Ашуров Бекзод Шавкатжон ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Замонавий ўзбек насрида ит образи поетикаси (Саид Аҳмад, Нурали Қобул ва Нормурод Норқобилов асарлари мисолида)”, 10.00.02 – Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.PhD/Fil2430.
Илмий раҳбар: Сулаймонов Мўминжон Юсубжонович, филология фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, PhD.03/04.06.2020.Fil.76.04.
Расмий оппонентлар: Раҳмонова Зулайҳо Жалоловна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент; Йўлчиев Қаҳҳор Ваҳобович, филология фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек насрида, Саид Аҳмад, Нурали Қобул ва Нормурод Норқобилов ҳикоя ва қиссаларида ит образнинг бадиий-эстетик функсияси, поетикасини, образнинг ёзувчи ижодий ниятига боғлиқ жиҳатларини аниқлаш ҳамда адабий жараён тараққиётида тутган ўрнига баҳо бериш орқали ит образининг характерли томонларини кўрсатишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ХХ аср ўзбек насрида Саид Аҳмад, Нурали Қобул, Нормурод Норқобилов асарларидаги ит образининг тадрижий такомили аниқланиб, мазкур образнинг юзага чиқувчи эталон, анъанавий, руҳий-эмоционал ва ҳиссий англаш восита ва усули эканлиги  далилланган;
Саид Аҳмад асарларидаги Қоракўз Мажнун, Қоплон лақабли ит образлари ёрдамида инсонга инсоннинг садоқатини бадиий ёритилиши орқали ХХ аср иккинчи ярмида кишилик жамиятида глобал муаммога айланган инсон шахснинг тушунишдаги мураккаб машаққатлар исботланган;
Нурали Қобул қиссасидаги бола ва ит ўртасидаги ўзаро маънавий боғлиқлик, Нормурод Норқобилов қиссаларидаги ит образлари орқали кишилар турмуш тарзининг жонворлар ҳаётига ўхшаш ҳолатлари тасвири, ҳар бир персонаж ва ит образи орқали жамият аъзолари ўртасидаги муносабатлар ифодаси ёзувчиларнинг индивидуал ёндашуви, маҳорати ва асарларнинг поетик хусусиятларининг кучайтирувчи бадиий ифода жараёнлари учун восита эканлиги асосланган;
ўзбек адабиётида ит образи ва унинг тарихий тараққиёти ҳамда мазкур образнинг ҳар бир давр нуқтайи назаридан келиб чиқиб намоён этадиган ижтимоий-сиёсий, миллий-ментал, маънавий-ахлоқий, бадиий-эстетик вазифаси очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Замонавий ўзбек насрида ит образи поетикасининг Саид Аҳмад, Нурали Қобул ва Нормурод Норқобилов ҳикоя ва қиссалари мисолидаги тадқиқот натижасида олинган илмий натижалар асосида:
ўзбек адабиётида ит образи ва унинг тарихий тараққиёти ҳамда мазкур образнинг ҳар бир давр нуқтайи назаридан келиб чиқиб намоён этадиган ижтимоий-сиёсий, миллий-ментал, маънавий-ахлоқий, бадиий-эстетик вазифаси очиб берилган фикр ва хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг ПФ-201912258 рақамли “Ўзбек адабиётининг кўп тилли (ўзбек, рус, инглиз, тилларида) электрон платформасини яратиш” мавзусидаги лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2024-йил 11-июлдаги 04/1-1815-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳада ўзбек насридаги образ ва образлилик анъаналалари ҳақидаги маълумотлар янги илмий-маълумотлар билан бойитилган;
ХХ аср ўзбек насрида Саид Аҳмад, Нурали Қобул, Нормурод Норқобилов асарларидаги ит образининг тадрижий такомили аниқланиб, мазкур образнинг юзага чиқувчи эталон, анъанавий, руҳий-эмоционал ва ҳиссий англаш восита ва усули эканлиги  далилланган натижалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг ИЛ-402104474 рақамли “болаларадабиёти.уз” электрон платформа ва унинг мобил иловасини яратиш” мавзусидаги лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2024-йил 11-июлдаги 04/1-1814-сон маълумотномаси). Натижада Саид Аҳмаднинг ит образини яратиш маҳоратига оид қарашлар ёзувчи ижодига оид янгича манба бўлиб хизмат қилган;
Саид Аҳмад асарларидаги Қоракўз Мажнун, Қоплон лақабли ит образлари ёрдамида инсонга инсоннинг садоқатини бадиий ёритилиши орқали ХХ аср иккинчи ярмида кишилик жамиятида глобал муаммога айланган инсон шахснинг тушунишдаги мураккаб машаққатлар таҳлилий исботланган фикр-мулоҳазалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали” ДМнинг “Бедорлик”, “Ижод завқи”, “Таълим ва тараққиёт”, “Миллат ва маънавият” эшиттиришларининг ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (ЎЗМТРКнинг 2024-йил 8-августдаги 04-36-922-сон маълумотномаси). Натижада кўрсатувлари мазмуни бойиши, бадиий образнинг эстетик, маънавий-маърифий ҳамда тарбиявий-ахлоқий хусусиятлари орқали кишиларни эмоционал-эстетик ҳис-туйғуларни уйғотиш, китобхонлик маданиятини шакллантириш ишларининг савияси ошишига эришилган.