Кайтаров Вохид Раимкуловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи):
“Рақамли иқтисодиёт шароитида тижорат банкларининг депозит операсияларини такомиллаштириш”, 08.00.07 – “Молия, пул муомаласи ва кредит” ва 08.00.16 – “Рақамли иқтисодиёт ва халқаро рақамли интеграция (иқтисодиёт фанлари)”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2PhD/Iqt2359
Илмий раҳбар: Суюнов Дилмурод Холмуродович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Бизнес ва тадбиркорлик олий мактаби.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент халқаро университети,       DSc. 22/29.12.2023.I.175.01
Расмий оппонентлар: Норов Акмал Рузимаматович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор;
Салаев Расул Шавкатович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент Кимё халқаро университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади рақамли иқтисодиёт шароитида тижорат банкларининг депозит операсияларини такомиллаштиришга қаратилган илмий-назарий таклифлар ва амалий тавсийаларни ишлаб чиқиш ҳисобланади.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
чакана мижозлар учун янги рақамли сервисларни жорий қилиш, иловаларни ишлаш тезлигини ошириш ва депозит хизматларини масофавий кўрсатиш каналларидан фойдаланишни фаоллаштириш йўли билан чакана депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини ошириш асосланди;
транзакциялар таҳлили асосида депозит хизматларини индивидуаллаштириш, Опен АПИ технологияси ёрдамида мижозларнинг молиявий эҳтиёжлари талабларига мос келадиган депозит маҳсулотларини таклиф қилиш йўли билан депозитларнинг инвестисион жозибадорлигини ошириш асосланди;
тижорат банкларида депозит ва кредитлар ўртасида юзага келадиган трансформасия рискини пасайтириш мақсадида банк кредитлари билан депозит фоизлари ўртасида 1 фоизга 0,25 фоиз каби тўғри пропорсионаллик ўрнатиш таклиф этилди;
тижорат банкларини комплекс трансформасия қилиш жараёнида банк депозитлари ҳажми ўзгаришининг банк барқарорлигига та'сири билан боғлиқ жиҳатларини ифодаловчи эмпирик баҳолаш модели асосида 2027 йилга қадар прогноз ссенарийлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Рақамли иқтисодиёт шароитида тижорат банкларининг депозит операцияларини трансформациялашни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
чакана мижозлар учун янги рақамли сервисларни жорий қилиш, иловаларни ишлаш тезлигини ошириш ва депозит хизматларини масофавий кўрсатиш каналларидан фойдаланишни фаоллаштириш йўли билан чакана депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини оширишга доир таклифи АТБ “Ўзсаноатқурилишбанк” фаолиятларига жорий этилган (АТБ “Ўзсаноатқурилишбанк”нинг 2024 йил 27 сентябрдаги 57-сон далолатномаси). Натижада, “Ўзсаноатқурилишбанк” АТБда чакана депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғи 2023 йилда 2022 йилга нисбатан 17,4 фоизга оширишга эришилди.
транзакциялар таҳлили асосида депозит хизматларини индивидуаллаштириш, Опен АПИ технологияси ёрдамида мижозларнинг молиявий эҳтиёжлари талабларига мос келадиган депозит маҳсулотларини таклиф қилиш йўли билан депозитларнинг инвестисион жозибадорлигини оширишга доир таклифи АТБ “Ўзсаноатқурилишбанк” фаолиятларига жорий этилган (АТБ “Ўзсаноатқурилишбанк”нинг 2024 йил 27 сентябрдаги 57-сон далолатномаси). Натижада, “Ўзсаноатқурилишбанк” АТБда 2023 йилда 2022 йилга нисбатан муддтли депозитларнинг ҳажми 8,6 фоизга ошгани ҳолда, муддатли депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги улуши 8,5 фоизли пунктга ошди.
тижорат банкларида депозит ва кредитлар ўртасида юзага келадиган трансформасия рискини пасайтириш мақсадида банк кредитлари билан депозит фоизлари ўртасида 1 фоизга 0,25 фоиз каби тўғри пропорсионаллик ўрнатишга доир таклифи АТБ “Ўзсаноатқурилишбанк” фаолиятларига жорий этилган (АТБ “Ўзсаноат-қурилишбанк”нинг 2024 йил 27 сентябрдаги 57-сон далолатномаси). Натижада, “Ўзсаноатқурилишбанк” АТБда кредитлар фоизининг бир фоизга ошиши узоқ муддатли депозитлари фоизини 0,25 фоизга ошириши ҳамда узоқ муддатли депозитлари фоизининг бир фоизга ошиши эса умумий депозитлар ҳажмини ўртача 177,6 млрд.сўмга ошириши эконометрик структуравий вектор авторегрессия модел орқали аниқланди.
тижорат банкларини комплекс трансформасия қилиш жараёнида банк депозитлари ҳажми ўзгаришининг банк барқарорлигига та'сири билан боғлиқ жиҳатларини ифодаловчи эмпирик баҳолаш модели асосида 2027 йилга қадар прогноз ссенарийларига доир таклифи АТБ “Ўзсаноатқурилишбанк” фаолиятларига жорий этилган (АТБ “Ўзсаноатқурилиш-банк”нинг 2024 йил 27 сентябрдаги 57-сон далолатномаси). Натижада, “Ўзсаноат-қурилишбанк” АТБда умумий депозитлари ҳажми 95 фоиз эҳтимоллик билан оптимал ссенарий кўрсаткичлари 19788 трлн.сўмни ташкил қилиб, 2024 йил январ ойига нисбатан 43,4 фоизга ошиши прогноз қилинди.

Yangiliklarga obuna bo‘lish