Jo‘raev Yashnarjon Rovshan o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan tarmog‘i nomi): Ta’lim muassasalarida avtomobil haydovchilarini tayyorlash sifatini oshirish uslubini takomillashtirish, 13.00.02 – “Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi” (texnika) (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.4.PhD/Ped4114.
Ilmiy rahbar: Muxammadiev Komil Burxonovich, pedagogika fanlari doktori (DSc), professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat transport universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent davlat transport universiteti huzuridagi ilmiy daraja beruvchi PhD.15/31.08.2022.T.73.01 raqamli Ilmiy kengash asosida bir martalik ilmiy kengash.
Rasmiy opponentlar: Xudoyqulov Xol Jumaevich, pedagogika fanlari doktori, professor ; Abdullaev Botir Inatovich, texnika fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Guliston davlat universiteti.
II. Tadqiqotning maqsadi ta’lim muassasalarida avtomobil haydovchilarini tayyorlash sifatini oshirish uslubini takomillashtirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ta’lim muassasalarida “Yo‘l harakati qoidalari” fanini o‘rgatish sifatini oshirish va tinglovchilarda yo‘l-transport vaziyatlarini to‘g‘ri baholay olish ko‘nikmalarini bosqichma-bosqich shakllantirish (birinchi bosqichida umumiy bandlar tizimlashtirilgan, ikkinchi bosqichida mavzular matni va muammoli vaziyatlar aniqlashtirilgan, uchinchi bosqichida ta’lim jarayonining muammoli vaziyatlari asoslangan, to‘rtinchi bosqichda mavzular yuzasidan qisqacha munozarali savol-javoblar shakllantirilgan) asosida avtomototransport vositalari haydovchilarini tayyorlash usuli takomillashtirilgan;
ta’lim muassasalarida “Yo‘l harakati qoidalari” fanidan kommunikativ texnologiyalarni intensiv ta’limda qo‘llash orqali avtomototransport vositalari haydovchilarini tayyorlash usuli va tinglovchilarning kasbiy ma’lumotlari, qabul qila olish darajasi, malakasi, ko‘nikmasi turlicha bo‘lganligini hisobga olgan holda ularning yoshi, bilimi hamda boshqaruvda yo‘l qo‘ygan xatolarini hisobga oluvchi mezonlar asoslangan;
avtomobil haydovchilarni tayyorlash jarayonining birinchi bosqichida me’yoriy hujjatlarga asosan haydovchiga ko‘rsatiladigan malaka talablari murakkab bo‘lishi sababli mustaqil ta’limni joriy etish, ikkinchi bosqichida o‘zlashtirmagan bilimlariga ustuvorlik berish asosida umumlashtirilgan uslub takomillashtirilgan va uni tashkil etuvchi ko‘rsatkichlarning mezonlari asoslangan;
avtomobil haydovchilarni tayyorlash jarayonida tinglovchilarda murakkab yo‘l-transport vaziyatlarini baholash va real sharoitlarda to‘g‘ri qaror qabul qila olish ko‘nikmalarini shakllantirishning metodik asosini (noan’anaviy pedagogik usullar 1+1, 5+7, charxpalakni aylantir va o‘tilgan mavzularga javob ber) yaratgan holda pedagogik taksonomiya orqali nazariy va amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish jarayonlari takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Ta’lim muassasalarida avtomobil haydovchilarini tayyorlash sifatini oshirish uslubini takomillashtirish yuzasidan o‘tkazilgan tajribalar asosida:
ta’lim muassasalarida “Yo‘l harakati qoidalari” fanini o‘rgatish sifatini oshirish va tinglovchilarda yo‘l-transport vaziyatlarini to‘g‘ri baholay olish ko‘nikmalarini bosqichma-bosqich shakllantirish asosi Toshkent davlat trasnport universitetining “Yo‘l transport hodisasi ekspertizasi” va “Yo‘l harakati qoidalari va harakat xavfsizligi asoslari” nomli o‘quv qo‘llanmalar  mazmuniga singdirilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2022-yil
19-iyundagi 233-sonli buyrug‘iga asosan 233-0980 nashr ruxsatnomasi hamda Toshkent davlat transport universitetining 2024-yil 1-martdagi 51-U-son buyrug‘iga asosan 51-311 nashr ruxsatnomasi, O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligining 2022-yil 15-noyabrdagi 2/7096-son ma’lumotnomasi). Natijada avtomototransport vositalari haydovchilarini tayyorlash usuli takomillashtirilgan;
ta’lim muassasalarida “Yo‘l harakati qoidalari” fanidan kommunikativ texnologiyalarni intensiv ta’limda qo‘llash orqali avtomototransport vositalari haydovchilarni tayyorlash usuli va tinglovchilarning yoshi, bilimi hamda boshqaruvda yo‘l qo‘ygan hatolarini hisobga oluvchi mezonlar asoslangan
“Avto Trans Kasb” avtomaktabida ta’lim jarayoniga tatbiq etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligining 2023-yil 17-mart 2/1707-son ma’lumotnomasi). Natijada tinglovchilarning bilim darajasi 17 % ga, avtomobilni boshqarish qobiliyati 7 % ga oshgan;
avtomobil haydovchilarni tayyorlash jarayonining birinchi bosqichida mustaqil ta’limni joriy etish, ikkinchi bosqichida o‘zlashtirmagan bilimlariga ustivorlik berish asosida umumlashtirilgan usuli “Avto Akbar Daimler” avtomaktabida ta’lim jarayoniga yo‘l harakati qoidalarini o‘rgatishda QR-kodni skaner qilish texnologiyasi joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligining 2023-yil 17-mart 2/1707-son ma’lumotnomasi). Natijada avtomobil haydovchilarining yoʻllarda qoida buzish holatlari e’tiborga olingan holda, transport vositalarini boshqarishga o‘rgatish 5 % ga, yo‘l harakati qoidalarini o‘rgatishda QR-kodni skaner qilish texnologiyasi orqali 15,7 % ga oshgan;
avtomobil haydovchilarni tayyorlash jarayonida tinglovchilarda murakkab yo‘l-transport vaziyatlarini baholash va real sharoitlarda to‘g‘ri qaror qabul qila olish ko‘nikmalarini shakllantirishning metodik asosi “Toshkent davlat transport universiteti” yo‘l harakatini tshkil etish ta’lim yo‘nalishi o‘quv jarayoniga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligining 2023-yil 17-mart
 2/1707-son ma’lumotnomasi). Natijada pedagogik taksonomiya orqali nazariy va amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish jarayonlari takomillashtirilgan.