Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2024 йил 24 июндаги 05/04-04-284-сон маълумотномаси). Натижада кенг қамровли чизел-култиваторга асосланган параметрларга эга бўлган дала юзасини текислайдиган ва унда майин тупроқ қатламини ҳосил қиладиган мослама ишлаб чиқариш имкони яратилган.