Мавлонов Акмалхўжа Юсуповичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: “Коррупцияга қарши курашишда ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланишнинг ташкилий-ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш (божхона органлари мисолида)”, “12.00.12 – Коррупция муаммолари (юридик фанлар)”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.4.PhD/Yu658.
Илмий раҳбар: Мамасиддиқов Музаффаржон Мусажонович, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси, DSc.31/31.12.2020.Yu.67.01.
Расмий оппонентлар: Тиллабаев Мирзатилла Алишерович, юридик фанлар доктори, профессор; Бобоев Миршод Муротович, юридик фанлар бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Жамоат хавфсизлиги университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқот мақсади Ўзбекистон Республикаси божхона органлари мисолида коррупцияга қарши курашишда АКТдан фойдаланишнинг ташкилий-ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисидаги қонунчилик ҳужжатларига тўлиқ риоя этиш ҳамда божхона тизими фаолиятида очиқлик принципларига амал қилиш даражасини оширишга қаратилган Божхона хизмати органлари фаолиятининг очиқлиги концепциясини қабул қилиш зарурати асослантирилган;
коррупциясиз божхона хизматини яратиш, унинг ахборот тизимларини сунъий интеллект элементлари билан бирлаштириш, коррупция хавфи моделларини баҳолаш асосида божхона расмийлаштируви жараёнларини рақамлаштириш ва божхона органларида коррупциявий хавфи юқори бўлган лавозимларни эгаллаб турган ходимлар фаолиятини тизимли мониторинг қилишнинг ҳуқуқий механизмларини ишлаб чиқиш зарурияти асослантирилган;
Божхона қўмитаси кадрлар хизматининг фаолиятини соддалаштириш ва автоматлаштириш, назорат тизимини ўрнатиш ҳамда фаолиятига тегишли турли хиллардаги таҳлилларни яратиш, вакант лавозимларни қисқа фурсатларда муносиб номзодлар билан жамлаш, ходимларга тегишли бўлган барча ҳужжатларнинг юритилишини тўлиқ электрон кўринишга ўтказиш ва ҳисоботларни қисқа фурсатларда бажаришни норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар билан тартибга солиш зарурияти асослантирилган;
Божхона чегараси халқаро аэропортлар орқали ҳаракатланувчи йўловчилар бўйича авиакомпаниялар томонидан олдиндан тақдим этилган маълумотлар асосида йўловчилар томонидан олдиндан содир этилиши мумкин бўлган хавфларни аниқлаш ва уларни минималлаштиришнинг ҳуқуқий механизмларини ишлаб чиқиш зарурияти асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот асосида олинган натижалар қуйидагиларда ўз ифодасини топган:
давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисидаги қонунчилик ҳужжатларига тўлиқ риоя этиш ҳамда божхона тизими фаолиятида очиқлик принципларига амал қилиш даражасини ошириш таклифлари асосида “Божхона хизмати органлари фаолиятининг очиқлиги концепцияси”ни ишлаб чиқишда фойдаланилиб, Божхона қўмитасининг 2022 йил 18 июндаги 145-сон буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитасининг 2024 йил 21 августдаги 6/05-24-00362-сон далолатномаси). Ушбу таклифларнинг амалиётга жорий этилиши божхона органлари фаолиятида очиқлик сиёсатининг янада такомиллаштирилишига хизмат қилган;
коррупциясиз божхона хизматини яратиш, унинг ахборот тизимларини сунъий интеллект элементлари билан бирлаштириш, коррупция хавфи моделларини баҳолаш асосида божхона расмийлаштируви жараёнларини рақамлаштириш ва божхона органларида коррупциявий хавфи юқори бўлган лавозимларни эгаллаб турган ходимлар фаолиятини тизимли мониторинг қилиш юзасидан билдирилган таклифлар “Коррупциявий хавфларни бошқариш” ахборот тизими ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитасининг 2024 йил 21 августдаги 6/05-24-00362-сон далолатномаси). Ушбу таклифларнинг амалиётга жорий этилиши божхона расмийлаштируви жараёнларини рақамлаштириш ва божхона органларида коррупциявий хавфи юқори бўлган лавозимларни эгаллаб турган ходимлар фаолиятини тизимли мониторинг қилиш ишларини самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
Божхона қўмитаси кадрлар хизматининг фаолиятини соддалаштириш ва автоматлаштириш, назорат тизимини ўрнатиш ҳамда фаолиятига тегишли турли хиллардаги таҳлилларни яратиш, вакант лавозимларни қисқа фурсатларда муносиб номзодлар билан жамлаш, ходимларга тегишли бўлган барча ҳужжатларнинг юритилишини тўлиқ электрон кўринишга ўтказиш ва ҳисоботларни қисқа фурсатларда бажаришни норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар билан тартибга солиш таклифлари асосида “Божхона ходими” ахборот тизимини яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитасининг 2024 йил 21 августдаги 6/05-24-00362-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши божхона фаолиятини соддалаштириш ва автоматлаштириш, кадрлар сиёсатида шаффофлик ва объективликни таъминлаш, кадрлар билан ишлаш соҳасида замонавий ахборот-коммуникация технологияларини самарали қўллаш имконият яратган;
Божхона чегараси халқаро аэропортлар орқали ҳаракатланувчи йўловчилар томонидан олдиндан содир этилиши мумкин бўлган хавфларни аниқлаш ва уларни минималлаштиришнинг ҳуқуқий механизмларини ишлаб чиқиш таклифлари “Масофавий божхона назорат” ахборот тизимини яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитасининг 2024 йил 21 августдаги 6/05-24-00362-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг қабул қилиниши республиканинг халқаро аэропортларидаги божхона чегаралари орқали ҳаракатланувчи йўловчилар бўйича авиакомпаниялар томонидан олдиндан тақдим этилган маълумотлар асосида йўловчилар томонидан содир этилиши мумкин бўлган хавфларни олдиндан аниқлаш ва уларни минималлаштириш ҳамда божхона қонун ҳужжатлари бузилишини олдини олишга хизмат қилган.
