Irkabaeva Feruza Maxkamovnaning  
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.  
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Zamonaviy rus adabiyoti kontekstida Guzel Yaxina ijodi”, 10.00.04 – Evropa, Amerika va Avstraliya xalqlari tili va adabiyoti (filologiya fanlari).  
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.2.PhD/Fil3398.
Ilmiy rahbar: Kamilova Saodat Ergashevna, filologiya fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston Milliy universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universiteti, DSc.03/30.12.2019.Fil.01.10.
Rasmiy opponentlar: Djuraeva Zulfiya Pardaevna, filologiya fanlari doktori, professor; Fattaxova Amina Rustamovna, filologiya fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Nizomiy nomidagi pedagogika davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II.Tadqiqotning maqsadi rus zamonaviy adabiy jarayonlarning yo‘nalishi sifatida Guzel Yaxina ijodining sehrli realizm kontekstidagi o‘ziga xos xususiyatlarini ochib berishdan iborat.
III.Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
G. Yaxina ijodi bo‘yicha ilmiy-tanqidiy adabiyotlar tizimlashtirish asosida ularning publisistik bo‘lim – yozuvchi asarlariga sharhlar va taqrizlar, G. Yaxina ijodini tanqid qiluvchi hamda yozuvchining ijodi yoki uning romanlaridan birini tavsiflovchi zamonaviy adabiy jarayonlarga bag‘ishlangan ilmiy tadqiqotlardan iborat uch darajali paradigmani ifodalashi isbotlangan;
sehrli realizmning zamonaviy rus adabiyotidagi yorqin badiiy yo‘nalishi sifatidagi tavsifi, bu yozish usulining realistik hikoyada g‘ayritabiiy elementlarning mavjudligi, dual olamlar, folklor-mifologik elementlarning sintezi, G. Yaxina romanlaridagi muallif pozisiyasining maxsus xronotopi va o‘ziga xosligi kabi xususiyatlari asoslangan;
G. Yaxina romannavisligining o‘ziga xos xususiyatlari uning zamonaviy rus adabiyotida sehrli realizmning faollashuvi nuqtai nazaridan uning o‘rni va roli kontekstida ochib berilgan hamda mazkur muallifning sehrli realizmga aloqadorligi yozuvchi asarlarining badiiy jihatlariga ko‘ra dalillangan;
xronotoplar (siklik va chiziqli), folklor-mifologik elementlar (afsonalar va miflarning aks ettirilishi, bolalar folkloriga murojaat qilish), real va noreal dunyo sintezi, o‘ziga xos qahramon XXI asr rus adabiyotida sehrli realizmning yorqin vakili sifatida ushbu yozuvchining romanlaridagi yozuv texnikasining yetakchi xususiyatlari ekanligi asoslangan.
IV.Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Zamonaviy rus adabiyoti kontekstida Guzel Yaxina ijodi mavzusidagi ilmiy tadqiqot natijalari asosida:
Guzel Yaxina ijodi bo‘yicha ilmiy-tanqidiy adabiyotlar tizimlashtirish asosida ularning publisistik bo‘lim – yozuvchi asarlariga sharhlar va taqrizlar, Guzel Yaxina ijodini tanqid qiluvchi hamda yozuvchining ijodi yoki uning romanlaridan birini tavsiflovchi zamonaviy adabiy jarayonlarga bag‘ishlangan ilmiy tadqiqotlardan iborat uch darajali paradigmani ifodalashi va sehrli realizmning zamonaviy rus adabiyotidagi yorqin badiiy yo‘nalishi sifatidagi tavsifi, bu yozish usulining realistik hikoyada g‘ayritabiiy elementlarning mavjudligi, dual olamlar, folklor-mifologik elementlarning sintezi, Guzel Yaxina romanlaridagi muallif pozisiyasining maxsus xronotopi va o‘ziga xosligi kabi xususiyatlariga oid xulosalardan Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universitetida 2021-2023 yillarda bajarilgan №FZ-201912258 “O‘zbek tili adabiyotining ko‘p tilli (o‘zbek, rus, ingliz tillarida) elektron platforma sini yaratish” nomli fundamental tadqiqot loyihasida foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024 yil 24 iyundagi 02/17-1773-son ma’lumotnomasi). Natijada, zamonaviy rus adabiyoti kontekstida Guzel Yaxina ijodining keng qamrovli tavsifi elektron platformada zamonaviy rus adabiyoti haqidagi tarkibni tavsiflash uchun ishlatilgan, bu rus, ingliz va o‘zbek tillaridagi sehrli adabiyotni solishtirish imkonini bergan;
Guzel Yaxina romannavisligining o‘ziga xos xususiyatlari uning zamonaviy rus adabiyotida sehrli realizmning faollashuvi nuqtai nazaridan uning o‘rni va roli kontekstida ochib berilgan hamda mazkur muallifning sehrli realizmga aloqadorligiga oid xulosalardan Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universitetida 2021-2023 yillarda bajarilgan №FZ-201912258 “O‘zbek tili adabiyotining ko‘p tilli (o‘zbek, rus, ingliz tillarida) elektron platforma sini yaratish” nomli fundamental tadqiqot loyihasida foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024 yil 24 iyundagi 02/17-1773-son ma’lumotnomasi). Natijada, kitobxonlar adabiyotdagi yangi hodisalarning mazmun-mohiyati bilan tanishish hamda sohaning so‘nggi terminalari haqida ma’lumot olish imkoniga ega bo‘lgan;
xronotoplar (siklik va chiziqli), folklor-mifologik elementlar (afsonalar va miflarning aks ettirilishi, bolalar folkloriga murojaat qilish), real va noreal dunyo sintezi, o‘ziga xos qahramon XXI asr rus adabiyotida sehrli realizmning yorqin vakili sifatida ushbu yozuvchining romanlaridagi yozuv texnikasining yetakchi xususiyatlari ekanligiga oid xulosalardan O‘zbekiston rus madaniyat markazida “Rus tili va adabiyotini o‘qitishda yangi texnologiyalar” nomli ilmiy-amaliy seminarini tashkillashtirishda foydalanilgan (O‘zbekiston rus madaniyat markazining 2023 yil 4 noyabrdagi 02-81/1-son ma’lumotnomasi). Natijada, seminar ishtirokchilariga Guzel Yaxina ijodi bilan tanishtirish, o‘qituvchilarning zamonaviy rus adabiyoti bo‘yicha uslubiy bilimlarini kengaytirish va ularni O‘zbekiston Respublikasi ta’lim muassasalarining o‘quv jarayoniga amaliyotga tatbiq etishiga undash, yosh seminar ishtirokchilarida ijobiy hayotiy pozisiyani shakllantirishga erishilgan.