Яхшиева Зебо Рашидовнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Инглиз ва ўзбек адабиётида Амир Темур образи талқинлари: тарихий ҳақиқат ҳамда бадиий воқелик уйғунлиги”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация рўйхатга олинган рақам: Б2022.4.DSc/Fil495.
Диссертация бажарилган муассаса: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялар университети Қарши филиали.
Илмий маслаҳатчи: Дамин Тураев, филология фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Жиззах давлат педагогика университети, PhD.03/04.06.2020.Fil.113.02 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир марталик кенгаш.
Расмий оппонентлар: Халилова Дилбар Жалиловна, филология фанлари доктори; Каршибаева Улжан Давировна, филология фанлари доктори, профессор; Носиров Азмиддин Нормаматович, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Навоий давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва оъзбек адабийотида Амир Темур образи бадиий талқин етилган асарлардаги тарихий ҳақиқат ҳамда бадиий воқелик уйғунлигини очиб бериш асосида жаҳон ва оъзбек адабийотининг тадрижий тараққийот тенденсийаларини тайин етиш ҳамда уларнинг миллий адабийотимиздаги истиқболли тамойилларини аниқ белгилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инглиз ва ўзбек илмий ва бадиий адабийотида Амир Темур образи талқинининг тадрижий тараққиёти кузатилиб, бу образнинг мумтоз ва замонавий адабийотдаги талқинлари очиб берилган;
турли жанрлардаги асарларда ижодкор ижтимоий-эстетик идеали ҳамда, тарихий шахс консепсияси аниқланиб,  Амир Темур ва темурийларга бағишланган романларда тарихий ҳақиқатнинг бадиий воқеликка айланиш принциплари белгиланган;
инглиз ва ўзбек тарихий романлари генезиси тадқиқ этилиб, Амир Темур ва темурийларга бағишланган асарлар консепсияси, архитектоникаси аниқланган;
Амир Темур образининг драматик талқинлари тадқиқи амалга оширилиб, инглиз ва оъзбек драматургиясида Темур образини бадиий талқин қилишдаги оъзига хосликлар далилланган;
инглиз ва оъзбек лирикасида Соҳибқирон Амир Темур сиймоси талқинида индивидуал ижодий услуб ҳамда бадиий маҳорати, Амир Темурга бағишланган шеърларнинг поетик хусусиятлари очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Инглиз ва ўзбек адабиётшунослигида Амир Темурга бағишланган асарлар тадқиқи юзасидан олинган илмий натижалар асосида:
инглиз ва ўзбек илмий ва бадиий адабийотида Амир Темур образи талқинининг тадрижий тараққиёти кузатилиб, бу образнинг мумтоз ва замонавий адабийотдаги талқинлари ҳақидаги хулосалардан АР08855741 “Рукописное наследие Казахстана как парадигма “Духовного возрождения” нации: сбор, хранение, цифровизация, систематизация, создание электронного каталога, публикация и исследование” номли фундаментал лойиҳа ишини амалга оширишда фойдаланилган (Қозоғистон Республикаси М.О.Ауэзов номидаги номидаги Адабиёт ва санъат институтининг 2024-йил 8 июлдаги 056/258-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳанинг назарий қисмининг муҳим илмий янгиликлар билан бойитилишига эришилган;
турли жанрлардаги асарларда ижодкор ижтимоий-эстетик идеали ҳамда, тарихий шахс консепсияси аниқланиб,  Амир Темур ва темурийларга бағишланган романларда тарихий ҳақиқатнинг бадиий воқеликка айланиш принципларига оид хулосалардан 2021-2023-йилларга моължалланган ПФ-201912258 “Оъзбек адабиётининг коъп тилли (оъзбек, рус, инглиз тилларида) электрон платформасини яратиш” номли лойиҳа ишини амалга оширишда фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат оъзбек тили ва адабийоти университетининг 2024-йил 22-августдаги  04/1-2146-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳанинг илмий-назарий асосларини бойитишда муҳим манба вазифасини ўтаган;
инглиз ва ўзбек тарихий романлари генезиси тадқиқ этилиб, Амир Темур ва темурийларга бағишланган асарлар консепсияси, архитектоникаси борасидаги қарашларидан “Митти юлдуз” жилолари ёхуд Абдулла Орипов издошлари ҳузурида” мавзусидаги 54-10/104 рақамли лойиҳа ишини амалга оширишда фойдаланилган (Оъзбекистон Йозувчилар уюшмаси Қашқадарйо вилойат боълимининг 2023-йил 23-декабрдаги 37/6-сон маълумотномаси) Натижада лойиҳанинг назарий асосларини Амир Темурга оид қарашлар билан бойитишда ва амалга жорий қилишда ёзувчининг ижтимоий-эстетик қарашларини такомиллаштириш ва маҳоратини ошириш учун инглиз ва ўзбек адабиёти намуналари таҳлилларидан фойдаланишда муҳим манба сифатида фойдаланилган;
Амир Темур образининг драматик талқинлари тадқиқи амалга оширилиб, инглиз ва оъзбек драматургиясида Темур образини бадиий талқин қилишдаги оъзига хосликлар тўғрисидаги хулосалардан 2020-2023-йилларга мўлжалланган ФЗ-201912099 “Ўзбек фолклорининг ўзбек ва инглиз тилларидаги веб сайти ва мултимедия маҳсулотларини яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Наманган давлат университетининг 2024-йил 29-августдаги  1003/4-сон маълумотномаси). Натижада мазкур лойиҳа ишининг анъанавийлик ва ретроспективликни юзага чиқаришдаги бадиий маҳоратга хос илмий маълумотлар билан бойитилишига эришилган;
инглиз ва оъзбек лирикасида Соҳибқирон Амир Темур сиймоси талқинида индивидуал ижодий услуб ҳамда бадиий маҳорати, Амир Темурга бағишланган шеърларнинг поетик хусусиятлари хусусидаги мулоҳазалардан Қашқадарйо вилойат телерадиокомпанийасининг “Таълим ва ислоҳот” туркум коърсатувларини таййорлашда фойдаланилган (Оъзбекистон Миллий телерадиокомпанийаси Қашқадарйо вилойат телерадиокомпанийасининг 2023-йил 23-октябрдаги 17-05/208-сон маълумотномаси). Натижада коърсатувларнинг илмий-оммабоплиги изчил бойитилиб, жаҳон ва оъзбек адабийотида Амир Темур образини йаратиш, тарихий ҳақиқат ва унинг бадиий талқини масалаларини йоритиш вазифаси амалга оширилган.