Закиряева Нодира Ғафуровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: “Миллий услуб ва декоратив элементларни тадқиқ қилиш ҳамда замонавий кийимларда қўллаш (меҳмонхона ходимлари офис кийими мисолида)” 05.06.04-Тикувчилик буюмлари технологияси ва костюм дизайни.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Т4272
Илмий раҳбар: Ташпулатов Салих Шукурович, техника фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи:
Бухоро муҳандислик- технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами:
Бухоро муҳандислик-технология институти, PhD.03/29.10.2021.Т.101.03
Расмий оппонентлар: 1. Муминова Умида Тухтасиновна, техника фанлари доктори, профессор (ихтисослик шифри 05.06.04) Илмий кенгаш аъзоси;
2. Чориева Мухаббат Мухаммадовна, техника фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент (ихтисослик шифри 05.06.04);
Етакчи ташкилот: Наманган тўқимачилик саноати институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: замонавий либослар учун (меҳмонхона ходимлари офис кийими мисолида) бадиий ва конструктив ечимларни яратишда анʼанавий оʻзбек либослари ва безак элементларидан фойдаланиш механизмларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
асосида меҳмонхона ходимлари офис кийимининг безак элементларини қўллаш имкониятларини берувчи материаллари ва конструксиясига мос равишда ранги, фактураси, тикув буюмининг асосий кисмлари бўлган олд бўлак финксионал-конструктив бўлинмалари, шунингдек олд адип, лацкани ва ёқа кенглиги каби қисмларига қўйиладиган талаблар ишлаб чиқилган;
меҳмонхона ходимларининг ҳаракатлари эркинлигини таъминлайдиган, миллий анъаналар ва замонавий талабларни ўзида мужассам этган офис кийимининг олд ва орт деталлари билан яхлит бичилган енгни юқори қирқимининг бўйин асоси нуқтасига нисбатан ҳосил қиладиган қиялик бурчаги қийматини ўзгартириш асосида “енг-ўмиз” конструктив тугунининг такомиллаштирилган конструксияси ишлаб чиқилган;
офис кийимини орқа кенглигига, кўкрак айланасига бериладиган қўшимча ҳақлар қиймати, яхлит бичилган енгни қиялик бурчаги каби конструктив параметрларининг кийимнинг ташқи динамик мослигига боғлиқлигининг регрессия тенгламалари ва математик моделлари ишлаб чиқилган ҳамда улар асосида орқа елка кенглиги, орт томондан боʼйин нуқтасидан бел чизиғи гача тана узунлиги, ИИ- чи кўкрак айланаси каби оптимал конструктив параметрлар аниқланган;
миллий нақшларнинг стилизациялашган шакллари яратилган ва замонавий офис кийимининг олд адиби, лацкани каби деталларида рационал жойлашуви кийим қисмларининг геометриc ўлчамларига мослигини таъминлаш учин машстаблаш усули билан ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
миллий кийим бичимлари ва улардаги нақшлар турлари, уларнинг кийим сиртида жойлашуви ҳақидаги мавжуд адабиётлар, музей экспонатларини ўрганиш ҳамда миллий нақшларни стилизациялш ва уларни замонавий кийимда қўллаш бўйича олинган натижалар асосида:
Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг саноат намунасига 2 патент олинган (№САП 02378, 31.01.2023 й. «Мехмонхона ходимлари учун эркаклар офис кийими тўплами» ҳамда № САП 02377, 31.01.2023 й. «Мехмонхона ходимлари учун аёллар офис кийими тўплами»). Натижада мехмонхона ходимлари учун миллий анъаналарни ва қадриятларимизни ўзида акс этган, меҳмонхона имиджига мос келадиган замонавий сифатли офис кийимлари билан таъминланган.
миллий анъаналар асосида меҳмонхона ходимлари кийим комплектлари ва уларнинг конструкторлик-техник ҳужжатлар пакети «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси тасарруфидаги тикувчилик корхоналарида, шу жумладан, «ОФС» МЧЖ, «Ал-Ҳаким Плус» МЧЖ, “УзПолЧарм” МЧЖ (Бухоро вилояти) корхоналарида ишлаб чиқаришга жорий қилинган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2023 йил 30 октябрдаги 03/25-2267-сонли маълумотномаси). Натижада маҳаллий хомашёлардан фойдаланиш ва ишлов бериш технологиясини такомиллаштириш асосида ишлаб чиқарилган маҳсулот бирлигига нисбатан меҳнат унумдорлиги 13,76% га ошишига эришилган, меҳмонхона ишчилари сифатли офис кийими билан таъминланган, ушбу кийимлар жорий этилган меҳмонхоналарда меҳмонлар сони ошган.
Миллий анъаналар асосида меҳмонхона ходимлари кийим комплектлари ва уларнинг конструкторлик-техник ҳужжатлар пакети «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси тасарруфидаги тикувчилик корхоналарида, шу жумладан, «ОФС» МЧЖ, «Ал-Ҳаким Плус» МЧЖ, “УзПолЧарм” МЧЖ (Бухоро вилояти) корхоналарида ишлаб чиқаришга жорий қилинган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2023 йил 30 октябрдаги 03/25-2267-сонли маълумотномаси). Натижада маҳаллий хомашёлардан фойдаланиш ва ишлов бериш технологиясини такомиллаштириш асосида ишлаб чиқарилган маҳсулот бирлигига нисбатан меҳнат унумдорлиги 13,76% га ошишига эришилган, меҳмонхона ишчилари сифатли офис кийими билан таъминланган, ушбу кийимлар жорий этилган меҳмонхоналарда меҳмонлар сони ошган. “