Siddikov Jaxongir Nosurilloevichning    
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Ergonimlarning lingvistik tadqiqi (o‘zbek va ingliz tillari materiallari asosida), 10.00.06 – Qiyosiy adabiyotshunoslik, chog‘ishtirma tilshunoslik va tarjimashunoslik (filologiya fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.1.PhD/Fil3189.
Ilmiy rahbar: Rustamov Dilshodbek Abduvahidovich, filologiya fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Andijon davlat chet tillari instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Andijon davlat chet tillari instituti, PhD.03/29.12.2022.Fil.156.01.
Rasmiy opponentlar: Abduvaliev Maxamatjon Arabovich, filologiya fanlari doktori (DSc), professor; Muyassar Saparniyazova filologiya fanlari doktori (DSc), professor.
Yetakchi tashkilot: Namangan davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi Andijon viloyatidagi korxona, tashkilot, muassasalarga qo‘yilgan nomlarni to‘plash, ularni lingvistik tahlildan o‘tkazish, davlat tili talablariga javob bermaydigan ergonimlarning faoliyat doirasini o‘rganish, ergonimlarni qo‘llashdagi xato va kamchiliklarni aniqlash, ilmiy asoslangan yangi nomlarni rasmiy muomalaga kiritish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
bugungi global dunyoda milliy tillarning o‘rni, ularning ichki strukturasida sodir bo‘layotgan jarayonlarergonimlar misolida ko‘rsatilgan, milliy tillarga chetdan bo‘layotgan ta’sirlar, xususan, ingliz tilining o‘zbekcha nomlarga ko‘rsatayotgan ta’siri ochiqlangan;
Andijon viloyati ergonimlarining ichki bo‘linishlari aniqlangan, ergonimlarning antropoergonimlar, topoergonimlar, fitoergonimlar,  zooergonimlar, oronimoergonim, gidroergonimlar, anemonoergonimlar kabi leksik-semantik guruhlarga bo‘linib ketish qonuniyatlari asoslangan;
ergonimlarning ichki va tashqi imkoniyatlar asosida hosil qilinishi qoliplari  aniqlangan, kompaniya, firma, brend hamda ishlab chiqarish, savdo obektlari, mahsulotlarga nom qo‘yish (neyming) xizmatini tashkil qilishning yutuq va kamchiliklari ko‘rsatilgan;
tashqi imkoniyat va aralash usulda hosil qilingan ergonimlar tarkibidagi ingliz tili elementlariga ekstralingvistik nuqtai nazardan baho berilgan, ergonimlarni hosil qilishda o‘rinsiz qo‘llangan ingliz tiliga oid birliklar tahlilga tortilib, ularning asos tildagi holatlari aniqlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Andijon viloyatidagi korxona, tashkilot, muassasalarga qo‘yilgan nomlar – ergonimlarning leksik-semantik, struktur va pragmatik tadqiqi bo‘yicha olingan ilmiy natijalar va amaliy takliflar asosida:
davlat tili sofligini saqlash, uni boyitib borish va ergonimlardan foydalanishda aholining nutq madaniyatini oshirish, ergonimlarni qo‘llashda davlat tili qoidalarining buzilishi bilan bog‘liq holatlar aniqlash, ularni bartaraf etish yuzasidan bayon etilgan  xulosalardan 2019-2022-yillarga mo‘ljallangan A-OT-2019-10 raqamli «O‘zbek tilida neyming: me’yoriy-huquqiy asoslarini yaratish» mavzusidagi amaliy loyihasini bajarishda foydalanilgan. (Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universitetining 2024-yil 13-iyundagi 04/1-1574-son ma’lumotnomasi). Natijada Andijon viloyatidagi o‘zbek va ingliz tillarida faoliyati yo‘lga qo‘yilgan ergonimik nomlarni tartibga solish, ulardan foydalanishda uchraydigan xato va kamchiliklarni aniqlash, yangi nomlarni ilmiy jihatdan asoslash jarayonlari faktik-analitik materiallar asosida dalillangan;
Andijon viloyatidagi korxona, tashkilot, muassasalarga qo‘yilgan nomlarni to‘plash, ularni lingvistik tahlildan o‘tkazish, davlat tili talablariga javob bermaydigan ergonimlarning faoliyat doirasini o‘rganish, ergonimlarni qo‘llashdagi xato va kamchiliklarni aniqlash, ilmiy asoslangan yangi nomlarni rasmiy muomalaga kiritish bo‘yicha ishlab chiqilgan taklif va tavsiyalardan ERASMUS+ dasturi doirasida  IQAT - “Enhancing capacities in implementation of institutional quality assurance systems and typology using bologna process principles” mavzusidagi 561685-EPP-1-2015-1-CZ-EPPKA2-CBHE-JP– raqamli (2015-2017) xalqaro loyihasini amalga oshirishda va belgilangan vazifalarni bajarishda keng foydalanilgan (Zahiriddin Muhammad Bobur nomidagi Andijon davlat universitetining 2024-yil 15-maydagi 32-02-567-son ma’lumotnomasi).  Natijada dunyoda milliy tillarning o‘rni, ularning ichki strukturasida sodir bo‘layotgan jarayonlar ergonimlar misolida ko‘rsatilgan, milliy tillarga chetdan bo‘layotgan ta’sirlar, xususan, ingliz tilining o‘zbekcha nomlarga ko‘rsatayotgan ta’siri ochiqlangan;
viloyatdagi ergonimlarni lingvistik tahlildan o‘tkazish, korxona, tashkilot va muassasalarni nomlashda yo‘l qo‘yilayotgan kamchiliklar, neyming, ergonimlarni yaratishda ingliz tilining ta’sirini aniqlash bo‘yicha ishlab chiqilgan taklif va tavsiyalardan Qo‘qon davlat pedagogika institutida 2020-2022-yillarda bajarilgan S-ECAGD-18-CA-0067 (P020002335) raqamli “FY-18 English Access Microscholarship program” nomli Amerika Qo‘shma Shtatlari ta’lim va madaniy ishlar byurosi bilan hamkorlikdagi xalqaro loyihasini amalga oshirishda va belgilangan vazifalarni bajarishda keng foydalanilgan (Muqimiy nomidagi Qo‘qon davlat pedagogika institutining 2024-yil 15-avgustdagi 90-son ma’lumotnomasi).  Natijada ergonimika sohasini muayyan ilmiy-nazariy qarashlar va faktlar bilan boyitilishiga, korxona, tashkilot va muassasalarni nomlashda yuz bergan lisoniy, ijtimoiy, tarixiy o‘zgarishlarni kuzatish imkonini bergan.